Þær sorgir sem sjaldan er talað um

Linda Baldvinsdóttir.
Linda Baldvinsdóttir. mbl.is/Árni Sæberg

„Það er margt í lífinu sem getur valdið okkur sorg, en í raun skilyrðum við sorgina nánast einungis við það að missa í dauða þann sem við elskum og tengjumst fjölskylduböndum.

En sorgin býr víða og margt er mannanna bölið og langar mig að minnast á örfá atriði sem við hugsum kannski ekki oft um,“ segir Linda Baldvinsdóttir markþjálfi í sínum nýjasta pistli: 

Að standa frammi fyrir því að missa góðan vin er oft og tíðum mjög erfitt og í raun er eins og hluti af þér sé farinn með honum líkt og þegar náinn ættingi deyr. Allar minningarnar og lífsupplifanirnar sem þið deilduð saman fara með viðkomandi, og kannski enginn sem er lengur til að vitna um þær minningar með þér. En það eru fáir sem sýna þér stuðning við fráfall vina þinna og þú glímir yfirleitt við þína sorg í einrúmi.

Þegar fíknitengdir sjúkdómar koma upp í fjölskyldum þá breytist lífið hjá öllum sem tengjast þeim aðilum sem í fíkninni eru og erfitt sorgarferli fer í gang. Sorgarferli sem kannski fáir taka eftir eða tala um (oft og tíðum einnig falið af ættingjum). Brostnar vonir og væntingar fylla sálina á sama tíma og reynt er að breyta ástandinu til betri vegar oft án árangurs. 

Þegar heilabilun eða persónuleikabreyting verður á ástvini vegna sjúkdóms og lyfjagjafa og þeir sem við elskum hverfa inn í heim sem er okkur ekki kunnur veldur það mikilli sorg og kannski ákveðinni höfnunartilfinningu. Að eiga ástvin á lífi sem þó er horfinn í heim þar sem ekki er pláss fyrir okkur er erfiðara en margan grunar og sorgarferlið oft mjög langt.

Skilnaðir og sambandsslit eru vanmetin þegar við tölum um sorgir lífsins en í þeim tilfellum eru ýmist annar eða báðir aðilar að syrgja lífið sem þeir ætluðu sér að eiga. Og þegas skilnaður á sér stað eftir langa sambúð tekur lífið breytingum á svipaðan hátt og þegar um dauðsfall maka er að ræða. Fáir eru þó til að styðja við viðkomandi nema fyrstu skrefin og algengt að sagt sé við þann sem syrgir að alltaf megi finna annað skip og annað föruneyti og að ekki taki því að syrgja þar sem þetta hafi nú bara verið fyrir bestu. En sá sem syrgir sér ekki skilnaðinn frá þessu sjónarhorni og dregur sig því of inn í skel sína og er þar einn með sorg sína. 

Að geta ekki eignast barn er mjög erfitt að horfast í augu við fyrir allflesta og ekki er síður erfitt að  standa frammi fyrir fósturmissi. Hvorutveggja er mjög vanmetið oft á tíðum sem sorgarferli og gleymist oft að hugsa út í þá kvöl sem þeir einstaklingar sem þetta upplifa ganga í gegnum.

Að lokum langar mig að minnast á sorgarferli sem við tölum heldur ekki mikið um, en það eru tímamótin sem verða stundum hjá okkur í lífinu. Tímamót sem verða gjarnan þegar gömul og dýrmæt hlutverk sem við höfum gegnt í lífinu eru ekki lengur til staðar. Hlutverk sem okkur þóttu svo sjálfgefin eins og vinnan okkar eða barnauppeldið. Breytingar af þessu tagi geta valdið mikilli sorg og í einhverjum tilfellum tilfinningu um tilgangsleysi lífsins og það sem einu sinni var er syrgt og kvíðatilfinning tengist framtíðinni.

En hvers vegna er ég að telja þetta allt saman upp hér?

Jú, vegna þess að mig langar til að við séum öll meðvituð um að þeir sem standa í þessum sporum eins og svo mörgu öðru sem ég hef ekki pláss til að minnast á í þessum litla pistli mínum þurfa á styrk okkar og stuðningi að halda. 

Eins vona ég að þetta pár mitt verði til þess við gefum okkur meira að náunga okkar og látum okkur umhugað um það sem hann er að ganga í gegnum hverju sinni.  Gefum okkur tíma í erli dagsins til að gefa klapp á öxl, smá spjall, bjóða í mat eða kaffi, ísrúnt o.fl. Slíkt getur gefið svo miklu meira til þess sem syrgir en okkur gæti nokkru sinni grunað.

Gamla góða gullna reglan „komdu fram við náunga þinn eins og þú vilt að hann komi fram við þig“ á hér sem annars staðar ágætlega við.

mbl.is
Fleira áhugavert
Fleira áhugavert

Spurt og svarað

húðlæknir á Húðlæknastöðinni svarar spurningum lesenda

sálfræðingur á Sálfræðistofunni Sálarlíf svarar spurningum lesenda

einstaklings- og fjölskylduráðgjafi svarar spurningum lesenda

Klínískur félagsráðgjafi hjá Lausninni

hjúkrunar- og kynfræðingur svarar spurningum lesenda

svarar spurningum um lögfræðileg mál