„Íslensk orka er 100% græn og sjálfbær“

Það iðar allt af lífi hjá Samorku þessa dagana. 30 ára afmæli samtakanna litar dagskrána, auk þess sem verið er að undirbúa Samorkuþing, stærsta viðburð orkugeirans sem haldinn er þriðja hvert ár, að sögn Finns Beck framkvæmdastjóra Samorku.

„Samorkuþing er fagráðstefna sem við stöndum fyrir og fram fer á Akureyri 22.-23. maí. Þar verða tugir málstofa um orku- og veitutengd málefni og nálægt 600 manns sækja þingið. Það eru sex starfsmenn á skrifstofu Samorku sem vinna ótrúlegt verk í undirbúningi og skipulagningu við að koma þessu heim og saman. Þetta yrði þó aldrei að veruleika nema vegna þess að fjöldi fólks er tilbúið að setja saman erindi um sín fagsvið, kynna reynslu og nýja þekkingu. Markmiðið er að þarna geti gestir kynnt sér það nýjasta í mjög örri tækniþróun á sviði orku- og veitumálefna. Þá er fjallað þarna um stefnu og strauma í umgjörð hinna ólíku greina,“ segir Finnur Beck framkvæmdastjóri Samorku.

Samorkuþing er fagráðstefna sem er vanalega mjög vel sótt. Hún verður haldin á Akureyri 22.-23. maí næstkomandi. mbl.is/Aðsend

„Aðilar að Samorku eru nær 60 talsins og hefur fjölgað nokkuð undanfarin ár. Samhliða tækni- og löggjafarþróun hefur aðilum á orkumarkaði fjölgað og mikilvægt að þeir eigi sér sterkan málsvara. Viðbúið er að þeim muni fjölga mun meira enda finn ég ítrekað fyrir áhuga nýrra fyrirtækja á að ganga í samtökin. Það er hverri atvinnugrein mikilvægt að eiga sterk atvinnugreinasamtök og við vinnum markvisst í að ná því fram. Nokkuð er um aukaaðild að Samorku en það eru fyrirtæki sem hafa einhvern snertiflöt við orku- og veitustarfsemi, s.s. ráðgjafarfyrirtæki og verkfræðistofur. Þegar horft er vítt yfir sviðið býr íslenskt atvinnulíf yfir ótrúlega flottum og spennandi fyrirtækjum sem eiga eftir að láta mikið að sér kveða. Hér hefur í gegnum tíðina byggst upp þekking sem mikill áhugi er á erlendis nú þegar önnur ríki vilja gera gangskör að því að ná þeirri stöðu sem við höfum um hlutfall grænnar orku,“ segir Finnur.

„Við viljum að Ísland verði áfram leiðandi í nýtingu grænnar orku“

Hver er framtíðarsýn Samorku þegar kemur að orkumálum í landinu?

„Í fyrsta lagi erum við stolt af því að íslensk orkuframleiðsla sé 100% græn og sjálfbær. Vissulega styðst Ísland enn við jarðefnaeldsneyti en á sumum sviðum eins og siglingum og í flugi eru enn takmarkanir á möguleikum til nýtingar grænnar orku. Í öðru lagi viljum við að Ísland verði áfram leiðandi og fyrirmynd annarra þjóða í nýtingu grænnar orku. Þannig eru aðildarfyrirtæki Samorku að vinna markvisst að því markmiði stjórnvalda að Ísland verði áfram knúið og kynt með grænni raforku, orku sem unnin er með sjálfbærum og ábyrgum hætti innanlands,“ segir Finnur.

Það hefur orðið ákveðin vitundarvakning að mati Finns gagnvart því að orku- og veitustarfsemi er ekki og getur ekki verið einkamál einhverra aðila eða tiltekinna geira. „Aukin orkuöflun, nýsköpun og virk samkeppni er grundvallaratriði fyrir alla efnahagslega starfsemi í landinu og þá á ég við nær allar atvinnugreinar. Það skiptir líka miklu máli að við höldum vel á þessum málaflokki svo tryggja megi samkeppnishæfni íslensks atvinnulífs. Aðrar þjóðir eru að þróa sína orkuöflun hratt og ekkert sjálfgefið að Ísland haldi sérstöðu sinni varðandi hlutfall grænnar orku. Þau ríki eru að tileinka sér og taka upp nýjustu aðferðir út frá tækni og fjölbreyttri orkuöflun eftir því sem við á. Það þurfum við að gera líka samhliða áframhaldandi áherslu á hagkvæma orkuöflun með þekktum aðferðum, svo sem nýtingu jarðvarma, vatnsafls og vindorku,“ segir hann.

Það er mikilvægt að almenningur, eins og stjórnmálin, merki þýðingu þess að á Íslandi sé framleidd orka með innlendri orkuöflun að mati Finns. „Í þeim ólgusjó alþjóðamála sem nú geisar er það gríðarlega verðmætt fyrir lítið ríki eins og Ísland. Það eykur viðnámsþrótt íslenska hagkerfisins og samfélags gagnvart neikvæðri ytri þróun, svo sem röskun í aðfangakeðjum.

