Kynnti aðgerðir til að stytta boðunarlista til afplánunar dóma

Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir dómsmálaráðherra kynnti í dag aðgerðir til að stytta boðunarlista til afplánunar refsinga. Starfshópur skilaði henni skýrslu með sjö tillögum til úrbóta og ákvað dómsmálaráðherra að fallast á allar tillögurnar.

Þetta kemur fram í tilkynningu á vef Stjórnarráðsins og þar segir að mikil uppbygging hafi átt sér stað síðastliðin ár í fangelsiskerfinu á Íslandi en þrátt fyrir það sé staða mála óviðunandi, sérstaklega hvað varðar lengd boðunarlista.

Árið 2009 voru 213 einstaklingar á boðunarlista en eru nú 628. Ástæðan er einkum fjölgun og lenging óskilorðsbundinna fangelsisrefsinga, fjölgun gæsluvarðhaldsfanga og ekki nægt fjármagn til nýtingar afplánunarrýma að fullu.

Í biðinni felst viðbótarrefsing

Áslaug Arna kynnti aðgerðirnar á blaðamannafundi í fangelsinu á Hólmsheiði fyrr í dag. Í máli hennar kom fram að afleiðingar af löngum boðunarlista væru að óskilorðsbundnar refsingar hefðu verið að fyrnast síðustu ár – þótt þeim hafi fækkað á síðasta ári vegna átaksverkefnis Fangelsismálastofnunar.

Ef ekki yrði brugðist við mætti leiða líkum að því að fyrndir dómar gætu orðið yfir 30 á þessu ári sagði Áslaug Arna. Það væri óviðunandi með tilliti til varnaðaráhrifa refsinga og í mörgum tilvikum væri það dómþolum afar þungbært þar sem í biðinni fælist viðbótarrefsing.

„Vegna þessarar stöðu skipaði ég starfshóp um boðunarlistann til að móta tillögur til aðgerða sem stytta eiga boðunarlista til afplánunar refsinga. Starfshópurinn hefur nú skilað tillögum sínum og hef ég tekið ákvörðun um ráðast í allar aðgerðirnar. Samstilltar og fjölbreyttar aðgerðir geta gert það að verkum að boðunarlistinn verður mun styttri, refsingar fyrnast síður og einstaklingar þurfa ekki að bíða jafn lengi eftir að afplána dóm sinn,“ sagði dómsmálaráðherra.

Páll Winkel fangelsismálastjóri tók til máls á fundinum og sagði aðgerðirnar löngu tímabærar. mbl.is/Eggert Jóhannesson

Skýrslan í heild

Tillögur hópsins voru voru eftirfarandi:

1. Lagt er til að heimild til að fullnusta refsidóma með samfélagsþjónustu verði rýmkuð á þann veg að hægt verði að fullnusta allt að tveggja ára óskilorðsbundið fangelsi með samfélagsþjónustu.

2. Heimildir ákærenda til að ljúka málum með sáttamiðlun verði rýmkaðar. Sáttamiðlun verði fest í sessi í lögum. Lagt er til að sérstök nefnd verði skipuð til að halda utan um sáttamiðlun og stuðla að framþróun úrræðisins.

3. Lagt er til að skilorðsbundin ákærufrestun verði ekki bundin við tiltekinn aldurshóp.

4. Starfshópurinn leggur til að fjármagn verði aukið til málaflokksins þar sem nýting afplánunarrýma hefur ekki verið nægjanlega góð síðustu ár þar sem rekstrarumhverfi fangelsismála hefur kallað á mjög strangt aðhald.

5. Starfshópurinn leggur til að reglum um reynslulausn verði breytt á þann veg að meginreglan verði reynslulausn eftir helming refsitímans fyrir þá sem afplána ekki refsingu fyrir alvarlegt eða að öðru leyti gróft afbrot, eða tilraun til slíks brots.

6. Starfshópurinn telur þörf á að skýra betur málsmeðferð varðandi fullnustu skilorðsbundinna dóma með sérskilyrðum þar sem slíkt úrræði geti í vissum tilvikum verið árangursríkara en óskilorðsbundin refsivist og verið til þess fallið að hafa jákvæð áhrif á boðunarlistann.

7. Að mati starfshópsins kemur til álita að veita þeim sem eru búnir að vera lengur en þrjú ár á boðunarlista, hafa verið dæmdir fyrir minniháttar brot og eiga ekki ólokin mál í refsivörslukerfinu skilorðsbundna náðun.

• Blogga um frétt