Valborg Sigurðardóttir

Nú eru frumbyggjar háskólahverfisins allir horfnir til feðra sinna, síðust fóru þau heiðurshjón, Ármann og Valborg Snævarr. Þar með verða kaflaskil: Við, börnin úr hverfinu, erum orðin foreldralaus og þar með elsta kynslóðin.

En lífið heldur áfram og bernskuveröldin, -paradísin býr nú í huga okkar.

Ég sé það ljóslifandi fyrir mér þegar við Sigga Dís, elsta barn Valborgar og Ármanns, hittumst í fyrsta sinn, 4 ára gamlar, þau nýflutt í húsið á Aragötu 8 en ég bjó á Oddagötu 4. Þar með hófst vinátta sem var ekki aðeins milli okkar stelpnanna, sem áttum eftir að fylgjast að alla okkar skólatíð til stúdentsprófs, heldur líka við foreldrana, heimilin. Við eignuðumst aukaforeldra, Sigga mína, ég hennar. Og þannig var það í þessu hverfi, við börnin áttum ævinlega athvarf hvert hjá öðru, á nóttu sem degi, eignuðumst umhyggjusama og spennandi foreldra í hverju húsi.

Heimilisbragur var annar hjá Snævarsfjölskyldunni en á heimilum okkar hinna þó að vissulega væru engin tvö heimili beinlínis keimlík vegna þess hve persónurnar voru margvíslegar. En þó hafði heimili Siggu algjöra sérstöðu. Þau systkinin urðu fimm, fleiri en í hinum húsunum. Það var því ævinlega mikill handagangur í öskjunni, mikið rætt og hátt um þjóðfélagsmál og fleira, þegar fjölskyldan kom saman, svo sem á matmálstímum, og enginn lá þar á skoðunum sínum. Við vinkonurnar borðuðum gjarnan hver hjá annarri svo ósjaldan tók ég þátt í umræðunni eða fylgdist með. Þarna var fólk svo sannarlega ekki sammála um allt en lífið varð bara skemmtilegra fyrir vikið.

Það sem var líka sérstakt á þessu heimili var mamma Valborg. Hún var nefnilega ekki bara mamma, eins og mamma flestra okkar hinna, heldur önnum kafinn skólastjóri, sem var sjaldgæft á þessum tíma og nánast einsdæmi, að mömmur væru skólastjórar, reyndar voru þær þó tvær í hverfinu, hún og Guðrún Pálína Helgadóttir í næsta húsi. Valborg var framúrstefnukona, langskólagenginn uppeldisfræðingur sem vann brautryðjandastarf í þjóðfélaginu. Vegna annríkis móðurinnar var ævinlega erlend vinnukona á heimilinu sem bætti enn við fjölbreytileika fjölskyldunnar. Okkur börnunum þótti Valborg merkileg, við bárum virðingu fyrir henni, kannski örlítið óttablandna. Við sáum hana auðvitað minna en hinar mömmurnar, vissum að hún kom þreytt heim á kvöldin eftir annasaman dag og ég held að við höfum virt það, sýnt svolitla tillitssemi. En við gerðum okkur ekki grein fyrir því þá, eða vissum ekki, hver stefna hennar var í uppeldismálum þó að vitum það núna og sjáum hversu mjög hún hefur mótað lífsviðhorf barna sinna. Sem uppeldisfræðingur lagði hún ekki áherslu á að finna veikleika barnsins og uppræta þá heldur að koma auga á styrkleika þess og efla hann. Mikill metnaður fylgdi fyrir hönd barnsins. Allt var mögulegt, og leikur þess skyldi vera gagnlegur. Á þeirra heimili lékum við okkur ekki að aðkeyptum dúkkum eða dúkkulísum, nei, við tíndum blóm og þurrkuðum þau og greindum, föndruðum og byggðum heilu borgirnar úr pappa, saumuðum út í jafa nálapúða og bókamerki til gjafa, bökuðum brauð og kökur, undirbjuggum og héldum tómbólur, lékum leikrit og sömdum endalaust spurningar fyrir hin ótalmörgu afmælisboð og ósjaldan fylgdum við Valborgu á leikskóla, Grænuborg eða Hagaborg, þar sem nemendur hennar störfuðu og fengum að taka þátt í uppbyggilegum leik þar. Á Aragötu 8 var fólk sístarfandi. Ég er þakklát fyrir að hafa svo síðar á ævinni fengið að kynnast Valborgu á starfsvettvangi hennar þegar ég um skeið kenndi íslensku í Fóstruskólanum. Þar kynntist ég hinni starfsglöðu, eldlegu Valborgu sem virti líka fyllilega hugmyndir og áhuga samkennara sinna. Í starfi naut Valborg sín til fulls.

Pabbi Ármann var líka einstakur maður og sérlega hlýr heimilisfaðir. Mér fannst eins og hann væri alltaf til staðar fyrir okkur börnin. Hann gaf sér að minnsta kosti ævinlega tíma fyrir okkur, hversu önnum kafinn sem hann var, til að spjalla, spyrja hvernig okkur liði og hvort við værum hamingjusöm - og stundum samdi hann með okkur spurningaleikinn góða. Okkur fannst hann nánast móðurlegur. Hinir prófessorarnir í hverfinu voru meira utangátta sem feður og þeim leiðst það þar eð flestar hinar mömmurnar voru oftast heima. Við vorum mikilvægar persónur þegar við vorum með Ármanni, hann umgekkst okkur eins og jafningja og varð sjálfur eins og einlægt barn þegar hann var með okkur.Hann fylgdist svo með okkur, fósturbörnum sínum, alla tíð og sýndi því áhuga sem við vorum að sýsla en fyrst og fremst því hvort við værum hamingjusöm.

Samheldni þeirra hjóna var einstök og börnin þeirra fimm lánsöm að fá að njóta foreldra sinna svo lengi, fersk og vakandi til hinstu stundar. Á börnunum má svo sjá hver áhrif þeirrar metnaðarfullu lífsstefnu sem tekin var í föðurhúsum hafa orðið.

Ég kveð Valborgu og Ármann og minnist þeirra með þökk og hlýju.