Hætta ekki leitinni að týndu börnunum

Ömmurnar í Argentínu hétu því í dag að þær muni ekki hætta að bera kennsl á og sameina á ný hundruð barna sem rænt var frá fjölskyldum sínum á tímum herstjórnarinnar.

Samtökin „Ömmurnar í Plaza de Mayo“ halda nú upp á 40 ára afmæli sitt, en þau voru stofnuð í október 1977. Á þeim 40 árum sem liðin eru frá stofnun samtakanna hafa ömmurnar átt þátt í að bera kennsl á 124 börn, sem áttu foreldra sem voru drepnir af argentínsku herforingjastjórninni á árunum 1967-1983 og þeim síðan gefið nýtt nafn og þau færð í hendur nýrrar fjölskyldu.

„Þau eru fórnarlömb verulega mikils ofbeldis á tímum einræðisstjórnarinnar,“ sagði Ignacio Montoya Carlotto við AFP-fréttastofuna.

„Það var hræðilegt, svo ljótt að fangelsa andstæðinginn og gefa börn hans síðan ólöglega til ættleiðingar,“ segir Montoya Carlotto. Hann var 114. barnið sem ömmurnar fundu.  

Ignacio Montoya Carlotto segir líf sitt hafa breyst með uppgötvuninni. Þetta hafi verið eins og slys – það sem gerðist fyrir og svo eftir. Hann hafi líka þurft að endurhugsa sambandið við foreldrana sem ættleiddu hann. AFP

500 börn gefin ólöglega til ættleiðingar

Flestar ömmurnar eru nú á níræðisaldri og misstu ýmist son eða dóttur á tímum herstjórnarinnar og í mörgum tilfellum fæddust barnanbörnin á meðan börn þeirra voru í fangelsi.

Þær telja að allt að 500 börn hafi verið gefin ættingjum og samstarfsmönnum herforingjastjórnarinnar ólöglega til ættleiðingar. Foreldrar barnanna hafi verið meðal þeirra 30.000 sem herforingjastjórnin hafi myrt.

Ignacio var kallaður Ignacio Hurban í 36 ár áður en upp komst að móðir hans hafði gefið honum nafnið Guido í fangelsinu áður en hún var drepin. Hann er píanóleikari frá smábænum Olavarria og var skyndilega varpað fram í sviðsljósið eftir að formaður „Ammanna“, Estela Carlotto, tilkynnti árið 2014 að hún hefði fundið barnabarn sitt.

Skyndilega dundi nafnið Guido á Ignacio í tíma og ótíma og hann birtist brosandi fyrir framan myndavélar og sjónvarpsupptökuvélar. Þó að þetta hljómaði eins og ævintýraendir á hörmulegri sögu átti þetta eftir að reynast Ignacio sannkölluð martröð.

Þurfi að endurhugsa samband sitt við foreldrana

„Þær voru búnar að vera að leita að mér í 36 ár. Fyrir mig og hin fundnu börnin er þetta öðruvísi, við vorum ekki að bíða. Fyrir þann sem leitað er byrjar sagan daginn sem hann finnst og það er sjokk,“ sagði Ignacio.

Mæðurnar í Plaza de Mayo-samtökunum hafa komið á fót DNA-banka með sínu eigin erfðaefni svo þeir sem telja sig vera eitt týndu barnanna geti gefið sig fram. AFP

Hann segist vissulega hafa átt frábærar stundir eftir að hann hitti ömmu sína. „En fyrir mig var þetta eins og slys – það sem gerðist áður og svo eftir. Harmleikur. Ég þurfi að endurhugsa allt samband mitt við foreldrana sem ættleiddu mig.“

Hann hefur engu að síður tekið upp ættarnafn foreldra sinna, Montoya Carlotto, en ætlar áfram að lifa rólegu lífi í Olavarria með eiginkonu sinni og fyrsta barni þeirra Lolu. Hann á líka áfram í sambandi við foreldrana sem ættleiddu hann.

Hann segir líka að eftir að hann varð faðir eigi hann auðveldara með að skilja hvað dreif ömmu hans og hinar ömmurnar í samtökunum áfram.

Komu á fót erfðabanka fyrir týndu börnin

Systursamtökin Mæðurnar í Plaza de Mayo taka þátt í sömu baráttu og hafa komið á fót DNA-banka með sínu eigin erfðaefni svo þeir sem telja sig vera eitt týndu barnanna geti gefið sig fram.

Fundnu börnin 124 hafa brugðist misjafnlega við sögu sinni. Sum hafa slitið öll tengsl við fjölskylduna sem ættleiddi þau, önnur halda áfram að hitta þá fjölskyldu og sum hafa breytt ættarnafni sínu.

Tvö þeirra hafa jafnvel farið út í stjórnmál og eru nú orðin þingmenn.

Amma Guidos kallar hann oftast „Pancho“ sem var gælunafn sem vinir hans gáfu honum og hann hefur lært að kalla hana ömmu.

„Hvað verður um baráttuna þegar ömmurnar eru ekki hér?“ spyr hann. „Margar hafa dáið án þess að kynnast barnabörnum sínum. Barátta þeirra verður að halda áfram. Á bak við hvert barn er gapandi svöðusár.“

• Blogga um frétt