Ásýnd dómara í íslensku réttarkerfi hefur öðlast meira vægi, og gerðar eru meiri kröfur um að þeir séu trausts síns verðugir. Þetta sagði Hörður Felix Harðarson, verjandi Hreiðars Más Sigurðssonar, fyrir Hæstarétti í morgun.

Tekist var á um hvort meðdómari í Marple-málinu, en aðalmeðferð þess fór fram fyrir Héraðsdómi Reykjavíkur í september 2015, hefði verið vanhæfur til að dæma í því.

Í október 2015 var áformað að kveða upp dóm í mál­inu, en Hörður sagðist þá hafa fengið upp­lýs­ing­ar um meinta hlut­drægni meðdóm­ar­ans Ásgeirs Brynjars Torfasonar,  og krafðist þess að hann væri úrskurðaður vanhæfur. Und­ir kröfu hans tóku verj­end­ur Magnús­ar Guðmunds­son­ar, fyrr­um for­stjóra Kaupþings í Lúx­em­borg, Guðnýj­ar Örnu Sveins­dótt­ur, fyrr­um fjár­mála­stjóri Kaupþings, auk verjanda fé­lags­ins Marple.

Ásgeir er lektor við viðskiptafræðideild Háskóla Íslands.

Frá Marple-málinu í héraðsdómi. Þar var meðdómarinn ekki metinn vanhæfur. mbl.is/Árni Sæberg

Virkur á samfélagsmiðlum

Hörður vísaði í morgun meðal ann­ars til þess að Ásgeir hefði verið virk­ur í umræðu um spill­ingu. Um­mæli hans í grein í Frétta­blaðinu og dreif­ing á frétt­um af Kaupþings­mál­um á sam­fé­lags­miðlum bentu til van­hæfi hans í mál­inu. Sagði hann ljóst að Ásgeir teldi fjár­mála­hrunið tákn­mynd spill­ing­ar og því væri hægt að draga óhlut­drægni hans í efa.

Vísaði hann til nokkurra dóma Hæstaréttar, þar sem litið hefði verið svo á að ummæli tiltekinna dómara á opinberum vettvangi leiddu til vanhæfis þeirra.

„Þá liggur fyrir að dómarinn hefur verið mjög virkur á samfélagsmiðlum, þar sem hann hefur tjáð sig um málefni ákærðu,“ sagði Hörður og benti á að Ásgeir hefði deilt frétt­um af dóm­um yfir ákærðu á Face­book og Twitter og sýnt þannig já­kvæða af­stöðu til dóm­anna.

Sagði Hörður að Ásgeir hefði deilt og mælt með Face­book-færslu, sem Bald­ur nokkur McQu­een skrifaði um að hrærigraut­ur spill­ing­ar, græðgi, frænd­hygli og van­kunn­áttu hefði or­sakað hrunið.

Ásgeir hefði þá meðal annars notast við orðið „bankabófar“, og vart færi á milli mála að þar ætti hann við stjórnendur íslensku bankanna.

Arnþrúður Þórarinsdóttir, saksóknari málsins, til vinstri. mbl.is/Eggert Jóhannesson

Almenn ummæli hafi engin áhrif

Arnþrúður Þórarinsdóttir, saksóknari í málinu, sagði ákæruvaldið telja að þau atriði sem nefnd hefðu verið gæfu ekki ástæðu til að efast um óhlutdrægni meðdómarans.

Almenn ummæli hans um spillingu gætu þá engin áhrif haft á hæfi hans.

Arnþrúður sagði ákæruvaldið taka undir úrskurð Héraðsdóms um þetta atriði, þar sem meðdómarinn var ekki metinn vanhæfur.

Vísaði hún til fyrri dóma Hæstaréttar, þar sem almenn ummæli voru ekki talin valda vanhæfi dómara í tilteknum málum, þrátt fyrir að stefnendur hefðu þá sagt þau „hljóta að leiða til vanhæfis“.

Skýrari tenging þyrfti að vera á milli ummæla og gjörða meðdómarans annars vegar, og þessa máls ákærðu hins vegar, svo hægt væri að draga óhlutdrægni hans í efa.

Ein af grunnstoðum réttarríkisins

Kristín Edwald, verjandi Magnúsar Guðmundssonar, sagði að afstaða meðdómarans til málefna ákærðu væri hafin yfir allan vafa, með vísan til gagna málsins.

Hér væri tekist á um eina af grunnstoðum hins íslenska réttarríkis, að dómstólar ættu að vera sjálfstæðir og óvilhallir í sínum störfum. Ljóst væri að jafnvel þó Hæstiréttur mæti það svo að hið huglæga skilyrði vanhæfis væri ekki uppfyllt, þá væri hlutlæga skilyrðið svo sannarlega uppfyllt, en það byggist á því hvernig ásýnd meðdómarans er út á við.

Tengdar fréttir

Marple-málið

Marple-mál: Sakfelldir en engin refsing

• Hreiðar Már áfrýjar í Marple-máli
• Í fyrsta sinn út fyrir refsirammann
• Aftur dæmdir í fangelsi í Marple-máli
• Önnur umferð Marple-málsins hafin

» Fleiri tengdar fréttir

• Blogga um frétt