Vindurinn hefur mótað gamalt tré

Það er stutt til sjávar frá kirkjugarðinum og því hefur selta sest á tréð, einkum að vetri til.

Gaulverjabær er kirkjustaður og höfuðból frá fornu fari. Gaulverjabær er landnámsjörð Lofts hins gamla frá Gaulum í Noregi, segir sagan.

Lítill vafi er sagður leika á því að Gaulverjabær sé kenndur við menn frá Gaulum í Noregi, sem er hérað í Sogn og Fjordane. Gaulverjar þessir hafa sest að í Bæ, sem svo hefur verið nefndur eftir þeim.

Í Gaulverjabæ fannst merkur silfursjóður árið 1930. Þetta er safn 360 silfurpeninga. Talið er líklegt að silfursjóðurinn hafi verið grafinn í jörðu stuttu eftir árið 1000. Aldurinn nær til tveggja alda þar á undan. Peningarnir komu mjög víða að. Flestir frá Bretlandseyjum, en einnig þýskir, danskir, norskir, sænskir og víðar frá. Elstu silfurpeningarnir voru frá Mið-Asíu.

Einnig fannst hér árið 1974 útskorin fjöl úr furu, líklega frá 11. öld, skreytt í svokölluðum Hringaríkisstíl, og er hún ein örfárra slíkra sem varðveist hafa.

Kirkja frá upphafi kristni

Kirkja hefur verið í Gaulverjabæ frá upphafi kristni í landinu og er getið í kirknaskrá Páls biskups Jónssonar frá um 1200. Elsti máldagi kirkjunnar er frá 1220.

Kirkjan sem nú stendur í Gaulverjabæ var vígð 21. nóvember 1909 af sr. Gísla Skúlasyni. Hún er byggð úr timbri. Rögnvaldur Ólafsson húsameistari teiknaði kirkjuna og yfirsmiður var Sigurður Magnússon frá Baugsstöðum í Flóa.

Kirkjan á marga góða gripi. Altaristaflan er frá 1775 og er eftir Ámunda Jónsson smið í Syðra-Langholti. Þá er kaleikur í eigu hennar frá 1654. Elsti hökull hennar er frá 1750.

Í Gaulverjarbæjarkirkjugarði eru leiði fólks úr sveitinni. Þar er einnig jarðsettur einn þekktasti litsmálari þjóðarinnar, Ásgrímur Jónsson. Hann var fæddur í Suðurkoti í Rútsstaðahverfi í Flóa 4. mars 1876, dáinn 5. apríl 1958.