Ástríður Oddbergsdóttir

Hún Ásta mín fór héðan á vit minninganna 22. des 2010 en orð mín eru nokkuð seint á ferðinni.   Ég man hana í bernskutíð minni einhvern tíma eftir 1931, eða nokkru eftir að ég kom í fyrstu sumarheimsókn mína að Meðalfelli til ömmu minnar Jóhönnu Sigríðar og Þórólfs frænda míns Einarssonar sem þar stýrði búi hennar.  Þar bjó líka yngsti bróðir móður minnar, hann Marteinn hár og þrekmikill sem ætíð hafði gaman af því að leika við mig,  etja við mig kapphlaupi, eða, ef ég þreyttist, setja mig á háhest og hlaupa með mig austur á tún.   En svo er Marteinn hafði kynnt á heimilinu unga fallega stúlku sem var frá Bjarnanesi, systur frú Önnu prestsfrúar og Þorbjargar Oddbergsdætra,  fékk  lífið á sig annan blæ og fegurri.  Ekki þannig að Marteinn hætti að leika við mig, kenna mér ljóð og lög eins og Olli frændi minn sem byrjaður var ásamt ömmu og Oddnýju frænku minni að kenna mér að stafa og lesa sem gerði lífið spennandi heldur bættist hún nú í þennan góða hóp.  Á þeim tíma  útheimti líf fólks meiri líkamlega vinnu, en  þó vinnan væri strangara erfiði en nú til dags þá var hún ekki bara amstur því fólk kunni líka að spauga að viðburðum hins daglega lífs.  Hún Ásta var mjög háttprúð og kurteis, sýndi mér umhyggju og var mér afar góð ef ég var uppburðarlítil og feimin en þannig hefir hún alltaf verið.

Ég man er verið var að sá rófum á torfunni niður við Laxána og frændi minn stríddi mér með að ég mætti ekki setja fræin í nefið því þá yxi rófa út úr nefinu á mér! - Svo man ég sólríka daga og busl í tjörninni á Nestorfunni með Ástu.   Áður en langt um leið var ég farin að læra útsaum fyrir hennar atbeina og bjó til blómlegg  með fagurlitum þræði sem Ásta gaf mér og úr varð hið ótrúlegasta mynstur -allt henni að þakka. Já það er falleg bernskuminningin um hana. Hún hafði líka verið á húsmæðraskólanum á Staðarfelli á Fellsströnd og hélt ætíð seinna góðu sambandi við skólasysturnar þaðan.

Seinna reistu Ásta og Marteinn sér svo bú á hvömmunum  í hluta af Bjarnaneslandi og nefndu það Ás. Það gerðu þau af dugnaði sínum og bjartsýni og ræktuðu þar upp tún með rófu- og kartöfluökrum sem teigðu sig í átt að Ketillaugarfjalli. Ekki hafa þau verið verklaus þá - Hún var ætíð svo ötul og vinnusöm og á ég mynd af henni að þvo og skola þvottinn inni við Þveitina (stöðuvatn sem er fyrir innan Stapa og ber þetta sérkennilega líklega gaeliska eða fornenska nafn), og með kartöflu og rófnaakrana í baksýn.  Þegar frá leið og börnin voru farin að tínast úr hreiðrinu létu Marteinn og Ásta af búskapnum í Ási  fluttu út á Höfn og bjuggu þá í Brautarholti, en unnu samt bæði áfram  mikið eins og kraftar leifðu.  Hann Marteinn frændi minn lézt 26. marz 1986 eftir erfið veikindi í lungum svo sem hrjáði marga bændur. Hann unni mjög tónlist og ljóðasmíði.

Það var  undurfallegt á seinni árum er Ásta dvaldi hér syðra hjá Önnu dóttur sinni um jólaleytið þá kom hún alltaf til  okkar á nýársdag og sakna ég hennar nú mjög.  Það var gaman að hlusta á hana rifja upp æsku sína í Öræfum, en hún var alin upp hjá systur sinni frú Önnu konu sr. Eiríks Helgasonar, en þau hófu búskap sinn að Sandfelli í Öræfum áður en þau fluttu að Bjarnanesi, og man Ásta þegar þær systur að heimilisfólkinu aðsjáandi gróðursettu reynitréð sem nú stendur eitt til minningar um búskap þar.  Gott væri (ef til væri á segulbandi) að hlusta á frásögn hennar, af búskapnum í Sandfelli fyrir 1930 nærveru  fólksins við náttúruna og jökulsárnar óbrúaðar og aðeins ferðast yfir þær á hestum.  Maður vissi ekki í þá daga þegar einhver var kvaddur á hlaðinu í Sandfelli sem var að fara austur eða vestur - hvort maður sæi hann nokkurn tíma aftur og maður kvaddi fólk ætíð með kveðjunni Guð veri með þér Séra Eiríkur fór oft á ári til Reykjavíkur og austur um.  Hún sagði okkur frá því þegar botnlangaskurður var gerður á henni liggjandi á hurð við mjög frumstæðar aðstæður  eins og hún hefir sagt frá í viðtali í blaðinu Skaftfellingi.  Hún gaf mér fallega mynd af sér sem tekin var á hlaðinu í Sandfelli á fermingardegi hennar, og er skemmtileg sagan af því hvað hún hafði miklar áhyggjur af að sæjust vöðvar á upphandleggjunum svo að víkka hefði þurft ermarnar og er ég spurði hana hvort hún hefði ekki verið höfð til barnapössunar kvað hún nei við því,  það hafi verið deild Þorbjargar systur hennar.  Hún hafi verið í útiverkum og vanist því snemma, enda hafi það áreiðanlega styrkt hana bæði andlega og líkamlega.   Ég kveð hana með trega, en minningin lifir.