Dæmi um að stúdentar HÍ sofi í tjöldum

Langur biðlisti er eftir húsnæði á stúdentagörðum og ólíklegt er …
Langur biðlisti er eftir húsnæði á stúdentagörðum og ólíklegt er að biðin styttist á næstu árum. mbl.is/Hanna Andrésdóttir

Langur biðlisti er eftir húsnæði á stúdentagörðum nemenda Háskóla Íslands, sem reknir eru af Félagsstofnun stúdenta (FS) og starfsfólk þar finnur vel fyrir gríðarlegum skorti á leiguhúsnæði á höfuðborgarsvæðinu. Erlendir nemar sem hafa fengið skólavist í HÍ eru oft í sérstaklega erfiðri stöðu og dæmi eru um að þeir sofi í tjöldum og jafnvel á göngum skólans því þeir fá ekki húsnæði.

Eftir að úthlutun húsnæðis fyrir haustið 2018 er lokið eru 729 umsækjendur á biðlista, sem eru um 100 færri umsækjendur en á sama tíma í fyrra. Lengd biðlistans gefur þó ekki alveg rétta mynd af þörfinni fyrir húsnæði enda margir sem sækja einfaldlega ekki um því þeir telja möguleika á úthlutun litla sem enga. Alls voru umsækjendur við upphaf nýafstaðinnar úthlutunar 1.656. Þar voru 742 núverandi íbúar sem fengu endurúthlutun, en 185 leigueiningum var úthlutað til nýrra leigjenda.

„Þrátt fyrir að biðlistinn sé styttri en í fyrra þá er hann mjög langur. Þetta er margt fólk miðað við framboðið sem við höfum. Stærsta úthlutunin er að hausti þó að alltaf sé einhver hreyfing á listanum yfir veturinn. Fólk flytur út og útskrifast eftir áramót, en það er ekki verulegur fjöldi. Aðrir halda líka áfram að sækja um. Það hafa komið umsóknir síðustu daga frá því við tókum saman listann sem eru óafgreiddar,“ segir Rebekka Sigurðardóttir, upplýsingafulltrúi FS, í samtali við mbl.is. FS hefur um 1.200 leigueiningar til ráðstöfunar, en þar búa um 1.800 einstaklingar, stúdentar og fjölskyldur þeirra.

Starfsfólk bauð grátandi stúdentum gistingu

„Við finnum vel fyrir því að það er gríðarlega mikill húsnæðisskortur og skortur á húsnæði á lágu verði. Við finnum að erlendir nemar eru margir mjög örvæntingarfullir. Um er að ræða fólk sem búið er að fá inni í skólann en getur ekki orðið sér úti um húsnæði, og þá er spurning hvort það skilar sér til landsins.“

Dæmi eru um að erlendir nemar hafi sofið í tjöldum …
Dæmi eru um að erlendir nemar hafi sofið í tjöldum eða fengið inni hjá starfsfólki skólans vegna húsnæðisskorts. mbl.is/Ómar Óskarsson

Rebekka segir erlenda stúdenta hins vegar oft koma til landsins án þess að hafa húsnæði. Þeir geri sér þá enga grein fyrir ástandinu á leigumarkaðnum í Reykjavík og telji sig geta útvegað húsnæði þegar á staðinn er komið. Það geti þó reynst þrautin þyngri, líkt og raun ber vitni.

„Við megum alveg búa okkur undir að þetta verði eins og síðasta haust sem var mjög erfitt. Það var ekki einsdæmi að fólk sæti grátandi hérna hjá okkur. Sumir komu með ferðatöskurnar sínar og spurðu hvort þeir mættu geyma þær á meðan þeir fyndu sér stað til að búa á. Fólk var jafnvel að tjalda í Laugardalnum. Ég man eftir einum sem bað um að fá að geyma ferðatöskuna sína í Stúdentakjallaranum, en kom svo ekki og sótti hana. Þegar taskan var búin að vera í starfsmannarýminu í nokkra daga áttuðum við okkur á að eigandinn var búinn að koma sér fyrir á göngum skólans og svaf þar.“

Þá veit Rebekka til þess að starfsmenn á háskólasvæðinu hafi aumkað sig yfir stúdenta og leyft þeim að gista hjá sér á meðan þeir greiddu úr sínum málum.

