Ísland gæti tekið þátt í þvingunaraðgerðum
Ragnhildur Þrastardóttir
Setja bókamerki
Náist samstaða um alþjóðlegar þvingunaraðgerðir vegna ofbeldisfullra afskipta lögreglu af mótmælendum í Hvíta Rússlandi kemur sterklega til greina að Ísland taki þátt í þeim, að höfðu samráði við utanríkismálanefnd Alþingis um þau málefni, að því er fram kemur í skriflegu svari utanríkisráðuneytisins við fyrirspurn mbl.is. Viðskipti Hvíta-Rússlands og Íslands nema nokkrum milljörðum árlega.
Mótmæli spruttu upp í Hvíta-Rússlandi í kjölfar úrslita kosninga þar í landi sem voru forsetanum Alexander Lúkasjenkó í vil. Kosninganiðurstöðurnar hafa verið sagðar falsaðar og hefur Evrópusambandið m.a. ekki viðurkennt úrslit þeirra.
Í svari utanríkisráðuneytisins kemur fram að rétt eins og önnur Evrópuríki beri íslensk stjórnvöld brigður á niðurstöður forsetakosninganna og telji þær hvorki hafa farið fram í samræmi við alþjóðlegar skuldbindingar Hvíta-Rússlands né standast viðmið um lýðræði og réttarríki. Sameiginleg yfirlýsing allra NB8-ríkjanna um slíkt var gefin út fyrr í mánuðinum.
3.718 milljóna króna viðskipti
Heildarviðskipti Íslands og Hvíta-Rússland árið 2018, sem er síðasta ár sem tölur eru til um bæði vöru- og þjónustuviðskipti, námu tæpum fjórum milljörðum króna, nánar til tekið 3.718 milljónum króna.
„Útflutningur til Hvíta-Rússlands er fyrst og fremst sjávarafurðir en innflutningur þaðan er einkum ýmis konar iðnvörur. Á sínum tíma áttu Fríverslunarsamtök Evrópu (EFTA) í viðræðum við tollabandalag Rússlands, Hvíta-Rússlands og Kasakstan (RuBeKa) en þær hafa legið niðri frá 2014 vegna Úkraínudeilunnar“, segir í svari ráðuneytisins við fyrirspurn mbl.is.
Málefni Hvíta-Rússlands eru mikið til umræðu á alþjóðlegum vettvangi um þessar mundir, að því er fram kemur í svarinu.
„Fyrir utan samráð á vettvangi NB8-ríkjanna hefur utanríkisráðherra fyrir sitt leyti meðal annars rætt þessi mál á símafundi með Evrópumálaráðherra Bretlands, Wendy Morton, í [síðustu viku]. Þá hefur náið samráð farið fram á embættisstigi, meðal annars við Norðurlönd og Bretland auk þess sem fastafulltrúi Íslands hjá Öryggis- og samvinnustofnun Evrópu (ÖSE) hefur rætt málefnið óformlega á þeim vettvangi.“
Samhljómur í afstöðu
Þá hefur Ísland stutt að haldinn verði sérstakur fundur fastaráðs ÖSE í vikunni þar sem aðildarríkjunum gefst tækifæri til að krefja fulltrúa Hvíta-Rússlands svara um stöðu mála og fara fram að á stjórnvöld þar geri annars grein fyrir máli sínu.
„ÖSE gegnir mikilvægu hlutverki við eflingu öryggis, friðs, mannréttinda, lýðræðis og átakavarna í aðildarríkjunum 57, þar á meðal Hvíta-Rússlands, og er því eðlilegur vettvangur til að fjalla um þessa deilu. Annars er alger samhljómur í afstöðu Íslands í málinu og helstu bandamanna okkar og vinaþjóða“, segir í svari ráðuneytisins.
Guðlaugur Þór Þórðarson utanríkisráðherra setti inn færslu á Twitter í gær þar sem hann segist hrifinn af þeirri samstöðu sem íbúar Eystrasaltsríkjanna hafi sýnt Hvítrússum sem berjist fyrir mannréttindum, lýðræði og frelsi í heimalandinu.
Vélsleðaslys: Þyrlan kölluð út á mesta forgangi
„Umsátursástand“
Banna mengandi búnað sem leyfður er á Íslandi
„Hvílir mikil leynd yfir þessu öllu“
Skiptir miklu meira máli en fólk grunar
Kostnaður meiri en milljón á fermetra
Sex hafa greinst með listeríu