„Þegar þarna er komið sögu að þá er í raun og veru andstaða tiltekinna þingmanna Sjálfstæðisflokksins við mig – sem var þó ráðherra sem að sat í þeirra umboði – orðin mjög sýnileg,“ segir Svandís Svavarsdóttir, formaður Vinstri grænna og fyrrverandi ráðherra.
Svandís var á dögunum gestur Aríels Péturssonar, formanns Sjómannadagsráðs, í Sjókastinu, hlaðvarpi Sjómannadagsráðs. Spurði Aríel meðal annars út í ákvörðun Svandísar um frestun hvalveiða síðasta sumar og gagnrýni umboðsmanns Alþingis á þeirri ákvörðun.
„Við sáum það síðasta sumar að umboðsmaður Alþingis komst að þeirri niðurstöðu að frestun hafi ekki átt sér skýra stoð í lögum og ekki samræmst kröfu um meðalhóf. Hvernig myndirðu bregðast við þessu í dag, og hefurðu dregið einhvern lærdóm af þessu ferli?“ spurði Aríel í viðtalinu.
Í svari sínu sagðist Svandís hafa sett af stað vinnu við að tryggja og halda utan um hvern einasta hval sem væri drepinn. Það yrði gert með myndböndum sem yrði svo farið yfir í þeim tilgangi að greina hvort hægt væri að stunda þessar veiðar, en jafnframt yrði farið að dýravelferðarlögum.
„Það að ég fæ síðan niðurstöðu frá fagráði um dýravelferð, einum eða tveimur dögum áður en vertíðin átti að hefjast, þar sem að niðurstaðan var sú að þessi veiðiaðferð brýtur í bága við dýravelferðarlög, setur mig í algjöra klemmu,“ sagði Svandís.
Í framhaldi spurði Aríel hvort Svandís hafi haft áhrif á hvað niðurstöðurnar komu seint inn og svaraði hún því neitandi. „Ég var stöðugt að reyna að reka á eftir þessu,“ sagði Svandís.
Þegar niðurstöðurnar lágu fyrir sagðist Svandís hafa áttað sig á að þó hún gæti ekki bannað veiðarnar þá gæti hún frestað upphafi vertíðarinnar.
„Vegna þess að það var bara algjörlega í samræmi við lög.“
Það sem umboðsmaður Alþingis hafi fundið að þeirri ákvörðun hafi verið að á Íslandi væri tvennskonar löggjöf í málaflokknum – annars vegar hvalveiðilöggjöfin og hins vegar dýravelferðarlöggjöfin. Þær spili einfaldlega mjög illa saman.
Þá segir hún umboðsmann einnig hafa talað um að hún hefði átt að gæta betur að meðalhófi. „Þá er hann fyrst og fremst að tala um það að ég hefði átt að upplýsa um áformin og gefa viðkomandi færi á andmælum“.
Aðstæður hafi verið aðþrengdar og erfiðar og hún ekki getað veitt rýmri tíma í þeirri stöðu sem hún var í.
Svandís lýsir því einnig í viðtalinu að hún hafi verið ráðherra, í allnokkrum ráðuneytum, í ellefu ár, og að hennar reynsla sé að um leið og stjórnarandstaða finni fyrir ágreiningi í ríkisstjórn þá skapist sóknarfæri.
Á umræddu tímabili hafi tilteknir þingmenn Sjálfstæðisflokksins lengi talað um að ekki væri hægt að vinna með Vinstri grænum.
„Það var urgur búinn að hlaðast upp í mjög langan tíma innan þingflokks Sjálfstæðisflokksins,“ sagði hún. Ýmis mál hafi svo bæst við og aukið á ágreininginn, þ.e. mál tiltekinna hælisleitenda, hvalveiðimál og salan á Íslandsbanka.
„Þegar þarna er komið sögu að þá er í raun og veru andstaða tiltekinna þingmanna Sjálfstæðisflokksins við mig, sem var þó ráðherra sem að sat í þeirra umboði, orðin mjög sýnileg.“