Uppskriftir að náttúruvænum lífsstíl

Aðeins eitt er verra en að kaupa vörur úr plasti en það er að henda þeim! Þetta segja Anneliese Bunk, hönnuður, og Nadine Schubert, blaðamaður, sem eru sérfræðingar í plastlausum lífsstíl og hafa gert plast útlægt úr lífi sínu. Þær eru höfundar bókarinnar Betra líf án plasts, sem varð metsölubók í Þýskalandi, og Bókafélagið gaf nýverið út í þýðingu Rósu Guðbjartsdóttur, sem jafnframt staðfærði þegar þess var þörf.

Svo vitnað sé í formála bókarinnar fengu höfundarnir upp í kok af þeirri holskeflu plasts sem látlaust dundi á þeim. Í bókinni eru uppskriftir og hugmyndir að náttúruvænum lífsstíl og útskýrt með einföldum dæmum hvernig hægt er að draga úr notkun plasts og leysa það af hólmi með æskilegri efnum. Skref fyrir skref. Lesandinn ákveður svo hversu hratt hann vill ganga til verks og í hve stórum stíl.

Náttúruvá og sjúkdómavaldur

En grípum niður í hrollvekjuna í fyrsta kafla:

• Plast er náttúruvá. Við hendum meira en átta milljónum tonna af plastúrgangi í sjóinn á hverju ári. Dýrin í sjónum skilja ekki hvaða fyrirbæri þetta er sem við færum þeim, halda að það sé eitthvað ætt – éta það og drepast. Önnur flækjast í plastúrgangi og deyja á kvalafullan hátt.

• Plast gerir mann veikan. Alþjóða heilbrigðismálastofnunin varar við því að eiturefni geti komist í matvæli sé þeim pakkað í plastumbúðir. Rannsóknir sýna að fylgni er milli ýmissa alvarlegra sjúkdóma og efna sem hafa hormónalíka virkni. Sem dæmi um slíka sjúkdóma má nefna ófrjósemi, ofnæmi, hjartasjúkdóma og sykursýki af gerð 2, hormónatengda offitu, ofvirkni og taugasjúkdóma.

Upphafið: Eitt skref í einu

Í öðrum kafla bókarinnar eru m.a. nokkur heilræði til að minnka plastnotkun og notkun annarra skaðlegra efna á fyrirhafnarlausan hátt. Eitt lítið skref er til dæmis að þiggja ekki plastpoka í verslunum heldur nota fjölnota poka úr náttúrulegum efnum. Annað að kaupa frekar vatn og drykki í glerflöskum en plasti. Þriðja að sniðganga mat í plastumbúðum, kaupa ávexti og grænmeti aðeins í lausu og þá helst það sem ræktað er heima í héraði því innfluttar vörur leiða af sér mengandi flutningastarfsemi, birgðahald – og plastnotkun.

Þá er bent á að eftir því sem innihaldslýsing sápu er styttri þeim mun umhverfisvænni sé sápan alla jafna. Ráðlagt er að nota glerílát til að geyma mat eða nasl, enda þoli glerkrukkur vel frystingu séu þær ekki fylltar að loki heldur haft svolítið bil milli loks og innihalds.

Fyrir húð og heimili

Í bókinni er víða komið við og urmull umhverfisvænna ráða fyrir húð, heimili og hvaðeina. Til dæmis mun mörgum efalítið þykja merkilegt og ekki síður gagnlegt að eitt glas af kókosolíu leysir bleyjuklúta, andlitsfarðahreinsi og blautklúta af hólmi. Kókosolían er sögð sótthreinsandi og gera húðinni gott.

Ekkert jafnast svo á við venjulegan matarsóda við salernisþrif. Sódinn nær fullri virkni á 15 - 20 mínútum, en þá má ráðast til atlögu með klósettbursta. Því lengur sem sódanum er leyft að verka þeim mun betur hreinsar hann.

Sé lesendum alvara með að tileinka sér plastlausan lífsstíl vakna óhjákvæmilega margar praktískar spurningar sem m.a. lúta að kostnaði, tíma og fyrirhöfn. Höfundar virðast hafa séð þær fyrir, að minnsta kosti sumar þeirra, því aftarlega í bókinni svara þær spurningum á borð við Er plastlaus lífsstíll ekki dýrari? Verð ég að losa mig við allt sem ég á og er úr plasti? Tekur þetta ekki óskaplega mikinn tíma, allt saman?

Stutta svarið við fyrstu tveimur sem hér eru nefndar er nei. Svarið við þeirri þriðju er: „Þvert á móti. Innkaup eru tímafrek og sá tími sparast að drjúgum hluta. Sumum, sem lesa þessa bók, finnst að það hljóti að fara allt of langur tími í að búa til sjálfur það sem maður keypti áður, en þegar maður hugsar málið betur kemur í ljós að það tekur t.d. aðeins tvær mínútur að búa til bað- og sturtuhreinsiefni og til frádráttar kemur tíminn sem fór í verslunarferð.“

Umhugsunarefni, því verður ekki neitað.