Afsakaðu, kæri Bono!
Setja bókamerki
Arnar Eggert Thoroddsen, doktorsnemi í tónlistarfræðum, hefur bryddað upp á nýjung í þjónustu við erlenda ferðamenn í Reykjavík; mun í sumar leiða þá þrisvar í viku um miðborgina og fræða þá um sögu íslenskrar dægurtónlistar og sýna þeim merkilega staði sem eru órjúfanlegur hluti af þeirri sögu.
Hann er auðþekkjanlegur fyrir framan Hörpu með úfið hár og skegg. Klæddur í rauðan Bjarkarbol og frárennda lopapeysu og með vígalega gönguskó á fótum. Velkist einhver í vafa sveiflar hann bleiku ukulele yfir höfði sér. „Are you here for the Reykjavik Music Walk?“ gellur í honum og hópurinn safnast saman í kringum hann. „Ég er ekki með neitt skilti en ukulele-ið gerir vonandi sama gagn,“ trúir hann mér fyrir. Heldur betur!
Varla er hægt að hugsa sér heppilegri mann til að leiða tónlistargöngu um miðborg Reykjavíkur en Arnar Eggert Thoroddsen. Hann gaf sig tónlistargyðjunni á vald um fermingu og leggur nú stund á doktorsnám í tónlistarfræðum við Edinborgarháskóla, þar sem rannsóknarverkefnið er íslensk jaðartónlist.
Okkar maður er þó minnst á jaðrinum í þessari gönguferð enda er hún fyrst og fremst ætluð erlendum ferðamönnum og framsagan á ensku. Fyrir liggur að margir koma hingað beinlínis eftir að hafa fallið fyrir íslenskri tónlist; Sykurmolunum, Björk, Sigur Rós, Of Monsters and Men og eflaust einhverjum fleirum. Arnar byggir gönguna að miklu leyti í kringum þessar alþjóðlegu stjörnur enda þótt ýmsir fleiri komi við sögu.
Ekkert gjald er tekið af göngumönnum fyrir fram en Arnar bendir á, að frjáls framlög séu vel þegin að göngu lokinni.
Arnar byrjar á því að rekja sögu Hörpu, tónlistarhússins sem á einni nóttu varð miðpunktur íslensks tónlistarlífs. Bæði í skilningi klassíkur og popps. Síðan er arkað í vesturátt meðfram höfninni undir vel völdum fróðleiksmolum um íslenskt tónlistarlíf og menningu.
Arnar bendir í ýmsar áttir á leiðinni, svo sem á Kolaportið og Listasafn Reykjavíkur, en fyrsti formlegi áningarstaðurinn er við veitingastaðinn Lobster & Stuff í Verbúð 11 við Geirsgötuna. Haldiði að Sykurmolarnir hafi ekki æft þar á sokkbandsárum sínum og raunar lengur? Göngumenn sperra eyrun.
Molarnir slógu gjarnan um sig með frasanum „lobster & fame“, sem fáir skildu, og Arnar hristir höfuðið yfir taktleysi vertanna í Verbúð 11 að múlbinda sig ekki við söguna með því að nota það nafn frekar.
Óskreytt jólatré í glugganum
Hann rifjar upp söguna af því þegar Bono tók upp símann og bað Sykurmolana um að túra með U2. Molarnir veðruðust að vonum upp og örkuðu fylktu liði upp í menntamálaráðuneyti til að biðja um styrk til fararinnar. Ekki stóð á svari: Nei!
Molarnir hringdu þá til baka í Bono til að útskýra fyrir honum að þeir kæmust því miður ekki. Hefðu einfaldlega ekki fjárhagslega burði til þess. „Nújæja,“ svaraði Bono. „Hafið ekki áhyggjur af því. Komið ykkur bara á staðinn og ég sé um rest.“
Vinur í raun, Bono.
En þá að Björk, einni og sér. „Ef þið snúið ykkur í 180 gráður þá sjáið þið íbúðina sem Björk bjó lengi í. Hún var vön að vera með óskreytt jólatré í glugganum,“ upplýsir Arnar.
„Bjó hún ekki síðar í svörtu einbýlishúsi?“ spyr einn gangenda.
„Mikið rétt,“ svarar Arnar. „Svart hús og óskreytt jólatré. Svona er Björk.“
Það rignir á réttláta en Arnar lætur það ekki trufla sig; rennir ekki einu sinni upp lopapeysunni. „Ég bjó í þrjú ár í Edinborg. Það rignir mikið þar.“
Þursaflokkurinn berst í tal, eða The Icelandic Troll Party, eins og Arnar nefnir hann svo skemmtilega upp á enskuna. Því næst hermir hann meistaralega eftir Agli Ólafssyni. Veit ekki hversu vel göngumenn kveikja á því almennt. En þeim virðist alla vega skemmt.
