Áætlað er að yfir tíu milljónir tonna af fiski endi á sorphaugum heimsins á ári hverju. Hörður Kristinsson, rannsókna- og nýsköpunarstjóri hjá Matís, segir að þó að áætlað sé að um 8% af fiski tapist við vinnslu valdi það mestri furðu að sóun á neytendastigi sé áætluð um 35%.
Þetta kom fram á ráðstefnunni Fish Waste for Profit, sem fjallar um það hvernig fiskúrgangur skilar hagnaði, en hún hófst í gær með því að Þór Sigfússon, framkvæmdastjóri Sjávarklasans, bauð velkoma fyrirlesara og gesti frá öllum heimshornum.
„Ein stærsta áskorunin felst í matarsóun,” sagði Hörður í inngangserindi ráðstefnunnar, og benti á að miklar framfarir hefðu orðið í nýtingu hliðarafurða í sjávarútvegi. Nefndi hann m.a. vinnslu fiskmetis með þrívíddarprenturum, svo sem við framleiðslu matvæla úr afskurði þorsks.
„Við þurfum að taka fleiri skref í þessa veru. Fyrst með því að framleiða vöru úr gæðahráefni, síðan að ná fram meiri arðsemi. Þá kemur virðisaukinn.”
Snjallar lausnir á flóknum vandamálum
Ríflega sextíu fyrirtæki á Íslandi vinna vörur úr hliðarafurðum sjávarafla.
„Þetta er magnað í ljósi þess hversu landið er lítið,” sagði Húni Jóhannesson, sérfræðingur hjá Arctica Finance. Hann hefur kannað hvernig þessu fyrirtæki verða að veruleika og vaxa – eða ekki – og hvernig á sigrum þeirra eða ósigrum stendur. Hann tiltók að oft séu frumkvöðlar á þessu sviði taldir vera „sérvitringar að sýsla með daunillt rusl,” en í raun og veru væri oft um að ræða fólk sem hefði fram að færa snjallar lausnir á flóknum vandamálum.
„Það er veruleikinn og mikilvægt að þessir „sérvitringar” séu til staðar til að vísa veginn.”
Fish Waste for Profit er þriðja ráðstefnan á vegum Íslensku sjávarútvegssýningarinnar og er nú í fyrsta skipti haldin aðskilin frá sýningunni sjálfri, en ráðstefnunni lýkur í dag.