Í þorpinu Abou Boutila í austurhluta Kamerún er hin þrettán ára gamla Elizabeth að gera sig klára fyrir skóladaginn. Henni gengur vel í náminu og dreymir um að verða læknir svo hún geti hjálpað börnum. Traust menntun og björt framtíð var ómöguleg í heimalandi hennar, Mið-Afríkulýðveldinu. Þar hefur blóðugt borgarastríð geisað árum saman. Er árás var gerð á þorpið sem hún bjó í týndi móðir hennar lífi og Elizabeth varð viðskila við föður sinn.
Hún var ein á báti og skelfingu lostin. Við þessar erfiðu aðstæður varð hún að flýja til nágrannalandsins Kamerún. Hún var ættleidd af fósturfjölskyldu en það kostaði sitt: Hún var lofuð manni sem hún þekkti ekkert. Með aðstoð kennara síns tókst henni að halda menntun sinni áfram en hún á enn á hættu að vera þvinguð í hjónaband.
Elizabeth er meðal þeirra rúmlega sjö milljóna barna sem eru á flótta í Vestur- og Mið-Afríku. Börnin eru sum hver í sömu stöðu og hún, ein á ferð. Þau flýja átök, loftslagsbreytingar og fátækt, stundum innan síns heimalands en oft til nágrannaríkjanna. Evrópa er langt undan seilingar fyrir þennan hóp flóttafólks. Menntun er einn af drifkröftum flóttans. Ungt fólk þráir tækifæri til að eiga gott líf fyrir höndum, segir í nýrri skýrslu UNICEF um börn á flótta í Vestur- og Mið-Afríku.
Hin unga Elizabeth leyfir sér að dreyma um að giftast einhverjum sem hún elskar. „Ég veit að menntun er eina leiðin fyrir mig til að láta drauma mína rætast,“ segir hún. Á átakasvæðum eins og er að finna í hennar heimshluta eru stúlkur og ungar konur sérstaklega viðkvæmar fyrir ofbeldi, áreiti og ýmissi misnotkun. Við slíkar aðstæður er oft litið á að hjónaband á unga aldri sem forvörn.
Barnahjónabönd eru nokkuð algeng í Kamerún. Fátækir íbúar freistast til að gifta ungar dætur sínar til að hafa færri maga að metta.
Líkt og þúsundir annarra flóttamanna flúði Elizabeth undan átökum og hóf leit að betra lífi. Hún hefur nú lagt hornstein að bættum lífsgæðum og bjartari framtíð með menntun sinni. En hún á þó enn langt í land að takmarki sínu.
UNICEF hvetur áfram stjórnvöld í Vestur- og Mið-Afríku sem og í Evrópu og víðar, til að grípa tafarlaust til aðgerða og hafa eftirfarandi að leiðarljósi í sinni vinnu:
- Verja börn á flótta og faraldsfæti, sérstaklega fylgdarlaus börn, gegn ofbeldi og misneytingu.
- Hætta að hneppa í varðhald þau börn sem sækja um stöðu flóttamanns eða eru á faraldsfæti.
- Halda fjölskyldum saman en það er sterkasta vopnið til að tryggja öryggi barna, veita þarf svo fjölskyldunum lagalega stöðu.
- Halda öllum börnum á flótta og faraldsfæti í námi, og veita þeim heilbrigðisþjónustu sem og aðra grunnþjónustu.
- Þrýsta á aðgerðir til að takast á við undirliggjandi orsakir hinnar stórfelldu aukningar flóttamanna og fólks á faraldsfæti í heiminum.
- Vinna gegn útlendingahatri, mismunun og jaðarsetningu minnihlutahópa.
Heimsforeldrar hjálpa til við allar þessar aðgerðir.
UNICEF hvetur enn fremur almenning til að láta sig málið varða og sýna börnum á flótta samstöðu og stuðning. Þetta átaksverkefni kallast #AChildIsAChild og hafa hundruð þúsunda manna tekið þátt í því á samfélagsmiðlum.