Skoðar skjálftasprungur með aðstoð gervitungla
Setja bókamerki
Gervitunglamælingar hafa verið notaðar til að skoða þær breytingar sem urðu á yfirborði jarðar vegna jarðskjálftans á Reykjanesi 20. október sem mældist 5,6 stig.
„Það eru sprunguhreyfingar á yfirborðinu sem við sjáum í þessum gervitunglamælingum. Þarna er hnik líklega í mesta lagi 10 sentímetrar og við sjáum í þessum mælingum hvar þetta er,“ segir Dr. Sigurjón Jónsson, prófessor í jarðeðlisfræði við KAUST háskóla í Sádí-Arabíu, sem hefur verið staddur hérlendis að undanförnu.
Hann hefur farið til að skoða þessar smásprungur, meðal annars hjá fjallinu Keili og Vígdísarvöllum og segist hafa áhuga á að gera fleiri gervitunglamælingar til að fá betri mynd af hreyfingunum á svæðinu.
Rifnaði til norðurs á 2-3 sekúndum
Sigurjón segir skjálftann á Reykjanesi athyglisverðan að mörgu leyti. Hann hafi orðið á norður-suður misgengi eins og stærri skjálftar á svæðinu. Hann hafi byrjað sunnarlega og jörðin hafi svo rifnað til norðurs á um tveimur til þremur sekúndum í átt að Reykjavík. Þegar það gerist, þ.e. jörðin rifnar frá suðri til norðurs, má búast við auknum hreyfingum frá skjálftanum norðanmegin og finnst hann þá betur norðan við svæðið.
/frimg/1/23/62/1236201.jpg)
Hann segist í samstarfi við fólkið sitt erlendis hafa náð í radarmæligögn frá Sentinel-1 gervitunglunum fljótlega eftir að skjálftinn varð og búið til svokallaða bylgjuvíxlmynd úr gögnum frá því fyrir og eftir skjálftann sem sýnir hreyfingarnar á yfirborði jarðar. Þremur dögum eftir skjálftann setti hann myndina á Twitter og fékk hún mikil og góð viðbrögð. „Þetta er bara mjög falleg litmynd sem sýnir allt Reykjanesið, Reykjavík og Keflavík og þarna sést að eitthvað er í gangi þar sem skjálftinn er,“ útskýrir hann.
Hægt að nálgast nýleg gögn fyrir skjálfta
Spurður nánar út í gervitunglarannsóknir á jarðskjálftum segir hann þær hafa byrjað fyrir um 30 árum síðan. Hér á landi voru þær mikið notaðar til að skoða stóru skjálftana árin 2000 og 2008. Hann segir aðferðirnar vera í stöðugri þróun og núna séu komin gervitungl á loft sem safna gögnum mjög reglulega. Þegar stór skjálfti á borð við þann sem varð á Reykjanesi á dögunum verður er hægt að nálgast nýleg gögn frá því rétt fyrir skjálftann.
Sigurjón segir rannsóknir sínar á Íslandi þó fyrst og fremst tengjast skjálftasvæðinu fyrir norðan og hefur hann unnið með nemendum sínum við að skoða það sem gerðist þar í sumar. Sú skjálftahrina var sú öflugasta á Norðurlandi í rúm 40 ár, eða frá 1976. Hann segir stærstu skjálftana fyrir norðan geta orðið stærri en á Reykjanesi en erfiðara sé að skoða hrinurnar fyrir norðan í eins miklum smáatriðum vegna þess að þær eiga upptök sín úti í sjó, undir hafsbotninum. Því er miklu erfiðara að komast að upptakasvæðunum.
Sá stærsti í 20 ár
Varðandi jarðskjálftann á Reykjanesi bætir Sigurjón við að ekki séu allir sammála um hvenær jafnstór skjálfti varð þar síðast. „Mér telst til að þetta sé sá stærsti í 20 ár,“ segir hann og nefnir skjálftann sem varð undir Kleifarvatni 17. júní árið 2000. Fyrri skjálftinn á Suðurlandi þann sama dag hafi komið skjálftanum undir vatninu af stað.
Mun fara sparlega með málskotsréttinn
Hæstiréttur staðfestir vanhæfi alls Landsréttar
Gerir ráð fyrir 150 samningum í næstu viku
Aðkoman í gripahúsið mjög slæm
Ný staða uppi og óvissan meiri
Sárt að horfa upp á illa meðferð fjármuna