Bjarni Benediktsson fjármálaráðherra segist sjá fyrir sér að fyrstu kerfisbreytingarnar þegar komi að nýju skattakerfi fyrir bifreiðar muni líta dagsins ljós strax á næsta ári. Undanfarin ár hefur ýmiskonar stuðningur verið í boði vegna kaupa og reksturs rafmagnsbíla og tengiltvinnbíla, en Bjarni segir nú komið að því að draga slíkan stuðning til baka.
Bjarni kynnti í morgun nýja fjármálaáætlun fyrir 2023-2027 og kom þá meðal annars inn á þessi mál. Benti hann á að frá árinu 2012 hefðu eigendur rafmagns- og tengiltvinnubíla fengið 25 milljarða í skattstyrki vegna kaupa á slíkum bílum. Til viðbótar kæmu inn litlar tekjur vegna notkunar þessara bíla af vegakerfinu, en slíkt hefur lengi vel komið í gegnum skatta á bensín og olíu.
Benti Bjarni á að frá árinu 2010 hefðu vörugjöld á hverja innflutta fólksbifreið, á verðlagi ársins 2021, lækkað úr 620 þúsund krónum niður í 239 þúsund. Þá væri væru tekjur af bensín- og olíugjaldi á hverja bifreið í umferð nú um 75 þúsund að meðaltali, en hefðu verið 128 þúsund fyrir rúmlega áratug síðan. Að lokum væri bifreiðagjald á hverja bifreið nú um 28 þúsund samanborið við 42 þúsund árið 2010.
„Þessi mikli stuðningur við orkuskiptin er smám saman að fjara út og við tekur gamli veruleikinn í framlögum til vegamála,“ segir Bjarni og bætir við að ríkið þurfi smám saman að endurheimta tekjur ríkisins af ökutækjum í umferð. „Mér fannst lítið fara fyrir því að menn áttuðu sig á því hversu umfangsmikil stuðningskerfi við vorum með fyrir orkuskiptin.“
Bjarni hefur áður viðrað hugmyndir um kílómetragjald og að endurskoðun á þessum tekjustofni sé í gangi. Spurður hvenær megi búast við þessum breytingum segir Bjarni að hann sjái fyrir sér að fyrstu kerfisbreytingarnar taki gildi strax á næsta ári. „En við viljum draga upp lengri framtíð og sjá þetta gerast í nokkrum skrefum. Til dæmis að rafmagnsbílar fari að borga af notkun á vegakerfinu. Við erum að skoða hvaða tækni væri best að styðjast við í þessum efnum,“ segir Bjarni.
„Fyrstu skrefin munu gerast á næsta ári,“ ítrekar Bjarni og segir að lykilspurningin í þessum breytingum sé að skoða í hvaða hlutfalli skattar á innflutning bifreiða til landsins eigi að vera á móti því sem gerist eftir að bíllinn er kominn til landsins og farinn að nota vegina.