Óvissa um fiskveiðistjórnun sögð hættuleg
Setja bókamerki
Umræða um að gera umfangsmiklar breytingar á fiskveiðistjórnunarkerfinu sem byggja alfarið á afkomu sjávarútvegsfyrirtækja getur beinlínis verið hættuleg fyrir greinina, að mati Sveins Agnarssonar, prófessors við viðskiptafræðideild Háskóla Íslands. Þetta kom fram í erindi hans á opnum fundi Samtaka fyrirtækja í sjávarútvegi í Sjóminjasafninu í morgun. Sagði hann það jafnframt ábyrgð fyrirtækja í greininni að koma fram með þeim hætti að fyrrnefnd umræða skapist ekki.
„Vandinn sem við erum að fást við er þessi. Alveg sama hvaða stefna sé mótuð í stjórn fiskveiða […] þá munu útgerðir í landinu og sjávarútvegsfyrirtæki aðlaga sig að þeirri stefnu með tíð og tíma. Og með tíð og tíma mun það gerast að afkoma í greininni batnar. Þegar afkoma þeirra batnar, þá fara að heyrast raddir um að það gangi of vel og að þurfi að breyta um stefnu. Þetta er hættulegt. Vegna þess að allar atvinnugreinar, og sjávarútvegur er engin undantekning á því, byggja á langtímahugsun. Það eru fjárfestingar sem eiga sér stað yfir langan tíma og fyrirtækin þurfa að búa við sem minnsta óvissu. Það er nóg óvissa í lífríki hafsins fyrir sjávarútvegsfyrirtækin að glíma við. Það er hins vegar óþarfi að búa til of mikla óvissu um stjórn fiskveiða,“ sagði Sveinn.
Bætt afkoma öllum til góðs
Hann sagði að breytingar sem stjórnvöld kunna að gera á fiskveiðistjórnunarkerfinu geti haft áhrif á það hvort forsendur langtímafjárfestinga fyrirtækjanna haldist og geta fyrirtækin því horfið frá fyrri áformum sem myndu skila aukinni arðsemi. Telur Sveinn þess vegna mikilvægt að viðhöfð sé langtímastefnumótun fyrir greinina og að stjórnvöld reyni að standa við þá stefnu. „Og leyfum greininni að skila ávinningi, því það er öllum til góðs til lengra tíma litið.“
Hins vegar sé á sama tíma mikilvægt að fyrirtækin sjálf hegði sér þannig að ekki skapist umræða í samfélaginu um að breyta þurfi stefnu, að mati Sveins. „Fyrirtækin þurfa líka að vera með langtímastefnu.“
Þá sagði Sveinn mikilvægt að varðveitt sé samkeppni milli sjávarútvegsfyrirtækja og milli tæknifyrirtækja þar sem hún stuðlar að aukinni nýsköpun. En á ákveðnum sviðum sé stærðarhagkvæmni mikilvægur þáttur og nefndi hann sérstaklega á sviði uppsjávarveiða.
Á fundinum var varpað upp spurningu um tilhögun fiskveiðistjórnunar og vék Sveinn meðal annars að svokallaðri uppboðsleið. Telur hann ýmsa ókosti fylgja því skipulagi og benti á að fyrirtæki sem hafi keypt veiðiheimildir í loðnu á uppboði væri hugsanlega ekki fært um að bjóða í þær aftur ef það yrði fyrir loðnubresti.
Mikilvægi greinarinnar
„Sjávarútvegurinn vegur mjög þungt í þjóðhagslegu samhengi og er mjög mikilvægur,“ sagði Ásdís Kristjánsdóttir, forstöðumaður efnahagssviðs SA, í ræðu sinni. Vísaði hún til þess að sjávarafurðir skila rétt innan við 40% af tekjum af vöruútflutningi landsins og sagði hún þetta sýna þjóðhagslegt mikilvægi greinarinnar.
Þá sagði hún mikla fjárfestingu sjávarútvegsfyrirtækja í tækni og hugviti hafa aukið verðmætasköpun og fjölgað störfum í tengdum greinum svo um munar. „Það sem líka skiptir höfuðmáli er að okkur hefur tekist að bæta nýtingu afurða okkar,“ sagði Ásdís og benti á að fjárfestingarnar skila auknum tekjum.
Auk Ásdísar og Sveins var Pétur H. Pálsson, framkvæmdastjóri Vísis hf., einnig með erindi á fundinum.
Vona að Orkustofnun veiti ekki virkjunarleyfi
„Hvílir mikil leynd yfir þessu öllu“
Eyjafjarðarbraut lokað vegna alvarlegs umferðarslyss
„Okkur miðar í rétta átt“
Vélsleðaslys: Þyrlan kölluð út á mesta forgangi
Handteknir eftir myndatöku í Vesturbæjarlaug
Skiptir miklu meira máli en fólk grunar