„Žaš er enginn vafi į žvķ aš afleišingar loftslagsbreytinga fyrir nįttśru og  žjóšlķf verša vķštękar. Žaš er mjög einföld fullyršing sem er aušvelt aš verja og žęr eru nś žegar oršnar nokkrar,“ segir Halldór Björnsson, sérfręšingur og formašur vķsindanefndar um Loftslagsbreytingar ķ samtali viš mbl.is.

Halldór kynnti į įrsfundi Vešurstofunnar nś ķ morgun hluta skżrslu nefndarinnar um hnattręnar loftslagsbreytingar og įhrif žeirra į Ķslandi. Vonast er til aš skżrslan, sem unnin er aš beišni Umhverfisrįšuneytisins og sem hluti af sóknarįętlun ķ loftslagsmįlum, verši tilbśin ķ haust.

Ķ erindi sķnu fjallaši Halldór um loftslagssögu Ķslands sķšustu įrhundruš og įratugi, auk žess aš horfa til žróunarinnar nęstu hundraš įrin.

Hlżnunin hér sś sama og annars stašar į jöršinni

„Žaš er bśiš aš vera aš hlżna hér stöšugt ķ 200 įr, eša frį žvķ aš viš byrjušum aš męla. Žetta er mjög skrykkjótt hlżnun, en ķ heildina eru žetta 0,8 grįšur į öld,“ segir hann. „Vissi mašur ekki meira um mįliš, žį myndi mašur mögulega telja aš žetta vęri nįttśruleg sveifla. En af žvķ aš viš vitum aš jöršin er aš hlżna og hvers vegna žaš gerist, žį vitum viš lķka aš į Ķslandi er hlżnunin sś sama og annars stašar ķ heiminum, žó aš aš sveiflurnar hér séu margfalt meiri.“

Mįli sķnu til skżringar nefnir Halldór aš ef horft sé yfir nógu langt tķmabil žį sjįist aš žróunin į Ķslandi sé ķ takt viš hnattręna hlżnun, sem er um 0,8 grįšur į öld.

„Hnattręn hlżnun er aušsę og ummerki hlżnunar eru vķšfem. Žrjś sķšustu įr hafa veriš žau hlżjustu frį upphafi,“ segir hann.

Hlżnar um 4 grįšur į nęstu öld aš óbreyttu

Halldór bętir viš aš spįr hingaš til hafi gengiš nokkuš vel eftir. „Žannig aš žaš er enginn įstęša til annars, en aš telja aš ef viš höldum įfram aš losa žį muni ekki lika halda įfram aš hlżna. Žaš gildir lķka fyrir Ķsland, jafnvel žó aš žaš verši įfram sveiflur milli įra.“

Halldór segir loftslagsspįr vķsindanefndarinnar fyrir nęstu hundraš įrin gera rįš fyrir allt aš 4 grįšu hlżnun. „Heitasta svišsmyndin mišar viš aš viš höldum įfram aš losa meš sama hętti og įšur. Sś svišsmynd er svo langt śt fyrir žaš sem fellur undir nįttśrulegan breytileika, aš žaš vęri aldrei hęgt flokka hana undir hefšbundnar sveiflur.“

Kaldasta svišsmyndin sem mišast viš aš verulega verši dregiš śr losun, gerir rįš fyrir 1,5 grįšu hlżnun. „Gangi žessi kaldasta svišsmynd eftir, žį veršur nįttśrulega hlżrra, en žaš munu samt koma tķmabil sem verša ķ ętt viš köldustu tķmabilin į sķšustu öld,“ segir Halldór og nefnir hafķsįrin sem dęmi.

„Žaš mį segja aš vęgasta svišsmyndin sem er ašeins undir Parķsarsamkomulaginu hvaš losun varšar, sé eins og hlżi hlutinn af sķšustu öld žar sem hitastig var ekki miklu hęrra en žaš er nś.“

Jöklar hopa og land gręnkar

Halldór fjallaši ekki um afleišingar hlżnunar ķ erindi sķnu, en sagši ķ samtali viš mbl.is aš margt sé žó vitaš um žęr. „Jöklarannsóknir hafa til aš mynda sżnt okkur aš ķslenskir jöklar eru aš hopa mjög mikiš og hafa gert nįnast lįtlaust ķ 30 įr.“  Hann segir įriš 2015 hafa veriš įhugaverša undantekningu frį žessu, en 2016 hafi jöklarnir sķšan aftur hagaš sér lķkt og fyrri įr.

„Sumir hlutir eru fyrirsjįanlegir vegna žess aš stašbundnar ašstęšur eru žannig aš žaš mį vera nokkuš ljóst hvaš gerist,“ segir Halldór og rifjar upp žau orš Odds Siguršssonar ķ vištali viš Morgunblašiš fyrir all löngu aš Skeišarį myndi skipta um farveg innan tķu įra. „Žaš tók nķu įr og sjö mįnuši. Nś er žaš žannig aš allt vatn frį Skeišarįrjökli rennur til sjįvar um Gķgjufljót, žaš nęr ekki lengur aš renna til sjįvar um Skeišarį,“ segir hann.

Miklar breytingar hafi žannig oršiš sem megi rekja beint til žess aš jöklarnir séu aš hopa. „Sķšan er landiš aš rķsa viš sušurströndina, en sķgur żmist annars stašar eša stendur ķ staš, svo er einnig augljóst aš landiš hefur gręnkaš og allt eru žetta įhrif hlżnunar sem viš erum aš sjį ķ kringum okkur.

Žaš er heldur enginn vafi į žvķ aš žetta mun hafa mjög miklar breytingar og aš afleišingar loftslagsbreytinga fyrir nįttśru og žjóšlķf munu verša vķštękar.“