Áð er í Fischersundi, þar sem skemmtistaðurinn Duus-hús var og hét, og Arnar rifjar upp sögufræga tónleika Sykurmolanna að viðstöddum François Mitterand Frakklandsforseta og Jacques Lang menningarmálaráðherra. „Lang var svona svipuð týpa og forsætisráðherrann þinn. Blátt áfram,“ segir Arnar við Kanadamanninn í hópnum sem færist allur í aukana.
Arkað er inn Austurstrætið og Arnar hefur á orði að það sé bölvaður mánudagur í fólki. Fáir á ferli. Við Íslendingarnir rifjum upp slagarann hans Ladda, „Austurstræti, ys og læti, fólk á hlaupum í innkaupum“. Engar bjöllur hringja hjá útlendingunum. Af einhverjum ástæðum.
Arnar nemur staðar við Hitt húsið og rekur sögu Músíktilrauna; að flestir málsmetandi tónlistarmenn á Íslandi hafi einhvern tíma tekið þátt í þeim og ekki sé langt síðan Of Monsters and Men fór með sigur af hólmi. Hinir erlendu gestir hlusta í andakt.
Skálmað er fram hjá Austurvelli, vettvangi búsáhaldabyltingarinnar 2008, eins og Arnar upplýsir. „Þar var ég sjálfur táragasaður.“ Hinir erlendu göngumenn stara á hann opinmynntir. Hafa líklega ekki gert ráð fyrir að komast í svo nána snertingu við íslenska samtímasögu.
Einnig er numið staðar við Iðnó og Tjörnina, sem Arnar saknaði sárt meðan hann bjó erlendis. Þá er röðin komin að Fríkirkjunni, þar sem Arnar rifjar upp víðfræga tónleika Sigur Rósar, á annarri Iceland Airwaves-hátíðinni. Bandið var þá að brjótast með látum fram á sjónarsviðið og Arnar notar hið ágæta orð „flabbergasted“ um viðbrögð áhorfenda. Fallegt orð, flabbergasted, sem sést allt of sjaldan á prenti! Arnar upplýsir að Jónsi búi þar í grenndinni ásamt unnusta sínum og sumir í hópnum iða af eftirvæntingu. Djúp virðing svífur yfir vötnum.
Undið ofan af álfunum
Að sjálfsögðu berst talið að álfum, tröllum og huldufólki og hvernig þær kæru kempur hafa verið spyrtar við íslenskt tónlistarlíf. „Ég og fleiri erum að vinna að því að vinda ofan af því,“ segir Arnar kerskinn.
Göngunni lýkur í plötubúð, ýmist Tólf tónum eða Smekkleysubúðinni, og verður sú síðarnefnda fyrir valinu að þessu sinni. „Þetta er Kiddi,“ kynnir hann afgreiðslumanninn. „Hann seldi mér á sínum tíma plötuna Beneath the Remains með Sepultura.“
Hver man ekki hvar hann keypti þá öndvegissmíð?
Lokastoppið er ekki út í bláinn. Gangendur fá hér tækifæri til að kaupa tónlistina sem þeir vita nú allt um.
Er það vel.
Spriklandi torfur af síld
Arnar Eggert hrinti Reykjavík Music Walk af stokkunum fyrr í þessum mánuði í samstarfi við eiginkonu sína, Móheiði Hlíf Geirlaugsdóttur, sem starfar hjá Upplýsingamiðstöð ferðamanna.
„Þetta sprettur eiginlega af þörf,“ segir hann. „Mjög margir koma til Íslands út af tónlist og auðvitað á að vera boðið upp á svona göngu hér, rétt eins og í Liverpool og víðar. Það eru spriklandi torfur af síld þarna úti; núna þarf ég bara að ná í þær.“
Ekki spillir fyrir að sjálfur hefur hann yndi af því að miðla af þekkingu sinni; hvort sem það er í formi kennslu, fyrirlestra eða gönguferða. „Ég hef mjög gaman af því að spjalla um tónlist og koma fram, þannig að ég á eftir að njóta mín í þessu hlutverki.“
Boðið verður upp á Reykjavík Music Walk klukkan 11:30 á mánudögum, miðvikudögum og föstudögum í sumar. Hver ganga tekur um það bil klukkutíma og korter. Arnar er opinn fyrir því að halda uppteknum hætti næsta vetur og vel kemur til greina að fjölga göngum í tengslum við tónlistarhátíðir í borginni, svo sem Secret Solstice, Sonar og Iceland Airwaves.
„Fyrstu mánuðirnir verða prófsteinn; er markaður fyrir göngu af þessu tagi? Sjálfur er ég sannfærður um að svo sé,“ segir Arnar.
Hægt er að fræðast nánar um gönguna á reykjavikmusicwalk.arnareggert.is.
Kvikan virðist nú skiptast til helminga
Mikil skjálftavirkni á landinu áhyggjuefni
Benda á Samgöngustofu sem bendir út í heim
„Þögnin er ærandi“
Hægagangur og vaxandi ókyrrð
Markaðurinn hitnar og leiguverð hækkar hratt
„Menn eru bara búnir að forgangsraða“