Meiri verðbólga þrátt fyrir sterka krónu

Föt og skór hækkuðu um rúm 1,6% í verði í nóvembermánuði. Að sögn greiningardeildar Íslandsbanka kemur sú hækkun á óvart þar sem spáð hafi verið lækkun í þessum vöruflokkum eftir mikla styrkingu krónunnar undanfarna mánuði.

Í Morgunkorni deildarinnar í dag segir að alfarið megi rekja þessa hækkun til 2,1% hækkunar á fötum, þar sem skór lækkuðu um tæp 0,5% milli mánaða.

12 mánaða taktur verðbólgunnar hækkaði í nóvember þrátt fyrir umtalsverða styrkingu krónunnar síðustu mánuði. Segir greiningardeildin hraðan hækkunartakt íbúðaverðs og fyrrnefnda hækkun á fataverði helstu skýringar þess að spá þeirra um 0,2% lækkun vísitölu neysluverðs (VNV) gekk ekki eftir, en vísitalan lækkaði einungis um 0,02% á milli mánaða.

Verðbólga á 12 mánaða grunni jókst úr 1,8% í október í 2,1% í nóvember miðað við nýbirtar tölur Hagstofunnar. VNV án húsnæðis lækkaði hins vegar um 0,41% í nóvember og miðað við þá vísitölu mælist áfram verðhjöðnun, eða sem nemur 0,3% undanfarna 12 mánuði.

Hækkun íbúðaverðs helsti áhrifavaldurinn

Sem fyrr segir var hækkun íbúðaverðs, eins og það endurspeglast í VNV, helsti áhrifavaldur til hækkunar vísitölunnar að þessu sinni. Húsnæðisliðurinn hækkaði í heild um 0,9% (0,27% áhrif í VNV). Þar af hækkaði reiknuð húsaleiga um 1,4% (0,22% í VNV), en sá liður byggir að mestu á verðþróun íbúðarhúsnæðis. Samkvæmt tölum Hagstofunnar hækkaði verð á sérbýlum á höfuðborgarsvæðinu mest, eða um 2,5%, en sérbýlin hafa hækkað hratt undanfarna mánuði og mælist 12 mánaða hækkunartaktur þeirra (14,3%) nú hraðari en hækkunartaktur fjölbýlis á höfuðborgarsvæði (12,7%) sem og verðhækkun á landsbyggðinni (13,7%). Þá hafði greidd húsaleiga áhrif til 0,05% hækkunar VNV, en viðhaldsþáttur húsnæðisliðar hins vegar 0,01% lækkunaráhrif.

Greiningardeildin segir að þó að það séu greinilegar undantekningar hefur styrking krónu víða skilað sér. Matur og drykkur lækkaði t.d. í verði um tæp 0,7% sem er öllu meiri lækkun en reiknað var með. Húsgögn og heimilsbúnaður lækkaði líka um tæp 0,7% í verði og bifreiðaverð sömuleiðis. Þá lækkaði verð á lyfjum um 2,4% og eldsneytisverð um 0,7%.

Deildin telur að verðbólga verði áfram nokkuð undir 2,5% markmiði Seðlabankans. Spáir greiningardeildin til bráðabirgða 0,3% hækkun VNV í desember, 0,6% lækkun í janúar og 0,5% í febrúar. Verðbólga mælist skv. þeirri spá 1,9% í febrúar. Hækkunin í desember gæti þó orðið minni þar sem þegar hefur orðið lækkun á eldsneytisverði og viðhaldsþætti húsnæðisliðar auk þess sem fataliðurinn kann að þróast með hagfelldari hætti eftir hækkunina nú.

• Blogga um frétt