Eftirlitsstofnun EFTA (ESA) hefur nś sent frį sér žrjįr yfirlżsingar um aš Ķsland verši dregiš fyrir dómstóla EFTA og eitt formlegt įminningarbréf. Stjórnvöld hafa tvo mįnuši til aš svara bréfinu įšur en ESA įkvešur aš fara meš mįliš lengra.

Ķ einu mįlanna hefur ESA įkvešiš aš vķsa mįli gegn Ķslandi til EFTA-dómstólsins žar sem Ķsland hefur ekki komiš į fyrir fram įkvešnu fyrirkomulagi sem tryggir gott samstarf milli opinberra ašila viš rannsókn flugslysa.

Hóf ESA samningsbrotamįl gegn Ķslandi įriš 2021 fyrir aš uppfylla ekki skyldur sķnar samkvęmt Evrópureglugerš um rannsóknir slysa og annarra flugatvika.

Höfšu fengiš įminningarbréf og įlit

„Ķ fyrsta lagi hafši Ķsland ekki sżnt fram į aš fyrir fram įkvešiš fyrirkomulag vęri til stašar milli rannsóknaryfirvalda og annarra yfirvalda sem koma aš ašgeršum ķ tengslum viš öryggisrannsóknir, svo sem lögreglu og įkęruvalds, flugmįlayfirvalda og višbśnašarašila. Samstarfiš milli žessara ašila veršur aš vera fyrir fram įkvešiš til aš tryggja aš hlutverk og verkferlar séu skżr. Ķ öšru lagi hafši Ķsland ekki tryggt fullnęgjandi višurlög viš brotum į įkvęšum Evrópureglugeršarinnar. Ķslensk stjórnvöld hafa sķšan žį gert rįšstafanir til aš bęta śr žessu broti,“ segir ķ žeirri tilkynningu ESA.

Kemur žį fram aš įkvöršun ESA aš vķsa mįlinu til EFTA-dómstólsins komi ķ kjölfar formlegs įminningarbréfs sem sent var ķslenskum stjórnvöldum ķ maķ 2022 og einnig rökstuddu įliti sem sent var ķ maķ 2023.

„Žrįtt fyrir višręšur milli ķslenskra stjórnvalda og ESA hefur Ķsland ekki komiš į fyrir fram įkvešnu fyrirkomulagi milli opinberra ašila sem koma aš ašgeršum ķ tengslum viš rannsókn flugslysa,“ segir ķ tilkynningunni og er tekiš fram aš vķsun mįla til EFTA-dómstólsins sé lokaskref ķ formlegu samningsbrotamįli ESA gegn EES EFTA-rķki og nś muni EFTA-dómstóllinn dęma ķ mįlinu.

Ķsland veršur svo dregiš fyrir EFTA-dómstólin ķ mįli er varšar synj­un į flutn­ingi starfstengdra lķf­eyr­is­rétt­inda sem įunn­in eru į Ķslandi til lķf­eyr­is­sjóšs stofn­ana Evr­ópu­sam­bands­ins (PSEUI). Einnig veršur landiš dregiš fyrir EFTA-dómstólin ķ mįli er varšar skeršingu į at­vinnu­leys­is­bót­um vegna tķma­bund­inn­ar dval­ar bótažega ķ öšru EES-rķki.

Ķsland dregiš fyrir dómstól EFTA (mbl.is)

Ķsland ekki stašiš viš skuldbindingar sķnar

ESA sendi einnig frį sér formlegt įminningarbréf ķ gęr žar sem fariš er fram į aš opinbert eftirlit į svišum matvęla, fóšurs og dżraheilbrigšis fari fram į skilvirkan hįtt og ķ samręmi viš EES-reglur.

Samkvęmt EES-samningnum ber EES EFTA-rķkjum aš innleiša opinbert eftirlitskerfi fyrir matvęli, fóšur og dżraheilbrigši ķ samręmi viš višmiš sem sett eru fram ķ reglugerš um opinbert eftirlit.

„ESA telur aš Ķsland hafi ekki stašiš viš žessar skuldbindingar sķnar žar sem ekki er bśiš aš koma į skilvirku og višeigandi kerfi opinbers eftirlits meš matvęlum, fóšri og dżrum. Žetta mat byggir į ķtrekušum nišurstöšum śttekta ESA į Ķslandi sem geršar hafa veriš frį įrinu 2010 og skoša skyldur hinna żmsu ašila sem koma aš opinberu eftirliti į Ķslandi,“ segir ķ tilkynningunni.

Segir ķ tilkynningunni aš žeir ašilar sem koma aš opinberu eftirliti séu mešal annars Matvęlarįšuneytiš, Umhverfis-, orku- og loftslagsrįšuneytiš, Matvęlastofnun, Umhverfisstofnun og heilbrigšiseftirlit sveitarfélaga.

Hafa tvo mįnuši til aš svara

„Śttektirnar hafa leitt ķ ljós aš annmarkar eru į samręmingu verkefna žegar fleiri ašilar komu aš eftirlitinu. Žetta hefur leitt til żmist ófullnęgjandi eftirlits eša tvöfalds eftirlits, sem skapar hęttu fyrir heilbrigši manna og dżra,“ kemur fram ķ tilkynningu ESA.

Segir žį aš aš eftir umfangsmiklar višręšur sem byggšu į nišurstöšum śttekta ESA frį įrinu 2010, hafi ķslensk stjórnvöld kynnt ESA įform sķn um śrbętur og feli žau ķ sér töluverša endurskipulagningu į kerfi opinbers eftirlits. Žó į eftir aš skżra hvernig kerfinu verši stillt upp og hvenęr breytingarnar verša aš fullu innleiddar.

Er žaš žvķ nišurstaša ESA aš Ķsland hafi ekki uppfyllt skyldur sķnar samkvęmt EES-reglum um opinbert eftirlit.

Kemur fram aš formlegt įminningarbréf sé fyrsta skrefiš ķ samningsbrotamįli gegn EES EFTA-rķki og aš Ķsland hafi nś tvo mįnuši til aš koma sjónarmišum sķnum į framfęri įšur en ESA įkvešur hvort fara skuli meš mįliš lengra.