Óskiljanlegt er að stjórnvöld hyggist draga svo máttinn úr Hafrannsóknastofnun, að henni verði í raun meinað sinna þeim grundvallarrannsóknum sem sjósókn Íslendinga byggir á.
Þetta segir í sameiginlegri yfirlýsingu Sjómannasambands Íslands, Samtaka fyrirtækja í sjávarútvegi, Félags skipstjórnarmanna og VM - Félags vélstjóra og málmtæknimanna, þar sem fjallað er um væntanlegan niðurskurð Hafrannsóknastofnunar vegna hagræðingarkröfu stjórnvalda.
„Árangur sá er náðst hefur í fiskveiðistjórnun á Íslandsmiðum grundvallast á rannsóknum. Án þeirra myndu menn renna blint í sjóinn, í bókstaflegri merkingu. Margir stofnar við Ísland eru nýttir á sjálfbæran hátt. Stærri fiskistofnar leiða til þess að hægara verður að veiða fiskinn og veiðarnar verða umhverfisvænni. Víða um heim líta menn til reynslu Íslendinga af stjórn fiskveiða, sem byggst hefur á vísindalegri nálgun. Þar hefur Hafrannsóknastofnun verið í forystu- og lykilhlutverki og Íslendingar ættu að vera stoltir af framlagi hennar. Að hlúa að stofnuninni er því bæði nauðsyn og skylda,“ segir í yfirlýsingu félaganna.
„Nú hafa verið boðuð verulega skert fjárframlög til Hafrannsóknastofnunar. Það er óskiljanlegt að stjórnvöld hyggist draga svo máttinn úr stofnuninni að henni verði í raun meinað að sinna þeim grundvallarrannsóknum, sem sjósókn Íslendinga byggist á. Skerðing fjármuna vekur ekki síst furðu í ljósi þess að íslenskur sjávarútvegur í heild sinni greiðir tugi milljarða til hins opinbera á ári hverju. Veiðigjaldið, eitt og sér, nam hátt í 11,5 milljörðum króna í fyrra.“
Bent er á að lögum samkvæmt sé gjaldinu meðal annars ætlað að standa undir kostnaði ríkisins við rannsóknir, stjórn, eftirlit og umsjón með fiskveiðum og fiskvinnslu.
„Það er miður að löggjafinn fylgi ekki þeirri reglu sem hann sjálfur hefur sett.“
Vakin er athygli á að á sérstökum hátíðarfundi Alþingis í sumar hafi verið samþykkt tillaga til þingsályktunar, um að láta smíða nýtt hafrannsóknaskip. Í greinargerð með ályktuninni segi eftirfarandi:
„Meginforsenda þess að Íslendingar geti tekist á við þær breytingar sem eiga sér nú stað á umhverfi hafsins og vistkerfi þess eru viðamiklar haf- og fiskirannsóknir, þ.m.t. reglulegar stofnmælingar á helstu nytjastofnum. Það er nauðsynlegt til að nýtingin sé sjálfbær og hún byggð á bestu fáanlegu þekkingu. Íslendingar þurfa að ráða yfir góðum og vel búnum rannsóknaskipum sem geta sinnt haf- og umhverfisrannsóknum, eru vel búin til bergmálsmælinga á uppsjávarstofnum, útbúin veiðarfærum til rannsókna á stofnum í upp-, mið- og botnsjó auk þess að geta rannsakað umhverfi með myndavélum og fjölgeislamæli. Þá eru rannsóknaskipin mikilvægur vettvangur kennslu og rannsókna fyrir háskólanema og til uppfræðslu á öðrum skólastigum.“
„Undir þetta skal tekið,“ segja félögin. „Það er krafa þeirra er undir þessa áskorun rita að stjórnvöld endurskoði hið fyrsta fyrirhugaðan niðurskurð á fjárframlagi til Hafrannsóknastofnunar. Sú ákvörðun er skammsýni. Það eru miklu meiri heildarhagsmunir fólgnir í því að styðja við og efla rannsóknir en að stefna þeim í voða. Þannig rísum við undir þeirri ábyrgð sem okkur er falin í umgengni við sjóinn.“