Gušrśn Bergmann - haus
28. maķ 2016

Sykur - mesti heilsufarsógnvaldurinn

canstockphoto14284119.jpgÉg var į Foodloose rįšstefnunni sķšastlišinn fimmtudaginn. Forsetafrśin Dorrit Moussaieff opnaši hana og setti fram žį ósk sķna aš Ķsland yrši fyrsta rķkiš ķ heimi til aš banna innflutning į fullunnum sykri. Žegar hśn minntist fyrst į žessa ósk sķna, ķ fyrra aš mig minnir, fannst mér frekar frįleitt aš hśn gęti oršiš aš veruleika, en žegar ég horfši ķ kringum mig ķ Hörpu og sį įhuga fólks, örlaši fyrir smį möguleika į aš žetta gęti oršiš aš veruleika. Spurningin er bara hvenęr?

Į rįšstefninni var heilmikiš fjallaš um sykur og žaš hversu miklum skaša hann veldur ķ lķkama okkar. Ķ fyrirlestri Dr. Assem Malhotra kom fram aš hann teldi sykur valda fleiri daušsföllum, en kyrrseta, reykingar og įfengisneysla samanlagt, sem eru aušvitaš slįandi stašreyndir. Auk žess benti hann į aš sykur vęri ekki nęringarefni, svo viš žyrftum ekkert į honum aš halda.

Ķ fyrirlestri Dr. Axels F. Siguršssonar hjartasérfręšings kom fram aš žegar Landspķtalinn var opnašur voru sjśklingar žar almennt meš smitsjśkdóma, en ķ dag eru žaš nįnast einvöršungu lķfsstķlssjśkdómar, žar sem sykur spilar m.a. stóra rullu.

SYKURNEYSLA BARA EYKST OG EYKST
Į sķšustu öld uršu miklar breytingar į mataręši fólks ķ žróušu löndunum, en segja mį aš žęr hafi žó oršiš mestar eftir sķšustu heimsstyrjöld. Tališ er aš fyrir um hundraš įrum hafi sykurneysla į mann veriš ķ kringum 10 kg į įri og žį ašallega ķ formi flókins sykurs, sem kemur beint śr įvöxtum, gręnmeti, rótarįvöxtum, kornmeti og öšru žess hįttar. Żmsar tölur benda til aš hśn sé nś rśmlega 50 kg į įri og žį ašallega ķ formi hvķts sykurs, sem er gersneyddur öllum vķtamķnum. Žar sem hvķtur sykur er svo fķnunninn aš hann er įn allra vķtamķna og bętiefna, eyšast vķtamķn og steinefni, eins og magnesķum og sink, śr lķkamanum viš neyslu hans, til dęmis śr beinunum. Neysla į hvķtum sykri veldur lķkamanum aš auki żmiss konar öšru įreiti og telst einn helsti heilsuskašvaldurinn ķ dag.

DULARHEITI SYKURS
Sykur er okkur ekki naušsynlegur, en honum hefur veriš bętt ķ ótal fęšutegundir til aš auka löngun fólks ķ žęr. Ķ venjulegum stórmarkaši eru į milli ellefu og tólf žśsund vörutegundir. Ašeins örfįar žeirra innihalda EKKI sykur. Žegar lesiš er į matvęlaumbśšir er vert aš gęta žess aš sykur er falinn ķ matvęlum undir żmsum heitum. Žaš er sykur ķ fęšunni ef eitthvert af eftirfarandi oršum kemur fyrir ķ innihaldslżsingu innfluttra fęšutegunda:


          Sucrose                                  Dextrose
          Dextrine                                 Fructose
          Maltose                                  Invert sugar
          Corn sugar                               High fructose corn syrup
          Corn sweetener                           Natural sweetener
          Honey                                    Molasses
          Cane syrup                               Galactose
          Beet sugar                               Maple syrup

Žrįtt fyrir mismunandi heiti eiga öll žessi innihaldsefni, og reyndar fleiri til, eitt sameiginlegt. Žau eru öll SYKUR. Framleišendum er skylt, vķša um heim, aš telja upp innihaldsefni ķ hlutfalli viš magn žeirra ķ fęšunni og fyrst į aš telja žaš sem mest er af og svo koll af kolli. Sé eitthvert žessara orša framarlega ķ innihaldslżsingunni er nįnast vķst aš töluvert magn af viškomandi sętuefni er ķ fęšunni. Margir framleišendur nota auk žess fleiri en eitt sętuefni ķ sömu vörutegund og villa žannig um fyrir neytandanum, sem žekkir ekki heitin.

Ég grśskaši ašeins og leitaši į vefnum og fann į sķšu Dr. Malhotra tilvitnun ķ heimildarmynd sem heitir THAT SUGAR FILM. Hśn veitir slįandi upplżsingar um sykurinnihald matvęla sem viš teljum almennt aš séu heilsusamlegar.

Heimildir: Śr bókinni CANDIDA SVEPPASŻKING eftir Hallgrķm Ž. Magnśsson og Gušrśnu Bergmann.
Mynd: Can Stock Photo