Við ákvörðun um fjárfestingu í United Silicon studdust Festa lífeyrissjóður og Frjálsi lífeyrissjóðurinn við arðsemismat frá Arion banka sem þeir lögðu sjálfstætt mat á. Frjálsi framkvæmdi hins vegar eigið arðsemismat þegar ráðist var í hlutafjáraukningu í apríl.
Greint var frá því um miðjan ágúst að Festa lífeyrissjóður, Frjálsi lífeyrissjóðurinn og Eftirlaunasjóður félags íslenskra atvinnuflugmanna (EFÍA) hefðu fjárfest fyrir samtals 2.166 milljónir í United Silicon. United Silicon fékk í gær greiðslustöðvun í þrjá mánuði til þess að koma rekstri verksmiðjunnar á réttan kjöl.
Frjálsi lífeyrissjóðurinn á stærstan hluta af þessu fé, en sjóðurinn hefur fjárfest 1.178 milljónir, sem er rétt yfir hálfu prósenti af heildareignum sjóðsins. Allir þrír sjóðirnir tóku þátt í hlutafjáraukningu í apríl og lögðu samtals 460 milljónir í viðbótarhlutafé til United.
Í svörum frá Festu og Frjálsa um kemur fram að fyrir verkefninu hafi legið þrjár kostgæfnisathuganir sem hafi verið unnar fyrir Arion banka af utanaðkomandi aðilum.
Einni af stærri verkfræðistofum landsins var þá falið að fara yfir kostnaðaráætlun verkefnisins og var niðurstaðan að í fyrra kostnaðarmati á verksmiðjunni fælist smávægileg vanáætlun sem væri í kringum 2-4%.
Báðir sjóðir studdust við arðsemismat Arion banka þegar verkefnið var skoðað árið 2014 og var meðal annars miðað við rekstrarlíkan sem byggði á spá alþjóðlegs fyrirtækis á verðþróun kísilmálms. Var arðsemi verkefnisins metin góð að teknu tilliti til áhættu.
Við hlutafjáraukningu í apríl framkvæmdi Frjálsi sitt eigið mat. Festa byggði ákvörðun sína á þeim gögnum sem fyrir lágu um félagið, meðal annars mati á upphaflegri arðsemisgreiningu Arion banka, en jafnframt mati á nýsamþykktri fjárhagsáætlun stjórnar félagsins á þessum tíma að því er kemur fram í svari frá sjóðnum.
Í skriflegu svari við fyrirspurn Markaðarins, fylgiblaðs Fréttablaðsins, sagði Arnaldur Loftsson, framkvæmdastjóri Frjálsa, að sjóðurinn ráðist í 90% varúðarniðurfærslu á skuldabréfum og hlutabréfum í United Silicon. Stjórnendur Festu sögðust hafa fært varúðarfærslu á bæði hlutafjáreign og skuldabréfaeign sína í þessu verkefni.