Auglýsingastofa sem annaðist gerð umdeildrar auglýsingar fyrir skandinavíska flugfélagið SAS fékk í morgun sprengjuhótun og lokaði lögregla Adelgade í miðborg Kaupmannahafnar, þar sem auglýsingastofan er til húsa.
Danska ríkisútvarpið DR greinir frá þessu og í frétt þess mátti sjá sprengjusérfræðinga danska hersins athafna sig nærri höfuðstöðvum auglýsingastofunnar, sem heitir & Co., í morgun. Þeir fundu enga sprengju.
Fólk í nágrenninu var beðið um að halda sig innandyra, en við Adelgade stendur einnig gistiheimili og voru gestir þess beðnir um að yfirgefa svefnstað sinn og stóðu margir úti á götu á náttfötunum á meðan sprengjusérfræðingar leituðu af sér allan grun, samkvæmt fréttamanni DR á vettvangi.
Tæplega þriggja mínútna löng auglýsing SAS vakti slíkan úlfaþyt á samfélagsmiðlum að félagið tók hana úr birtingu og útbjó í snarhasti aðra, 43 sekúndna langa, eftir að hafa sent út fréttatilkynningu þar sem sýn SAS á málið var útskýrð um leið og félagið harmaði það sem það vill meina að sé skipulögð árás netverja. Stjórnmálamenn hafa einnig móðgast yfir auglýsingunni og hafa nokkrir úr flokkum á borð við Svíþjóðardemókrata og Danska þjóðarflokkinn lýst því yfir að þeir ætli aldrei aftur að fljúga með SAS.
Það sem olli þessari miklu reiði, og virðist nú hafa leitt til þess að lögð var fram hótun gegn auglýsingastofunni, var spurning sem kastað var fram í auglýsingunni, um hvað væri mest einkennandi fyrir Skandinavíu, siði þar og menningu. Eru svo ýmis atriði og fyrirbæri sýnd í myndskeiðinu og talin upp; reiðhjól, sænskar kjötbollur, húðflúr af seglskútu, fæðingarorlof, smurbrauð, vindmyllur og bréfaklemmur. Og reyndar fleira.
Svarið, sem líklega var reiknað með að fengi áhorfendur að minnsta kosti til að brosa út í annað, kom hins vegar rækilega við kaunin á stoltum íbúum Skandinavíuskagans: Ekkert af þessu! Þetta er allt stolið, svara þulir auglýsingarinnar sem eru nokkrir. Bitur sannleikurinn er svo dreginn fram í dagsljósið (mbl.is tekur enga ábyrgð á eftirfarandi sagnfræði):
Reiðhjól eru upphaflega þýsk, vindmyllur eru uppfinning Persa, rúgbrauð er tyrkneskt, sænsku kjötbollurnar eru ekki sænskari en svo að þær eru líka tyrkneskar, smurbrauðið danska er í raun hollenskt að uppruna og bréfaklemmur amerískar. Uppruni seglskútuhúðflúrsins virðist þó verða út undan í upprunaskýringunum.
Vert er að geta þess til gamans að Norðmenn trúðu því reyndar áratugum saman að hinn norski Johan Vaaler hefði fundið bréfaklemmuna upp árið 1899 og gaf bréfaklemmuframleiðandinn Mustad fabrikker minnismerki, heljarstóra bréfaklemmu, árið 1989, á 90 ára afmæli þessa skemmtilega misskilnings, og stendur það í Sandvika í Bærum, rétt utan við Ósló.
Rétt var það hins vegar að Vaaler þessi sótti um einkaleyfi fyrir einhvers konar víravirki sem átti að halda saman pappírum en þegar upp var staðið fór uppfinning hans aldrei í framleiðslu.
John Eckhoff, upplýsingafulltrúi SAS, sagði við norska ríkisútvarpið NRK í gær að samfélagsmiðlaholskeflan hefði verið samhæfð netárás á fyrirtækið og SAS stæði við allt sem fram kæmi í auglýsingunni, þrátt fyrir að fyrirtækið hefði tekið hana úr birtingu og búið til aðra styttri.
NRK
NRKII (SAS tekur auglýsinguna úr birtingu)
Fréttatilkynning SAS
Fréttin hefur verið uppfærð eftir að ljóst varð að engin sprengja fannst.