Innlent | mbl | 24.3.2015 | 12:24

Hverasvæðið liggi undir skemmdum

Mynd 1 af 2 Meðfylgjandi eru myndir sem sýna ástand göngustíga á hverasvæðinu teknar að vetrarlagi.

Mynd 2 af 2

Stjórn Landeigendafélags Geysis harmar seinagang og áhugaleysi stjórnvalda á því að leysa málefni Geysis í Haukadal, sem sé mest sótti ferðamannastaður landsins. Stjórnin segir að hverasvæðið liggi undir alvarlegum skemmdum sem þurfi að bregðast við strax og slíkar aðgerðir þurfi að fjármagna.

„Verði ekkert aðhafst er ekki ólíklegt að Geysissvæðið missi alfarið það aðdráttarafl sem það hefur og ein helsta mjólkurkú ferðaþjónustunnar verði þar með geld á einni nóttu,“ segir í ályktun sem var samþykkt á aðalfundi Landeigandafélags Geysis 20. mars sl.

Landeigendafélagið skorar ennfremur á alla þá sem unna íslenskri náttúru að heimsækja Geysissvæðið og berja ástand svæðisins augum.

Ályktunin er svohljóðandi:

„Stjórn Landeigandafélagsins harmar seinagang og áhugaleysi stjórnvalda á því að leysa málefni mest sótta ferðamannastaðar landsins, Geysis í Haukadal. Um áratugaskeið hafa landeigendur reynt að ná samningum við meðeiganda sinn um sölu, leigu eða samstarf um rekstur svæðisins en lítt orðið ágengt. Til að fjármagna uppbyggingu og verndun svæðisins hófu landeigendur fyrir ári síðan að innheimta aðgangsgjald sem var stöðvað með lögbanni af hendi ríkisins en síðan þá hefur ekkert gerst í málinu. Á sama tíma hefur fjöldi ferðamanna sem sækja svæðið heim margfaldast og er nú svo komið að febrúar er álíka stór mánuður og júní fyrir nokkrum árum síðan. Þróun þessi er um margt ánægjuleg en vart þarf að fjölyrða um aukið álag á svæðið og viðkvæma náttúru þess sem kallar á uppbyggingu og eftirlit svo taka megi sómasamlega á móti þessum fjölda ferðamanna.

Fyrir liggur deiliskipulag og verðlaunatillaga um uppbyggingu hverasvæðisins sem hefur náttúrvernd, fræðslu, öryggi og betri dreifingu gesta að leiðarljósi sem ætti að leiða til enn betri upplifunar. Landeigandafélaginu þykir miður að Ríkið kjósi að reka málið fyrir dómsstólum fremur en að ræða beint við meðeigendur sína. Nýfallinn dómur í Héraðsdómi Suðurlands sem staðfesti lögbann á gjaldtökuna tekur ekki á því hvort gjaldtakan sé yfir höfðuð lögmæt heldur er hér fyrst og fremst um að ræða mál milli eiganda svæðisins. Þá hefur Ríkið ekki komið með neina lausn aðra en þá að henda nokkrum milljónum í óskilgreind verkefni sem er hvort tveggja í senn ómarkviss aðgerð og í engu samræmi við brýna þörf uppbyggingar á svæðinu.

Landeigendur skora jafnframt á aðila ferðaþjónustunnar og þá sérstaklega forsvarsmenn þeirra fyrirtækja sem gera út á náttúrúperlurnar að hugsa ekki eingöngu um skammtímagróða heldur til framtíðar. Hverasvæðið liggur undir alvarlegum skemmdum sem þarf að bregðast við strax og slíkar aðgerðir þarf að fjármagna. Verði ekkert aðhafst er ekki ólíklegt að Geysissvæðið missi alfarið það aðdráttarafl sem það hefur og ein helsta mjólkurkú ferðaþjónustunnar verði þar með geld á einni nóttu.

Nú fer í hönd sá tími ársins þegar hverasvæðið er hvað viðkvæmast fyrir ágangi. Á meðan Ríkið dregur lappirnar í viðræðum við landeigendur gæti komið til þess að ekki verði annað fært en að takmarka fjölda gesta inn á svæðið eða loka hluta svæðisins fyrir allri umferð. Ýmsir ferðaþjónustuaðilar hafa bent á aukna skattheimtu Ríkisins af greininni en landeigendur telja að þeim skatttekjum þurfi að verja í aðra innviði s.s. vegakerfi landsins sem fer ekki síður varhluta af auknum ferðamannafjölda. Ferðaþjónustan sem nú er stærsta útflutningsgrein landsins hefur alla burði til sjálfbærni og ætti að stefna að því t.d. með hóflegri gjaldtöku á stærstu ferðamannastöðunum.

Það er von Landeigandafélagsins að Ríkið og ferðaþjónustan sjái að sér áður en það er orðið um seinan. Landeigandafélagið hefur lýst yfir vilja sínum til að skoða ýmsar leiðir gjaldtöku bæði blandaðar og valkvæðar sem og að deila tekjum með öðrum ferðmannastöðum. Mikilvægt er þó að það sé tryggt að fjármagn renni til þeirra náttúruperla sem ferðamenn sækja heim og þurfa sárlega á uppbyggingu og verndun að halda. Þar af leiðandi telur Landeigandafélagið að gjaldtöku sé best fyrir komið hjá þeim sem eiga og reka mest sóttu ferðamannastaði landsins.

Að lokum skorar Landeigandafélagið á alla þá sem unna íslenskri náttúru að heimsækja Geysissvæðið og berja ástand svæðisins augum. Á meðan menn þrefa um aðferðafræði og hvort einn aðili sé mögulega að bera meira úr bítum en annar þá blæðir náttúrunni út.“