Raforkukostnaður fyrirtækja rýkur upp

Hækkandi raforkuverð á síðustu fimm árum hefur fyrst og fremst bitnað á fyrirtækjum í landinu frekar en heimilum. Nauðsynlegt er að ráðast í frekari orkuöflun og á Alþingi eru frumvörp sem eiga að flýta fyrir virkjanaframkvæmdum.

Þetta segir Jóhann Páll Jóhannsson, umhverfis-, orku- og loftlagsráðherra, í samtali við mbl.is að loknum blaðamannafundi í ráðuneytinu þar sem kynnt var skýrsla Raforkueftirlitsins um þróun raforkukostnaðar og áhrif á neytendur.

Í skýrslunni kemur fram að raforkukostnaður heimila hafi hækkað um 11% frá árinu 2020, miðað við fast verðlag. Jóhann Páll bendir þó á að þrátt fyrir þessa hækkun nemi aukningin í útgjöldum heimila með hitaveitu einungis 0,1% af tekjum þeirra, sem einnig hafa aukist á síðustu fimm árum.

„Það er verið að reyna að nálgast hvað þetta raunverulega þýðir fyrir heimilin,“ segir hann.

Frétt af mbl.is

Raforkukostnaður heimila hækkað um 11%

Raforkukostnaður gagnavera hækkað um 54%

Raforkukostnaður fyrirtækja hefur hins vegar hækkað mun meira en hjá heimilum. Sé sama aðferðafræði notuð – þ.e.a.s. ef skoðað hversu mikið útgjöld fyrirtækja vegna raforku hafa aukist sem hlutfall af tekjum – kemur í ljós að hækkunin nemur 4% hjá garðyrkjubændum sem rækta agúrkur, 7% hjá tómatabændum og 4% hjá gagnaverum.

Þrátt fyrir að hlutfallsleg áhrif séu þannig sett fram, þá er hækkunin á föstu verðlagi mun meiri.

Sem dæmi má nefna að raforkukostnaður gagnavera hefur hækkað um 54% og flutningsgjald stórnotenda um 36%. Þá hefur raforkukostnaður álvera hækkað um 25% á föstu verðlagi og raf­orku­kostnaður fyr­ir­tækja (2-20 GWh) hef­ur hækkað um 24% á föstu verðlagi frá ár­inu 2020.

Frétt af mbl.is

Beint: Þróun raforkukostnaðar og áhrif á neytendur

Boðar lækkun raforkuverðs í dreifbýli

Er þetta [hækkandi raforkuverð] þá meira vandamál fyrir fyrirtækin en heimilin?

„Já, að mörgu leyti þá er það þannig. Maður hefur áhyggjur af þessu, ekki síst í dreifbýli, og þess vegna erum við með frumvarp inni á þinginu núna sem felur í sér að frá og með 1. júlí næstkomandi þá muni orkureikningurinn lækka um allt að 20% í dreifbýli. Við erum að hækka bæði jöfnunargjald og dreifbýlisframlag. Þá erum við að jafna stöðu fyrirtækja í dreifbýli miðað við þau sem eru í þéttbýli,” segir Jóhann.

Hann segir það vera áhyggjuefni hvað það hafi þurft að hafna mörgum spennandi tækifærum til atvinnuuppbyggingar víða um land á undanförnum árum vegna raforkuskorts.

Til þess að bregðast við orkuskortinum kveðst Jóhann vera með fjögur frumvörp á Alþingi sem lúta meðal annars að einföldun regluverks og meiri skilvirkni í orkumálum.

„Í dag erum við að fara samþykkja frumvarpið mitt sem er til þess fallið að eyða óvissu um Hvammsvirkjun og aðrar mikilvægar framkvæmdir sem fela í sér breytingu á vatnshloti. Það er mjög brýnt,” segir Jóhann.

„Þetta eru mjög róttækar breytingar“

Enn fremur segir hann að svokallaður „einföldunarbandormur“ liggi fyrir á þinginu sem snýst um að fækka viðkomustöðum og gera Umhverfis- og orkustofnun kleift að sameina afgreiðslu margra leyfa í eitt leyfi. Þær breytingar taka einnig til leyfisveitinga sem heyra ekki undir stofnunina sjálfa.

„Þannig þetta eru mjög róttækar breytingar,” segir hann og bætir við að í sama frumvarpi sé mælt fyrir um forgangsmeðferð stærri virkjanaframkvæmda.

Hann segir að með þessum frumvörpum eigi bið eftir virkjanaframkvæmdum að minnka og þar af leiðandi verði hægt að ráðast í aukna orkuöflun fyrr.

• Blogga um frétt