Ný kenning um sníkjudýr í afrískum konum

Konur sækja vatn í ána við þorpið Qoryooley í Sómalíu.
Konur sækja vatn í ána við þorpið Qoryooley í Sómalíu. AFP

Um allan heim eru karlmenn í meirihluta HIV-smitaðra. Afríka er undantekningin, því tæplega 60% HIV-smitaðra þar eru konur. Margar kenningar hafa verið settar fram um af hverju þetta stafi, en ekki reynst unnt að færa sönnur fyrir neinni þeirra.

Norskir smitsjúkdómafræðingar rannsaka nú nýja kenningu, á heilsugæslu í KwaZulu Natal héraði Suður-Afríku. Að sögn New York Times er enn of snemmt að segja til um hvort þeir hafi rétt fyrir sér, en hafi þeir það mætti hugsanlega koma í veg fyrir þúsundir smita á hverju ári með litlum tilkostnaði.

Norðmennirnir telja að afrískar konur séu viðkvæmari en aðrir fyrir HIV veirunni vegna þess að þær séu smitaðar af sníkilssjúkdómnum bilharzia, sem einnig kallast sniglaveiki og berst frá pínulitlum ormum sem lifa sem sníkjudýr í ferskvatnssniglum.

Opin sár í leggöngum smitleið HIV

Ormarnir bora sig inn í hörund fólks, þar sem þeir makast og verpa eggjum. Þeir sækja mikið í þvagfæri fólks, en hluti þeirra ratar einnig inn í leggöng kvenna. Afrískar konur vinna meira í vatni en karlar, þar sem það er jafnan í þeirra verkahring að þvo þvotta og sækja vatn.

Einkenni sjúkdómsins eru m.a. viðkvæm sár innst í leggöngunum og vísindamennirnir telja að það sé þar sem HIV veiran á greiðari leið inn í líkama þeirra. New York Times hefur eftir dr. Eyrun F. Kjetland, sem leiðir rannsóknina, að bilharzia sé algengari meðal afrískra kvenna en sárasótt og herpes, en vitað er að þeir kynsjúkdómar geta aukið líkur á HIV smiti.

Kjetland bendir auk þess á að ormarnir og egg þeirra laði að sér CD4 frumur, sem eru útverðir ónæmiskerfisins og helsta skotmark HIV veirunnar. Hún komst að því, eftir rannsóknir í Simbabve og Suður-Afríku, að konur sem voru með ör eftir sníkjudýrin voru þrisvar sinnum líklegri en aðrar á sama svæði til að vera HIV-smitaðar.

Sníkjudýrin má drepa með lyfi sem kostar um 10 krónur taflan. Dr. Kjetland og teymi hennar reyna nú að komast að því hvort sárin í leggöngum ungra kvenna grói við það.

Rannsókn Norðmannanna er m.a. styrkt af stofnun Bill og Melindu Gates, Sameinuðu þjóðunum og ríkisstjórnum Noregs og Danmerkur.

Sjá nánar á vef New York Times

Konur leita að gulli í drullugri námu í Mið-Afríkulýðveldinu.
Konur leita að gulli í drullugri námu í Mið-Afríkulýðveldinu. AFP
mbl.is
Fleira áhugavert
Fleira áhugavert