Pálína Ósk Hraundal, ferðamálafræðingur og ljósmyndari, býr í Noregi með manni sínum og þremur börnum. Yngstu börnin tvö eru tveggja og fjögurra ára og leggur fjölskyldan mikið upp úr því að verja tíma saman úti. Hjá þeim snýst útiveran frekar um ferðalagið en áfangastaðinn.
„Ég er með mikla ástríðu fyrir útiveru barna. Mín skoðun er sú að við getum notað náttúruna miklu meira í uppeldi. Það byrjaði alveg þegar ég átti Írisi sem er 16 ára. Þannig ég er búin að vera í þessu í mörg ár. Ég lifi algjörlega fyrir þetta,“ segir Pálína. Hún segist nota náttúruna mikið í uppeldinu og það hafi bara aukist þegar yngri börnin fæddust. Fjögurra ára gamall sonur hennar er til að mynda á útivistarleikskóla og fer sjaldan inn á leikskólanum. Leikskólabörnin fara í gönguferðir, á gönguskíði, borða nestið sitt yfir báli og nota efnivið frá náttúrunni mikið í leik.
Tjalda í desember
Það eru bara 24 tímar í sólarhringnum hjá Pálínu eins og hjá öðru fólki. Til þess að nýta tímann sem best tók hún og Ísak maðurinn hennar meðvitaða ákvörðun um að reyna verja meiri tíma úti og þá sérstaklega á hinum svokallaða úlfatíma milli fjögur og átta. „Við borðum til dæmis kvöldmatinn stundum úti til að auka við útistundirnar okkar,“ segir Pálína.
„Við höfum verið að tjalda, reynt að gera það einu sinni í mánuði,“ segir Pálína. Þrátt fyrir norsku veðráttuna tjalda þau líka í desember en Pálína tekur fram að þau eigi til réttan búnað. „Við bökum okkur stundumvöfflur yfir báli í þessum ferðum með sérstöku vöfflujárni sem er hannað fyrir bál. Við reynum að gera okkur dagamun og búa til sértaka stemningu í þessum útistundum. Þegar við höfum tækifæri til þess. Oft eru ferðirnar samt miklu einfaldari. Allt eftir því hvert við erum að fara.“
„Hvernig getur þetta verið svona lítið mál?“ er spurning sem Pálína fær oft. Hún er hreinskilin og segir þetta vera vinnu en hún sé vel þess virði. „Þetta er alveg vinna með svona lítil börn. En okkur finnst þetta bara vera þess virði af því að okkur líður rosalega vel. Þetta gefur okkur ofboðslega mikið. Við fáum orku út úr þessu, það er ekki tekin frá okkur orka. Ég myndi aldrei segja að það væri auðvelt að koma tveimur börnum út og gera þetta allt en ég hef aldrei komið inn eftir útistund og ekki liðið vel.“
Útistundir og norrænt útilíf
Í Noregi er mikil áhersla á útilíf sem lífstíl og segir Pálína að útivistarmenningin í Noregi fyrir fjölskyldur sé ekki endilega að berjast við að fara á hæsta fjallið heldur hafa það huggulegt úti. Þá snýst ekki allt um toppinn, ferðalagið er það sem skiptir máli.
Í Noregi upplifir Pálína að það sé mikið í umræðunni að vera jákvæður fyrir ólíku veðri. Norðmenn eru mikið vetrarfólk og gleymir Pálína aldrei þeirri stund þegar hún upplifði fyrsti snjókornin í Noregi og margir í bekknum hennar klöppuðu fyrir því að snjórinn væri kominn.
„Sterk árstíðartengsl er Norðmönnum í blóð borið. Í rauninni er ekki til neitt sem heitir leiðinlegt veður. Við eigum ekki að tala illa um veður finnst mér,“ segir Pálína og vill að fullorðnir vandi sig að tala um veðrið þegar lítil eyru heyra til. „Ef við fullorðnu erum að pirra okkur á vindi og regni og förum svo inn í leikskólann og byrjum dag barnanna á því að tala neikvætt um veðrið erum við strax búin að móta hugarfar litla fólksins fyrir útiveru dagsins að einhverju leyti.“
Hvað finnst ykkur fjölskyldunni einna skemmtilegast að gera úti?
„Ég er með Natureplaymom á Instagram og þar hef ég verið að sýna allskonar náttúrutengdverkefni og útistundir. Núna erum við að tína haustlaufin og kastaníuhneturnar svo föndrum við með það inni. Við förum út og tínum efnivið og vinnum meira með það þegar við komum heim. Okkur finnst líka æðislegt að fara í tjaldferðir og elda mat yfir báli og eiga notalega samveru saman úti.“
Hvað gerir það fyrir börnin þín að alast svona upp?
„Hreyfifærni eykst klárlega. Af því þau eru oft að ganga í ójöfnu undurlagi til dæmis á mosa inni í skógi, í skógarrótunum, yfir vatn og upp og niður hæðir. Umhverfisvitund og virðing fyrir náttúrunni okkar.”
Deilir með öðrum
Auk þess að deila hugsjónum sínum á síðunni Natureplaymom á Instagram heldur Pálína úti Instagram-síðunni og Facebook-síðunni Leiksamfélagið með átta öðrum mæðrum. Pálína segir að um hugsjónarsíðu sé að ræða en sjálf brennur hún fyrir útiveru barna.
Pálína segist alltaf vera að fylgjast með innblæstri og áhugaverðu efni tengdu uppeldi á samfélagsmiðlum. Í febrúar hafði hún samband við átta mæður sem deila áhugamáli hennar og þær fóru af stað með þemavikur um til dæmis bókstafi, náttúruföndur, búnað og nám sem er allstaðar að finna. Í kjölfarið var Instagram-síðan Leiksamfélagið til þar sem konurnar deila efni úr sínu lífi. Sumar leggja áherslu á útiveru en aðrar leggja áherslu á efni á borð við þroska barna, leik, hreyfifærni, samveru og málörvun svo eitthvað sé nefnt. „Við vorum allar að fókusera á hvernig við gætum gert skemmtilega hluti í uppeldinu sem hafa jákvæð áhrif,“ segir Pálína um hóp kvennanna.
Auk Pálínu í Leiksamfélaginu eru Sabína Steinunn Halldórsdóttir sem leggur áherslu á hreyfifærni í náttúrunni og núvitund. Sólveig Svavarsdóttir leggur áherslu á heimakennslu, hæglæti og útiveru. Halldóra Kristín Bjarnadóttir býr í sveit og sýnir frá hugmyndum að notalegri samveru, náttúruföndri og sveitastemningunni. Hlín Magnúsdóttir Njarðvík bendir á að nám sé allstaðar í umhverfinu okkar. Alma Rut leggur áherslu á fjölskyldulífið og allskonar ólíkar hugmyndir sem efla börn í uppeldi. Sigrún Yrja Klörudóttir leggur áherslu á skynjun og opin efnivið sem leikföng. Hrefna Pálsdóttir leggur áherslu á úlfatímann og ólíkar hugmyndir hvað hægt sé að gera á þessum tíma. Guðný Valborg Guðmundsdóttir leggur áhersla á hæglæti, heimakennslu og að þora að fara aðrar leiðir en gert er ráð fyrir í nútímasamfélagi.