Mikilvægast er að almenningur viti að ef orkuna í kerfinu okkar þrýtur hefur það neikvæðar afleiðingar fyrir hag almennings og fyrirtækja. Þess vegna verður að taka skynsamlegar ákvarðanir tímanlega til að tryggja raforkuöryggi.“

Finnur Beck á síðasta Samorkuþingi, en þess má geta að Samorka hef­ur á löng­um tíma komið góðum úr­bót­um til leiða og ætla að halda áfram að vera traust­ur sam­starfsaðili stjórn­valda að því leyti. mbl.is/Aðsend

Ætla að halda áfram að vera traustur samstarfsaðili stjórnvalda

Núverandi ríkisstjórn hefur sett mikla áherslu á orku- og veitumálefni svo það er ekki hægt að kvarta yfir skilningsleysi þeirra að hans mati. „Jóhann Páll Jóhannsson, ráðherra umhverfis- orku- og loftslagsmála, hefur verið mjög skýr í áherslum sínum um mikilvægi málaflokksins. Það sagði forsætisráðherra líka í nýlegu ávarpi á ársfundi okkar. Það er hins vegar ekki útséð með hvaða leiðir verði farnar í einstökum málum eða hvort það takist að gera nægilega hratt þær umbætur sem þarf að fara í. Við sjáum margt ágætra mála sem sum hver eiga sér rætur í ábendingum Samorku, svo sem einföldun leyfisveitinga, breytingar sem lúta að því að hafa alla stjórnsýslu vegna orkuverkefna á einum stað. Sama gildir um fyrirhugaðar úrbætur á rammaáætlun sem við höfum gagnrýnt.“

Hann segir þó hlutina taka lengri tíma í orku- og veitumálum landsins en best væri á kosið. „En við erum að fást við frekar flókin málefni og ég reyni að sýna því skilning þó að breytingar gerist ekki á einni nóttu. Það helgast líka af því að breytingar krefjast undirbúnings og samtals við fjölmarga hagaðila. Við viljum sýna því virðingu og tökum þátt í slíku samtali. Samorka hefur á löngum tíma komið góðum úrbótum til leiðar með þeirri nálgun og við ætlum að vera áfram traustur samstarfsaðili stjórnvalda að þessu leyti.“

„Það eru miklar breytingar í farvatninu“

Það er óumdeilt að uppbygging fyrri kynslóða í orkuframleiðslu, stóriðju og flutningskerfi raforku lagði mikilvægan grunn að efnahagslegri hagsæld lands og þjóðar í dag. „Þannig hefur verðmætur gjaldeyrir komið til landsins, byggst hafa upp orkufyrirtæki sem búa yfir miklum mannauði og reynslu og sjálfbærri nýtingu auðlindarinnar. Auk þess sem flutningskerfið hefur sinnt landi og þjóð, heimilum og fyrirtækjum með framúrskarandi hætti undanfarna áratugi. En það eru miklar breytingar í farvatninu sem í raun og veru eru komnar ágætlega af stað. Bara á næstu fimm árum eru fjárfestingaráform orku- og veitugeirans 480 milljarðar króna. Landsnet, sem flytur raforkuna um landið, er með áform um að endurbæta flutningskerfið svo flytja megi orku til fyrirtækja og heimila sem á þurfa að halda á öruggan og hagkvæman hátt. Mikil uppbygging er fram undan í vindorku sem kemur til með að verða þriðja stoðin undir orkuöflun landsins. Snjallmælavæðing orkukerfisins og uppbygging öflugs viðskiptavettvangs leikur þarna lykilhlutverk í að tryggja hagkvæma nýtingu auðlindarinnar og orkuöryggi fyrir öll,“ segir hann.

Fyrirtæki í hvers konar orkutengdri starfsemi eru og munu verða fjölbreyttari og fleiri en áður. Þau geta meðal annars starfað á sviðum orkuöflunar, orkusölu, orkunýtni eða sparnaðar. „Þá er svo ótalin öll tæknivinna og vinna iðnaðarmanna sem þarf að fara fram. Allt vinnur þetta í þágu virks markaðar og orkunýtni svo spila megi sem best úr þeirri orku sem við höfum úr að moða hverju sinni. Dreifiveitur eru þegar farnar að undirbúa og hanna kerfi sín svo unnt sé að taka við smáframleiðslu þeirra sem áður voru bara að taka við orku. Verið er að skoða hvar megi styðjast við risastórar rafhlöður til að lágmarka fjárfestingu í umfangsmiklum dreifikerfum og dreifa álagi. Það er eiginlega snilldin í þessu að það getur enginn einn dregið upp nákvæma mynd af því hvernig framtíðarorkukerfi okkar mun þróast. Það ræðst af frumkvæði og framtaki fyrirtækja og einstaklinga sem keppast um viðskipti, bestu hugmyndir og tæknilegar útfærslur,“ segir Finnur Beck framkvæmdastjóri Samorku að lokum.

• Blogga um frétt