Vanhæfi staðfest en áhrifin liggja ekki fyrir

Helga Melkorka Óttarsdóttir, lögmaður Sigríðar Elínar Sigfúsdóttur, segir að dómur Mannréttindadómstólsins í morgun sé staðfesting á því sem lagt hafi verið upp með í málaflutningnum fyrir MDE. Hins vegar liggi ekki fyrir hver áhrif dómsins verði í tengslum við málflutning um endurupptöku þess fyrir Hæstarétti sem fer fram í næsta mánuði. Helga segir dóminn þó væntanlega sterkt innlegg í það mál.

„Það var fallist á hennar málatilbúnað og þetta er staðfesting á að dómurinn var ekki óhlutdrægur,“ segir Helga í samtali við mbl.is og bætir við að aðalatriðið hafi verið að vanhæfi dómsins hafi verið staðfest. „Hvort það var einn, tveir eða þrír dómarar, það skiptir ekki öllu máli, vanhæfið var staðfest,“ segir hún.

Frétt af mbl.is

MDE segir Hæstarétt hafa brotið á Elínu

Eins og mbl.is greindi frá í morgun var niðurstaða dómstólsins að Hæstiréttur hafi brotið á Elínu, fyrr­ver­andi fram­kvæmda­stjóra fyr­ir­tækja­sviðs Lands­bank­ans, við málsmeðferð þegar hún var dæmd í eins og hálfs árs fang­elsi fyr­ir umboðssvik og þátt­töku í markaðsmis­notk­un í hinu svo­kallað Ímon-máli.

Elín höfðaði mál gegn rík­inu fyr­ir MDE á þeim grund­velli að hluta­bréfa­eign þriggja dóm­ara við Hæsta­rétt Íslands í ís­lensku viðskipta­bönk­un­um fyr­ir hrun hefði haft áhrif á niður­stöðu þeirra í mál­inu. Málsmeðferðin í Hæsta­rétti hefði þannig verið á skjön við bæði ís­lensku stjórn­ar­skrána og ákvæði mann­rétt­inda­sátt­mála Evr­ópu. Í dómi MDE er fall­ist á að hluta­bréfa­eign eins dóm­ara máls­ins, Viðars Más Matth­ías­son­ar, hafi verið það mik­il að hægt sé að taka und­ir með El­ínu að seta hans í dóm­in­um valdi hlut­drægni við málsmeðferð Hæsta­rétt­ar. Eru henni því dæmd­ar skaðabæt­ur upp á 12 þúsund evr­ur auk 5 þúsund evra vegna máls­kostnaðar. Þó er tekið fram í dómi MDE að ekki sé hægt að full­yrða um áhrif Viðars á niður­stöðu Hæsta­rétt­ar. Þetta valdi því hins veg­ar að draga megi hlut­drægni dóms­ins í efa og telst það brot á sjöttu grein mann­rétt­inda­sátt­mál­ans.

Endurupptökunefnd hafði áður samþykkt endurupptöku málsins á svipuðum forsendum og verður málið tekið fyrir í Hæstarétti 11. Mars. Helga segir að þá verði málflutningur um hvort skilyrði séu fyrir hendi fyrir endurupptöku. Málið verði ekki tekið fyrir efnislega heldur einungis þessi formþáttur.

Varðandi framhald málsins, þá mun það ráðast af niðurstöðu Hæstaréttar og þá kemur í ljós hvort það verði tekið til efnislegrar meðferðar eða ekki á ný. Þá er ekki ljóst fyrir hvaða dómstigi það yrði gert verði ákveðið að endurupptaka málið. Þannig gæti Hæstiréttur sent málið aftur í hérað þannig að það þurfi að dæma það allt upp aftur. Hins vegar gæti Hæstiréttur einnig ákveðið að rétturinn muni sjálfur fara í endurmat á munnlegum málflutningi án þess að vitni komi fyrir dóminn og dæmt aftur í málinu.

Hver sem sú niðurstaða verður segir Helga að gengið hafi verið út frá að ekki sé langt bil þegar kemur að því að meta hæfi dómara samkvæmt íslenskum lögum og samkvæmt mannréttindasáttmálunum. Segist hún ætla að þetta séu áþekk viðmið og því geti dómur MDE í dag verið sterkt innlegg inn í málflutninginn fyrir Hæstarétti í næsta mánuði og ákvörðun dómsins.

• Blogga um frétt