Žrįtt fyrir aš konur hafi reynst vera meš alvarlegri žrengsli ķ ósęšarloku hjartans en karlar er įrangur af lokuskiptaašgeršum mjög svipašur hjį bįšum kynjum og langtķmalķfslķkur aš lokinni ašgerš sömuleišis. Žetta eru nišurstöšur rannsóknar vķsindamanna og nemenda viš Hįskóla Ķslands, sem greint er frį ķ nżjasta hefti Lęknablašsins.

Žrenging ķ ósęšarloku er nęstalgengasti hjartasjśkdómurinn sem mešhöndlašur er meš opinni skuršagerš į eftir kransęšažrengslum. Žrengingin greinist yfirleitt eftir mišjan aldur og felst hefšbundin mešferš oftast ķ aš skipta śt lokunni fyrir lķfręna gerviloku śr svķni eša kįlfi. Hjį yngra fólki er žó oft notast viš ólķfręna loku śr hertu kolefni. Žetta felur ķ sér umfangmikla skuršašgerš žar sem sjśklingurinn er tengdur viš hjarta- og lungnavél og sķšan er hjartaš stöšvaš ķ einn til tvo tķma.

Įrangur opinna hjartaašgerša er almennt heldur lakari hjį konum en körlum, m.a. vegna žess aš žęr eru oft eldri žegar kemur aš ašgerš. Ķ rannsókninni sem um ręšir var hins vegar ķ fyrsta skipti kannaš hver įrangur ósęšalokuskiptaašgerša er hjį konum hérlendis og hann borinn saman viš įrangur af sams konar ašgeršum hjį körlum.

Rannsóknin tók til 428 sjśklinga sem gengust undir ósęšarlokuskipti į Landspķtalanum įrabilinu 2002-2013. Voru konur voru 35% sjśklinga og var mešalaldur žeirra 72 įr, en 70 įr hjį körlum. Alvarleiki lokužrengsla var metinn meš hjartaómskošunum og fylgikvillar į fyrstu 30 dögunum eftir ašgerš skrįšir. Auk žess var kannaš hversu margir sjśklingar lifšu fyrstu 30 dagana eftir ašgerš og svo hversu margir vęru į lķfi fimm įrum sķšar.

Ķ ljós kom aš lokužrengsl žeirra kvenna sem tóku žįtt ķ ašgeršinni voru almennt alvarlegri en karlanna. Engu aš sķšur var įrangur af ašgeršunum svipašur hjį bįšum kynjum. Įtti žetta viš um bęši snemmkomna fylgikvilla og 30 daga dįnartķšnina. Eins reyndist langtķmalifun kvenna sambęrileg og hjį körlum, en ķ kringum 80% sjśklinganna voru į lķfi fimm įrum eftir ašgerš sem žykir įgętur įrangur fyrir sjśklinga į žessum aldri.

Aš konur séu einungis žrišjungur sjśklinganna og aš mešalaldur žeirra viš greiningu į alvarlegum lokužrengslum sé tveimur įrum hęrri en hjį körlum vekur engu aš sķšur upp spurningar um žaš hvort aš töf verši į greiningu sjśkdómsins hjį konum og hvort aš žeim sé sķšur bošiš upp į lokuskiptaašgerš.

Segir ķ fréttinni aš rannsóknir erlendis hafi leitt ķ ljós svipašar nišurstöšur, bęši fyrir lokuskipta- og kransęšahjįveituašgeršir, og er žį skżringin oftast talin liggja ķ ódęmigeršari einkennum kvenna sem geti tafiš greiningu og mešferš.

Į sķšustu įrum hefur nż ašgerš viš ósęšarlokužrengslum veriš aš ryšja sér til rśms, m.a. hér į landi. Kallast hśn TAVI-ašgerš en žį er lķfręnni ósęšarloku komiš fyrir ķ gegnum slagęš ķ nįra. Sleppur sjśklingurinn žį viš bringubeinsskurš og getur oftast śtskrifast nokkrum dögum eftir ašgerš, ķ staš 7-10 daga eftir opna ašgerš. Er nżja ašgeršin žvķ talin henta vel öldrušum og öšrum einstaklingum žar sem įhętta viš opna hjartaašgerš er talin mjög mikil.