Að þora að tala um tilfinningar

Guðrún (t.v) og Lovísa María ætla meðal annars að örva …
Guðrún (t.v) og Lovísa María ætla meðal annars að örva ímyndunarafl krakkanna á námskeiðinu. mbl.is/​Hari

„Skjánotkun barna verður sífellt meiri, enda alast börn núorðið upp við það að vera við skjá, því þessi tæki eru ágætis barnapíur og fólk réttir oft krökkum spjaldtölvur og síma til að hafa ofan af fyrir þeim. Það er í raun orðið norm í samfélaginu að börn séu mikið við skjái, og það getur vissulega orðið vandamál ef fólk stýrir ekki skjánotkun barna sinna. Foreldrar þurfa að setja reglur og vera vakandi fyrir því að jafnvægi sé á milli þess hjá börnunum að vera í tölvunni, læra heima, stunda íþróttir og njóta samverustunda með fjölskyldunni. Með öðrum orðum, að passa upp á að tölvan taki ekki yfir í lífi barnanna,“ segir Lovísa María Emilsdóttir félagsráðgjafi hjá ráðgjafar- og fræðslufyrirtækinu Þitt virði, en hún og Guðrún Katrín Jóhannesdóttir félagsfræðingur bjóða upp á námskeið fyrir krakka í 5.-7. bekk, þar sem markmiðið er að virkja krakkana á annan hátt en við tölvur og skjái og að þeir velji að dvelja minna við slík tæki.

Í lýsingu á námskeiðinu kemur fram að krökkunum verði m.a. kennd betri samskiptafærni og að horfast í augu við eigin tilfinningar, enda getur aukin skjánotkun haft áhrif á tilfinningalíf barna.

„Það er þekkt að með aukinni skjánotkun barna eykst oft félagsleg einangrun, en ég tek fram að þeir krakkar sem koma á námskeið til okkar eru ekki endilega með einhver vandamál, við hugsum þetta fyrst og fremst sem forvörn og sjálfsstyrkingu. Okkur finnst það vera mikilvægir þættir í lífi allra barna að læra að horfast í augu við eigin tilfinningar og að vera ekki hrædd við þær. Börnin þurfa að vita að það er eðlilegt að finna fyrir hinum ólíkustu tilfinningum, okkur getur liðið illa og við getum verið hrædd eða kvíðin. Við erum að kenna krökkunum á þessu námskeiði að það sé allt í lagi að finna fyrir slíkum tilfinningum, að allar tilfinningar séu í lagi og eigi rétt á sér. Það er líka gott fyrir foreldra að hafa í huga að ala upp í börnum sínum meðvitund um að það sé allt í lagi að finna fyrir allskonar og misþægilegum tilfinningum.“

 „Læk“ segir ekkert um virði

Lovísa segir að þær Guðrún leggi á námskeiðinu áherslu á að kenna krökkunum að vera stjórnendur í eigin lífi. „Ekki láta til dæmis samfélagsmiðla hafa áhrif á hvernig þau meta sig, sem við þekkjum sérstaklega hjá unglingum sem eru mikið á snappinu og Instagram. Við komum inn á að það „læk“ sem skiptir mestu máli er þeirra eigin „læk“, en ekki hvort þau fá 300 „læk“ á einhverja mynd. Mestu máli skiptir að þeim líki vel við sjálf sig. Að ræða þetta og kenna er góð forvörn fyrir unga krakka. Að benda þeim á að þau eigi ekki að nota mælitæki samfélagsmiðla til að finna út hvers virði þau eru. Það hversu mörg „læk“ þau fá á instagram eða hvort þau eru vinsæl á snapchat segir ekkert um það hversu mikils virði þau eru.“

Lovísa segir að á námskeiðinu verði einnig farið yfir mörkin sem þarf að virða í netheimum. „Það þarf að ræða að það skiptir máli hvað við segjum á netinu, þetta eru öðruvísi samskipti heldur en maður á mann. Þau verða að gera sér grein fyrir að þegar þau eru leiðinleg við einhvern á netinu, þá særir það alveg jafn mikið og að segja það beint við manneskjuna í eigin persónu.“

Finnst asnalegt að hringja

Lovísa segir að Einar Carl þjálfari frá Primal ætli líka að kenna á námskeiðinu, hann ætli að fara í leiki og gera æfingar með krökkunum, kenna þeim að leika sér án snjalltækja. „Við ætlum að örva ímyndunaraflið, en það gerum við til dæmis með leiddri hugleiðslu í lok hvers tíma og krökkunum hefur fundist það rosa skemmtilegt. Til að styrkja sjálfsmyndina fáum við þau m. a. til að finna út hvað er jákvætt í þeirra eigin fari,“ segir Lovísa og bætir við að nauðsynlegt sé að styrkja sjálfsmynd krakka og félagsfærni á meðan þau eru ung. „Unglingar hafi talað um að þau eigi auðveldara með að hafa samskipti í netheimum heldur en augliti til auglitis, enda fara samskipti í nútíma vestrænum samfélögum mest fram á instagram, snapchat, í tölvupóstum og á messenger. Krökkum sem eru rúmlega tvítug núna, finnst mörgum asnalegt að hringjast á. Öll þeirra samskipti fara fram í textaformi og með tjáknum eða myndum. Einmitt þess vegna er svona námskeið forvörn fyrir framtíðina hjá krökkum sem eru aðeins tíu til tólf ára. Í unglingaafmælum er til dæmis mjög algengt að allir sitji og stari í sinn síma og tali ekkert saman. Við bendum foreldrum hiklaust á að hafa körfu eða kassa við innganginn þegar afmælisgestir koma í barna- og unglingaafmæli, og þar ofan í fara allir símar. Foreldrar barnanna eru auðvitað látnir vita af þessu og bent á að hringja í heimilisráðanda ef nauðsynlega þarf að ná í barnið. Allskonar svona atriði getum við foreldrar haft í huga til að vinna gegn þessari þróun, við getum skapað aðstæður þar sem börnin okkar og unglingarnir verða að tala saman, en geta ekki alltaf flúið í símann. Við ætlum á þessu námskeiði að reyna að æfa krakkana í því að þora að tala um tilfinningar og gera eitthvað saman, án þess að það sé tæki á milli þeirra, sími, ipad eða tölva.“

Lovísa segir að þær Guðrún ætli fljótlega að fara af stað með stuðningshópa fyrir foreldra þar sem foreldrar geta komið einu sinni í viku og fengið ráð í tengslum við skjánotkun barna. Nánar á heimasíðunni www.thittvirdi.is

 

Nánar um málið
í Morgunblaðinu
Áskrifendur:
Nánar um málið
í Morgunblaðinu
Áskrifendur:
Fleira áhugavert
Fleira áhugavert