„Glæpur sem aldrei má gleymast“

Um þessar mundir eru tuttugu ár frá því að talíbanar sprengdu í loft upp fornar búddastyttur í Bamiyan-dal, sem höfðu staðið þar og vakað yfir dalnum frá því á 5. öld e.Kr. hið minnsta. Enn þann dag í dag er litið á eyðileggingu styttnanna sem einn mesta glæp sem framinn hefur verið á fornleifum, enda ómetanleg menningarverðmæti sem þarna fóru forgörðum.

Þá vakti eyðileggingin athygli heimsbyggðarinnar á talíbönum og öfgatrú hinna nýju valdhafa í Afganistan, örfáum mánuðum áður en hryðjuverkin í New York og Washington kölluðu innrás Bandaríkjamanna yfir landið og upphaf átaka, sem standa enn.

Styttnanna tveggja er fyrst getið í skrifum kínversks pílagríms sem heimsótti Bamiyan-dalinn um 630 e.Kr. og báru stytturnar þá vitni um mikla menningu búddista í hjarta Hindu Kush-fjallanna. Lá silkileiðin milli Kína og Evrópu um dalinn og gátu því allir sem hana fóru séð hinar mikilfenglegu styttur.

Talið er að stytturnar hafi verið vandlega skornar út yfir nokkrar...