Verðbólguvæntingar yfir markmiði og horfur versna

Langtímaverðbólguvæntingar Seðlabanka Íslands hafa lítið breyst og eru vel yfir verðbólgumarkmiði bankans.

Þórarinn G. Pétursson, aðalhagfræðingur bankans, fór yfir það helsta í Peningamálum Seðlabanka Íslands, þær forsendur sem undirbyggja ákvörðun peningastefnunefndar um að hækka stýrivexti um 0,5% í morgun.

Ásgeir Jónsson seðlabankastjóri. mbl.is/Eggert Jóhannesson

Nýgerðir kjarasamningar á almennum vinnumarkaði fela í sér töluvert meiri launahækkanir en gert hafði verið ráð fyrir í nóvemberspá bankans. Þá er gengi krónunnar lægra en þar var spáð og því hafa verðbólguhorfur hafa því versnað á ný.

Talið er að verðbólga verði að meðaltali 9,5% á fyrsta fjórðungi þessa árs sem er 1 prósentu yfir því sem gert var ráð fyrir í nóvember. Áfram er talið að verðbólga hafi náð hámarki en hún hjaðni töluvert hægar en spáð var í nóvember.

Hjaðnar hægar en gert var ráð fyrir

Gert er ráð fyrir að hún verði yfir 5% út þetta ár og fari ekki undir 4% fyrr en á seinni hluta næsta árs, sem er næstum ári seinna en fyrri spá gerði ráð fyrir. Þá fari verðbólga ekki undir 3% fyrr en ári síðar.

Það er mikill óvissa um horfur í efnahagsmálum og þá sérstaklega hversu þrálát verðbólgan sem nú er verður.

Ásgeir Jónsson seðlabankastjóri og Rannveig Sigurðardóttir, varaseðlabankastjóri peningastefnu og staðgengill formanns. mbl.is/Eggert Jóhannesson

Framvinda stríðsátakanna í Úkraínu mun ráða miklu um alþjóðlega efnahagsþróun sem mun óhjákvæmilega einnig hafa áhrif hér á landi. Við bætist mikil óvissa um framvinduna í kjölfar nýgerðra kjarasamninga sem fela í sér miklar launahækkanir á sama tíma og framleiðnivöxtur er lítill sem enginn, viðskiptakjör versna, gengi krónunnar lækkar og kjölfesta verðbólguvæntinga í verðbólgumarkmiði veikist.

Við slíkar aðstæður er samkvæmt Seðlabanka Íslands ekki útilokað að áhrif lækkandi gengis og hækkandi launa á verðbólgu verði meiri en undanfarinn áratug. Við bætist að ekki er búið að ljúka öllum kjarasamningum og því gætu laun hækkað enn meira en nú er gert ráð fyrir.

• Blogga um frétt