Eftirspurnin eykst með auknu framboði

Rebekka segir það auðvitað gleðiefni að biðlistinn eftir húsnæði á stúdentagörðum hafi styst á milli ára, en tölurnar séu það háar að þær sýni að skorturinn er gríðarlega mikill. „Næstu stúdentagarðar verða ekki teknir í notkun fyrr um en þarnæstu áramót þannig að það er viðbúið að ástandið verði svipað næsta eina og hálfa árið.“ Í janúar 2020 verða teknar í notkun 244 nýjar leigueiningar, en í sumum tilfellum er um að ræða paríbúðir, þannig að um 280 manns gætu fengið húsnæði þegar nýir stúdentagarðar á lóð Vísindagarða verða tilbúnir.

Rebekka gerir hins vegar ekki ráð fyrir að það verði til þess að biðlistinn styttist. „Það sem er áhugavert er að þegar við tökum í notkun nýja stúdentagarða og ákveðinn fjöldi fær húsnæði, þá fækkar ekki endilega sem því nemur á listanum. Það segir okkur að það eru margir sem sækja ekki um því þeir gera ekki ráð fyrir að eiga möguleika. Þegar listarnir eru svona langir þá horfir fólk á þá og hugsar með sér að það eigi ekki séns,“ segir Rebekka, en um leið og framboð á húsnæði eykst þá virðist umsækjendum fjölga.

Markmið FS er að geta boðið 15 til 20 prósentum …
Markmið FS er að geta boðið 15 til 20 prósentum stúdenta við HÍ leiguhúsnæði, en í dag er aðeins hægt að bjóða 10 prósent. mbl.is/Árni Sæberg

„Það hefur verið þannig að þeir sem eru utan af landi hafa notið ákveðins forgangs í einstaklingshúsnæði. Fólk á höfuðborgarsvæðinu sækir því síður um því það telur engar líkur á því að komast að.“

Rebekka telur að ástandið muni haldast svona á meðan ekki er hægt að fá húsnæði á sambærilegu verði á almennum leigumarkaði. „Á meðan staðan er svona þá verða listarnir hjá okkur alltaf langir.“

Ná ekki markmiðinu á næstu árum

Markmið Félagsstofnunar stúdenta er að geta boðið 15 til 20 prósentum stúdenta við Háskóla Íslands húsnæði. Í dag er aðeins hægt að bjóða um 10 prósent nemenda húsnæði og Rebekka gerir ekki ráð fyrir að markmiðinu verði náð á næstu árum. „Ekki nema við fáum skyndilega mikið fleiri lóðir til að byggja á og stúdentum fækki snarlega. Við getum þó vonandi saxað eitthvað á listana.“

Von er þó til þess að hægt verði að fjölga stúdentagörðum sem fyrst, en í vor var undirritað vilyrði frá Reykjavíkurborg um lóð í Skerjafirði og fleiri blettir á háskólasvæðinu eru í skoðun, að sögn Rebekku. „Það er vilji hjá borginni til að úthluta okkur lóðum og það er auðvitað vilji háskólayfirvalda að finna staði. Það er hins vegar oft þannig að undirbúningstími og að finna lóðir tekur lengri tíma en að byggja.“

Hér má sjá þróun biðlista eftir húsnæði á stúdentagörðum FS. Vert er að taka fram að fjöldi umsækjenda endurspeglar ekki endilega þörfina eftir húsnæði.

Haustið 2005  - 427 umsækjendur

Haustið 2006 – 718 umsækjendur

Haustið 2007 – 717 umsækjendur

Haustið 2008 – 985 umsækjendur

Haustið 2009 – 567 umsækjendur

Haustið 2010 – 524 umsækjendur

Haustið 2011 - 658 umsækjendur

Haustið 2012 – 1.018 umsækjendur

Haustið 2013 – 1.100 umsækjendur

Haustið 2014 – um 800 umsækjendur

Haustið 2015 –  647 umsækjendur

Haustið 2016 –  1.160 umsækjendur

Haust 2017 – 824 umsækjendur

Haust 2018 – 729 umsækjendur

mbl.is
Fleira áhugavert
Fleira áhugavert