Frétt af mbl.is

Mokveiði á grásleppu að sögn Ingólfs

Leitað var til Guðmundar J. Óskarssonar, sviðsstjóra uppsjávarsviðs Hafrannsóknastofnunar, og James Kennedy fiskifræðings hjá stofnuninni og þeir inntir álits á gagnrýni grásleppusjómanna.

„Vissulega veiðist grásleppa í net grásleppusjómanna jafnan grynnra en togstöðvarnar okkar voru á í stofnmælingu botnfiska að vori (marsrall). Hins vegar sýna niðurstöður mælinganna að grásleppu er að finna á öllu landgrunninu – síst suðaustan lands – og til viðbótar stundar grásleppa lóðrétt far frá yfirborði sjávar alveg niður á botn og syndir nálægt botni í átt að ströndum samkvæmt rannsóknum okkar með rafeindamerkjum, sem gerir hana veiðanlega í botnvörpu,“ segir í svari þeirra.

Gagnleg vísitala

Þá hafi verið gerð skýrsla 2021 þar sem rýnt var í aðferðafræði við stofnmat grásleppu, eru þar raktar þær tímaraðir sem stofnunin hafi úr að velja við gerð matsins en þær fást úr marsralli, haustralli, þorskanetaralli og skráðum afla á sóknareiningu í grásleppuveiðum.

„Líkt og kemur fram í skýrslunni var niðurstaðan að veiði grásleppu í marsralli (stofnmælingu botnfiska að vori) gefur gagnlega vísitölu um stærð stofnsins og veiðiráðgjöf bæri að miðast við hana. Vísitalan kemur frá togstöðvum allt í kringum landið,“ segir í svarinu.

Grásleppuveiðarnar gengu vel. mbl.is/Líney

Aflabrögð gefi ekki rétta mynd

Telja þeir magn grásleppu í marsralli endurspegla stærð hrygningarstofns grásleppu. Þá sýna gögn stofnunarinnar fylgni milli vísitölu frá marsrallinu og aflabragða sjómanna sem styðji við mat vísindamanna. Aflabrögð sjómanna gefa þó ekki ein og sér endilega rétta mynd af stöðu fiskistofna.

„Það hefur verið sýnt fram á það með marga nytjastofna hérlendis og erlendis, að afli á sóknareiningu er ekki ákjósanlegur mælikvarði á stærð stofns með tilliti til stofnmats vegna fjölmargra þátta sem hafa þar áhrif á, svo sem þróun og beiting veiðarfæra, aukin þekking og reynsla sjómanna og veiðiálag.

Við teljum að það eigi við í ár, þ.e.a.s. að gögn frá yfirstandandi vertíð um mikinn afla á sóknareiningu (þ.e. afli í net) sé ekki að endurspegla stærð stofnsins. Ástæðan er lítið veiðiálag þar sem meðalfjöldi dreginna neta úr sjó er sá minnsti í 18 ár, en afli á sóknareiningu er hærri eftir því sem sóknin er minni. Af þessum ástæðum viljum við nota staðlaðar aðferðir milli ára við stofnmat þegar það er mögulegt líkt og við gerum í stofnmælingu botnfiska að vori og flestum öðrum stofnmatsleiðöngrum. Miðað við vísitölu stofnmatsmælingar botnfiska að vori árið 2025 er grásleppustofninn nálægt sögulegu lágmarki, sem skýrir lága veiðiráðgjöf.“

Frétt af mbl.is

Örvertíð á grásleppu

Óvissa um far

Við spurningu um það hvort áreiðanlegri gögn um stöðu grásleppustofnins myndu fást við beitingu annarra veiðarfæra en botntrolls svara þeir Guðmundur og James:

„Við höfum vissulega rætt hvort aðrar aðferðir eða tímaraðir gætu mögulega verið betri í að meta stærð grásleppustofnsins. Einn leiðangur sem hefur verið skoðaður í því samhengi er svokallaður makrílleiðangur í júlí sem nær yfir stórt svæði Norðaustur-Atlantshafsins. Þar erum við að fá hrognkelsi í flestum yfirborðstogum líkt og skýrslur okkar hafa getið um, en hins vegar er óvissa um dreifingu, far og stofngerð þess, þ.e.a.s. hvaða hrygningarstofni þau tilheyri – t.d. frá Íslandi, Grænlandi, Noregi, Danmörku – og hvernig far þeirra er. Við getum því ekki notað þá tímaröð allavega ennþá til að ákvarða vísitölu um stærð grásleppustofnsins við Ísland.“