Íbúar á frönsku Kyrrahafsheyjunum Nýju-Kaledóníu greiða á sunnudag atkvæði um hvort sjálfstjórnarhéraðið á að segja sig úr lögum við franska lýðveldið og lýsa yfir sjálfstæði. Stjórnmálaskýrendur telja ólíklegt að sjálfstæði verði samþykkt í kosningunni, en engar skoðanakannanir hafa þó verið gerðar í aðdraganda þjóðaratkvæðagreiðslunnar.
Tvö ár eru síðan kjósendur höfnuðu síðast sjálfstæði í þjóðaratkvæðagreiðslu, en þá greiddu 56,7% kjósenda atkvæði gegn sjálfstæði. Verði sjálfstæði hafnað á ný er von á að þriðja og seinasta atkvæðagreiðslan verði haldin árið 2022.
Mikil spenna er í Nýju-Kaledóníu vegna atkvæðagreiðslunnar og segja kunnugir að andrúmsloftið sé eitrað vegna hennar. „Andrúmsloftið er eitrað og það er ekkert samtal milli fólks lengur,“ segir Phillippe Duneoyer, þingmaður flokksins Kaledónía saman sem vill viðhalda sambandinu við Frakkland.
Franska ríkið greiðir til héraðsins um 1,5 milljarða evra (240 ma.kr.) á ári, eða um 15 prósent af vergri landsframleiðslu landsins. Sambandssinnar halda því fram að eyjaskeggjar hafi ekki ráð á að lýsa yfir sjálfstæði, en því andmæla sjálfstæðissinnar.
Í Nýju-Kaledóníu búa 271.000 manns en eyjaklasinn er um 1.200 kílómetrum austan af Ástralíu, og í 17.000 kílómetra fjarlægð frá meginlandi Frakklands, sem er nánast eins langt og tveir staðir geta verið hvor frá öðrum á jörðu. Breski landkönnuðurinn James Cook mun hafa verið fyrstur Evrópubúa til að berja eyjurnar augum og kemur nafnið frá honum þar sem hann taldi norðurhluta einnar eyjunnar minna hann á Skotland, en Kaledónía er það nafn sem Rómverjar gáfu Skotlandi.
Frakkar hertóku eyjarnar árið 1853 en um miðja 20. öld var það gert skilgreint sem yfirráðasvæði (e. overseas territory) Frakklands og eru íbúar nú fullgildir franskir ríkisborgarar með tvo þingmenn í hvorri deild franska þingsins.
Eftir blóðug átök sjálfstæðissinna og fransks herliðs á níunda áratug síðustu aldar náðist árið 1988 samkomulag sem fól í sér aukna sjálfstjórn svæðisins í nokkrum skrefum. Auk þess var samið um að íbúar fengju að halda allt að þrjár þjóðaratkvæðagreiðslur um sjálfstæði og nægir að meirihluti sé fylgjandi í einni þeirra til að landið öðlist sjálfstæði.