Innlent | mbl | 11.8.2015 | 21:45

Vændi nær þrælahaldi en starfsgrein

Fríða segir ákvörðun Amnesty International vinna gegn mannréttindum.

„Það er ótrúlega skrýtin tilfinning að samtök sem maður hefur trúað og treyst í mannréttindabaráttu fari að vinna gegn mannréttindum,“ segir Fríða Rós Valdimarsdóttir, formaður Kvenréttindafélags Íslands, um ákvörðun mannréttindasamtakanna Amnesty International að samþykkja tillögu um afglæpavæðingu vændis.

Tillagan var samþykkt á heimsþingi samtakanna í Dublin í dag. Efnislega hafa samtökin því nú ákveðið að beita sér fyrir því að ríki heimsins aflétti refsingum af iðju vændisfólks, þar sem ekki er um að ræða fórnarlömb mansals, börn eða fórnarlömb annarrar nauðungar.

„Maður er með sorg í hjarta í dag og manni líður jafnvel eins og maður hafi verið svikinn. Þetta er félag sem ég hef fylgt meira en helminginn af minni ævi en þetta er algjört bakslag,“ segir Fríða. Tillagan hefur verið mjög umdeild, en sjö kvennasamtök á Íslandi, þar á meðal Kvenréttindafélag Íslands, hafa gagnrýnt hana harðlega. Hin samtökin sem um ræðir eru Stígamót, Kvennaathvarfsið, Kvennaráðgjöfin, Samtök kvenna af erlendum uppruna, Kvenfélagasamband Íslands og Femínistafélag Íslands.

Munu aldrei sætta sig við normalíseringu á vændi

Íslandsdeild Amnesty sat hjá í atkvæðagreiðslunni og studdi tillöguna ekki. Ef tillaga Íslandsdeildarinnar hefði verið samþykkt, þá hefði Amnesty beitt sér fyrir því að ekki yrði lögð refsing við því að selja vændi. Hins vegar hefði áfram verið refsivert að kaupa vændi og útvega húsnæði fyrir slíka starfsemi.

Fríða segir kvennasamtökin standa saman og hafa trú á þessari svokölluðu sænsku leið. „Þessi leið hefur verið að virka og við munum halda áfram að tala fyrir henni. Með þessari ákvörðun Amnesty er verið að normalísera vændi, en það er eitthvað sem kvennahreyfingin á Íslandi mun aldrei sætta sig við og þetta eflir okkur bara í okkar baráttu.“

Mun styðja undir mansal og klámiðnaðinn

Í tillögunni segir að einstaklingar í kynlífsiðnaði séu mikill jaðarhópur sem í flestum tilvikum eigi á hættu að verða fyrir mismunun, ofbeldi og misbeitingu. Í frétt á vef Amnesty segir að með ályktuninni sé mælt með því að þróuð verði ný stefna samtakanna sem kveði á um að allir einstaklingar í kynlífsiðnaði njóti fullra og jafnrar verndar gegn ofbeldi, misnotkun og mansali.

Fríða segist efast um að Amnesty hafi haft velferð fólks í vændi efst í huga við ákvörðunina. „Lögleiðing vændis þýðir ekki breytt mynd á því sem við þekkjum í dag þar sem pimpar eða dólgar eiga fólk í vændi. Það er nær þrælahaldi en nokkurn tímann starfsgrein,“ segir hún.

Þá segir hún að þrátt fyrir að ákvörðunin muni ekki hafa bein áhrif á stjórnvöld muni hún styðja við vændismarkaðinn, mansalsmarkaðinn og klámiðnaðinn „sem eru ekki hópar sem við viljum að séu eignarhópar í heiminum“.

Dýru verði keypt að halda uppi kynlífsþjónustu fyrir „forréttindakarla“

Fríða segist ekki átta sig á því hvernig Amnesty hyggist útfæra vændismarkaðinn, eða hvernig samtökin sjái fyrir sér að hann verði. „Vilja þau að þetta sé iðngrein sem fólk lærir eða á þetta að vera ríkisrekið batterí?“ spyr hún og heldur áfram:

„Þær rannsóknir sem hafa verið gerðar á kaupendum vændis sýna að flestir kaupendur gera þetta í fikti, en stórkaupendur sem halda uppi markaðnum eru almennir ríkir forréttindakarlar. Mér finnst það dýru verði keypt að við ætlum að halda uppi þjónustu fyrir þá með kynlífi á kostnað alls þess sem konur í vændi þurfa að díla við,“ segir Fríða.

Loks segist hún strax vera farin að sjá fjöldaúrsagnir úr Amnesty í kringum sig og á heimsvísu. „Við beinum þeim sem kæra sig ekki lengur um að styðja við Amnesty að styðja frekar við þau félög sem eru í alvöru að vinna að réttindum fólks í vændi eins og Kvennaathvarfið og Stígamót, og þau félög sem berjast fyrir kvenréttindum eins og Kvenréttindafélagið og fleiri.“

Frétt mbl.is: Leggja til afglæpavæðingu vændis