Viðskipti | mbl | 26.4.2022 | 22:49 | Uppfært 6.5.2022 9:14

Hefði mátt standa betur að kynningu til almennings

Bankasýslan telur að útboðið hafi tekist vel út frá fjárhagslegum markmiðum en að betur hafi mátt standa að kynningu til almennings. mbl.is/Kristinn Magnússon

Bankasýsla ríkisins telur að betur hafi mátt standa að kynningu til almennings á þeim söluaðferðum og mismunandi markmiðum með sölu sem birtust í tengslum sölu hluta eignarhluta ríkisins í Íslandsbanka, og þá sérstaklega á framkvæmd útboðs með tilboðsfyrirkomulagi og þar með talið hverjir gætu tekið þátt.

„Virðist ljóst af umræðum í kjölfar útboðsins að á meðal almennings ekki hafi ríkt skilningur á því hvernig útboð með tilboðsfyrirkomulagi kæmi til með að fara fram þ.á m. hverjir gætu tekið þátt. Í ljósi þess að slíkt útboð er frábrugðið frumútboði, eins og það var framkvæmt í júní á síðasta ári, og þess að slíkt útboð hefur einungis einu sinni áður verið framkvæmt á Íslandi hefði mátt koma upplýsingum um framkvæmdina á framfæri við almenning með skýrari hætti,“ segir í minnisblaði sem Bankasýslan hefur sent fjárlaganefnd Alþingis, og hefur verið birt á vef Bankasýslu ríkisins.

Á morgun munu þeir Jón Gunnar Jónsson, forstjóri Bankasýslunnar, og Lárus Blöndal stjórnarformaður svara spurningum nefndarinnar á opnum fundi sem hefst kl. 9 í fyrramálið og mbl.is mun fylgjast með. En fundarefnið er sala ríkisins á hlutum í Íslandsbanka.

Tókst vel út frá fjárhagslegum markmiðum en gera sér grein fyrir gagrýninni

Í minnisblaðinu segir ennfremur, að Bankasýsla ríkisins telji mikilvægt að horfa á sölu hluta eignarhluta ríkisins í Íslandsbanka sem eitt heildstætt ferli, sem er framkvæmt í nokkrum skrefum.

Bankasýsla ríkisins telur að að útboðið hafi tekist vel út frá fjárhagslegum markmiðum og að framkvæmd þess hafi verið í fullu samræmi við lýsingu stofnunarinnar um sölu með tilboðsfyrirkomulagi, eins og það birtist í minnisblaði stofnunarinnar með tillögu til ráðherra þann 20. janúar. Þá hafi það einnig í samræmi við þær upplýsingar sem stofnunin kynnti fyrir fjárlaganefnd og efnahags- og viðskiptanefnd á fundum og greinargerð ráðherra.

„Engin efnisleg gagnrýni kom þar fram um fyrirhugaða framkvæmd tilboðsfyrirkomulags, t.d. um lágmarksfjárhæð, enda er líklegt að slíkar athugasemdir hefðu endurspeglast í ákvörðun ráðherra,“ segir í minnisblaðinu.

Vonast til að allir dragi viðeigandi lærdóm

Minnisblaðið telur 28 blaðsíður og þar er spurningum fjárlaganefndar svarað um sölumeðferð eignarhluta ríkisins í Íslandsbanka.

Þar segir m.a.:

„Bankasýsla ríkisins gerir sér grein fyrir þeirri gagnrýni, sem stofnunin hefur fengið, að hafa ekki birt af eigin frumkvæði lista yfir alla kaupendur í útboðinu. Til að svara þeirri gagnrýni vill stofnunin benda á að hvorki var slíkur listi birtur eftir frumútboð Íslandsbanka, né var sú tilhögun gagnrýnd. Stofnunin beitti því sömu aðferðum í þessu útboði og voru viðhöfð í frumútboðinu, sem telja má eðlilegt því þær aðferðir höfðu ekki verið gagnrýndar og eru í samræmi við viðteknar venjur í sambærilegum hlutafjárútboðum, m.a. af hálfu ríkissjóða í Evrópu. Stofnunin getur aftur á móti tekið undir sjónarmið, sem fram hafa komið eftir útboðið, að betur hefði mátt kynna framkvæmd sölu með tilboðsfyrirkomulagi strax í kjölfar birtingar tillögu stofnunarinnar þann 20. janúar sl.“

Ennfremur segir að með athugun Ríkisendurskoðunar og Fjármálaeftirlitsins á sölunni „vonast Bankasýsla ríkisins til þess að allir aðilar, sem komu að útboðinu, dragi viðeigandi lærdóm af því og að vinnubrögð vegna sölu á jafnmikilvægum eignum eins og hlutabréfum ríkisins í viðskiptabönkum verði bætt.“

Í minnisblaðinu kemur einnig fram, að heildarkostnaðurinn muni liggja á bilinu frá 439,5 milljónir kr. til 702,7 milljónir kr. Af þeim kostnaði hafi þegar verið greiddar 280 milljónir. Lang stærsti kostnaðarþátturinn er söluþóknanir