Í tilfelli þorsks og ýsu er hins vegar lagt til að aðeins verði miðað við verð á innlendum fiskmörkuðum og ekki tekið tillit til innri viðskipta útgerða sem bæði reka útgerð og vinnslu.

Frétt af mbl.is

Gjald á makríl hefði verið 1.705% hærra

Kerfinu ábótavant

Fram kemur í greiningu Wikborg-Rein að eftirliti með löndun uppsjávarafla sé mjög ábótavant þar sem það er háð trausti til þeirra sem landa og þeirra sem kaupa. Ekkert formlegt eftirlit sé fyrir hendi eða rafræn aflaskráning og skapi það hættu á að afli sé ekki rétt skráður.

„Einkennandi fyrir norska uppsjávarmarkaðinn er að skráningarkerfi veiddra villtra sjávarfiska hefur eingöngu byggt á eigin tilkynningum og handvirkum skráningum eiganda eða notanda fiskiskips og viðtakanda og kaupanda aflans.

Þetta kerfi sem byggir á trausti felur í sér mikla hættu á að lögum og reglum sé ekki fylgt, sérstaklega í tengslum við van- og rangskráningu. Þrátt fyrir að nokkrar reglugerðarbreytingar hafi orðið á síðustu árum hefur innleiðing á sjálfvirkum vigtunar- og mælikerfum við löndun ekki enn verið tekin í gagnið,“ segir í greiningunni.

Lagt er til að veiðigjöld á norsk-íslenska síld, kolmunna og makríl taki mið af verði í Noregi. mbl.is/Líney

Fjöldi ólíkra þátta

Wikborg-Rein hefur kortlagt þá þætti sem hafa áhrif á verð hverju sinni á norskum uppboðsmörkuðum sem skila ólíkum skipum ólíku verði hverju sinni. Bent er á árstíma, gæði, tegund skipa, vörutegund og fleiri þætti. Kveðst stofan gera ráð fyrir því að uppsjávarafli sem landað er á Íslandi verði einnig fyrir þessum áhrifum rétt eins og norskur afli í sömu tegundum.

„Þar sem nokkur áberandi munur er á norska uppsjávarmarkaðnum og íslenska uppsjávarmarkaðnum má færa sterk rök fyrir því að meðalverð á mánuði frá Noregi endurspegli ekki verð á ákveðnum degi eða tiltekinni afhendingu, á ákveðnum stöðum eða tilteknum gæðum á Íslandi,“ segir í greiningunni.

Frétt af mbl.is

Tugmilljarðatjón af völdum veiðigjalda

„Eins og við skiljum breytinguna felur hún í sér að íslensk yfirvöld, með því að nota norsk verð, séu að reyna að finna almennt kerfi til að greina grundvöll fyrirhugaðrar skattlagningar. Færa má rök fyrir því að slík nálgun sé ekki í samræmi við leiðbeiningar OECD um milliverðlagningu (e. OECD TP Guidelines), þar sem hún miðar að því að taka upp almennt og ekki endilega sambærilegt verð í stað þess að leitast við í raun að finna réttan grundvöll skattlagningar fyrir einstaka skattgreiðendur.“

Þá bendir Wikborg-Rein einnig á að þrátt fyrir að í frumvarpinu sé ætlunin að miða verð við gengi norsku krónunnar samkvæmt myntkörfu (SDR) felur það í sér gengisáhættu sem skapi aukna óvissu um hver raunverulegur grundvöllur skattlagningarinnar sé. „Spyrja má hvort rétt og nauðsynlegt sé að byggja inn slíkan viðbótarófyrirsjáanleika sem getur haft ófyrirséðar afleiðingar.“

Kallar á sjálfstæða úttekt

Samtök fyrirtækja í sjávarútvegi sendu frá sér tilkynningu á dögunum þar sem greint var frá því að samtökin hefðu sent atvinnuráðuneytinu athugasemdir vegna fyrirhugaðra breytinga á veiðigjöldum. Athugasemdum samtakanna fylgdu greiningar Jakobsson Capital, KPMG og Wikborg-Rein.

Frétt af mbl.is

Vísa fullyrðingum til föðurhúsanna

Svanur Guðmundsson, sem rekur greiningarfyrirtækið Bláa hagkerfið ehf., telur greiningarnar kalla á að hætt verði við innleiðingu breytinganna og farið verði í heildstæða lagaúttekt á samræmi frumvarps við stjórnarskrá og leiðbeiningar OECD. Jafnframt að nauðsynlegt sé að farið verði í sjálfstæða úttekt á forsendum útreikninga ráðuneytisins, til dæmis hjá Ríkisendurskoðun.

Þetta segir Svanur í greinargerð sem hann hefur birt á vef fyrirtækisins.