lau. 17. apr. 2021 16:00
Haraldur Benediktsson alþingismaður.
„Ég er háður góðu útsýni og víðáttu“

Haraldur Benediktsson, bóndi og alþingismaður, er uppalinn á Vestri-Reyni undir Akrafjalli. Í forstofunni heima er hann með útsaumaða mynd eftir mömmu sína þar sem segir: Drottinn blessi heimilið. 

„Ég hef búið þar nánast alla ævi - fyrir utan námsár okkar hjóna. Við erum með búskap á Reyni, 50 kýr og nokkrar kindur. Pólitíkin tekur mikinn tíma en ég er samt virkur í búskapnum. Undanfarna daga hefur staðið yfir á Alþingi umræða um fjármálaáætlun. Umræðan hefur verið helsta verkefni undanfarna daga auk starfa í atvinnuveganefnd. Þá erum við að ljúka í stjórn Fjarskiptasjóðs úthlutun til síðustu áfanga í verkefninu Ísland ljóstengt. Verkefnið er til stuðnings á ljósleiðarfjarskipum í sveitum á Íslandi. Stórmerkilegt og mikilvægt verkefni sem hefur breytt óendanlega miklu fyrir fólkið sem þar býr. Verkefnið hefur verið hugarfóstur mitt í mörg ár og ég hef fylgt því frá upphafi. Mótað það og komið í framkvæmd með fjölda mjög öflugs fólks. Þegar ég hugsa til baka, um verkefnið, þá er næstum ótrúlegt hverju það hefur skilað. Að ég tali ekki um undanfarið ár - þar sem flest í okkar daglega lífi hefur flust á netið. Nám og starf, verslun og samskipti við ættingja og vini.“

 

Í sveit nálægt byggð

Vestri-Reyni er í Hvalfjarðarsveit.

„Við búum rétt um sex kílómetra fyrir utan Akranes. Hér hefur ætt mín búið frá árinu 1910. Ég er sem sagt fjórða kynslóð sem býr hér. Ég kynntist því vel, meðan ég var formaður Bændasamtaka Íslands, og var í samskiptum við norræna bændur, að þeir spurðu alltaf um hvað fjölskyldan hefði setið jörðina lengi. Þá voru þeir sjálfir oftast að vitna til þess að þeirra fjölskyldur hefðu búið í hundruð ára á þeirra jörðum. Það er einmitt ekki nema rúmlega öld síðan festa kom í búsetu í íslenskum sveitum. Þar áður voru flutningar á milli jarða mjög tíðir, fólk var að leita í betra jarðnæði til að framfleyta sér og sínum. Jörðin okkar var það sem kallað var kristfjárjörð. Keypt og gefin af Brynjólfi biskupi í Skálholti 1662 til Reynislegat-sjóðs - til framfærslu fátækra. Honum væntanlega til sáluhjálpar. Reynislegat-sjóður er líklega elsti skráði sjóður í Íslandi. Hann er ennþá til. En foreldrar mínir keyptu jörðina árið 1953 af sjóðnum. Líklega er staðurinn, eða jörðin, þekktastur fyrir ábúandann Jón Hreggviðsson, sögupersónu Íslandsklukkunnar, sem hér bjó þegar hann lenti í útistöðum við yfirvöld. Ég segi reyndar að hann hafi lent í þeim útistöðum vegna fiskveiðistjórnarkerfis þess tíma. En hann var sakaður um færaþjófnað og lenti svo á fylleríi með böðli sínum, eftir hýðingu sem hann var dæmdur til vegna stuldarins. Böðullinn drukknaði og Jón var sakfelldur fyrir að hafa orðið honum að bana. Við tók 32 ára barátta hans við dómskerfið og var hann á endanum sýknaður. Ég hef stundum sagt að það hafi farið tveir bændur frá Reyni á Alþingi, annar til að verða höfðinu styttri. En Jón var fyrst dæmdur til að hálshöggvast á Alþingi en slapp úr varðhaldinu. Saga Jóns Hreggviðssonar er mér hugleikin og ósjálfrátt hef ég heillast af henni. Líklega vegna tengsla hans við þann stað sem ég bý á.“

Á Hvanneyri var gott að vera

Haraldur dvaldist nokkra vetur á Hvanneyri.

„Fyrst við nám þar sjálfur og seinna sem starfsmaður, meðan konan mín var í búvísindadeild. Það var mjög gott að búa á Hvanneyri, skemmtilegt þorp í sveit.

Það var eftirminnilegt að búa í gamla skólastjórahúsinu á Hvanneyri. Hús með mikla og langa sögu. Það þykir mér sérstaklega fallegt hús.“

Skemmtilegasti staður sem Haraldur hefur búið á er fyrsta húsið sem þau byggðu á Reyni.

„Það var lítið timburhús, ekki nema 55 fermetrar. Okkur leið alltaf sérstaklega vel þar - þótt væri orðið þröngt þegar við vorum komin með tvö börn til viðbótar. Við eigum þetta hús ennþá og notum það. Eldri dóttir okkar er í því þegar hún er á landinu. Hún var líka orðin 12 ára þegar við fluttum í stærra húsnæði og hefur hún því sterkar taugar til þess.“

Nauðsynlegt að hafa hund heima

Hvað gerir hús að góðu heimili?

„Persónulegt yfirbragð og munir sem geyma góðar minningar. Það er nauðsynlegt að hafa hund. Húsið er virki fjölskyldunnar og mikilvægt að henni líði vel. Ég er háður góðu útsýni og víðáttu. Þar fyrir utan þetta hefðbundna, að vera hlýtt og hæfilega „stíliserað“. En fyrst og fremst að það henti þeim sem búa þar við leik og starf.“

Hvaða setningu myndir þú setja fyrir ofan hurðina hjá þér til að lýsa stemningunni heima?

„Í forstofunni er útsaumuð mynd eftir mömmu mína, Drottinn blessi heimilið. Kannski lýsir það stemningunni að heimilið er okkar skjól. Mig hefur reyndar alltaf langað til að setja tilvitnun í Íslandsklukkuna í forstofuna. Orð Snæfríðar Íslandssólar: „Vinur hví dregur þú mig í þetta skelfilega hús?“

Þeir sem búa í sveit þurfa oft að sætta sig við minna húsnæði en þeir sem búa í borgum. „Það er ekki hlaupið til og skipt um hús eftir fjölskyldustærð, eins og hægt er í þéttbýlinu. Ég ólst upp í húsi foreldra minna sem ekki var á þeim tíma nema 60 fermetrar. Þar vorum við sex systkinin um tíma. Seinna var húsið stækkað og í því húsi búum við núna. Kannski líka ágætt dæmi um þær kröfur sem við gerum til húsnæðis í dag. En svona er þetta í oftast í sveitum.“

til baka