Lærðu að þekkja þig betur í gegnum draumana

Valgerður H. Bjarnadóttir og Elísabet Lorange kenna fólki að nýta …
Valgerður H. Bjarnadóttir og Elísabet Lorange kenna fólki að nýta draumana sína til sjálfsþekkingar.

Draumar hafa fylgt manninum frá ómuna tíð enda dreymir allar mannverur eitthvað hverja einustu nótt. Valgerður H. Bjarnadóttir og Elísabet Lorange kenna fólki að nýta draumana til sjálfsþekkingar í gegnum nám í draumsögu.

„Nýjustu rannsóknir sýna að okkur dreymir meira og minna alla nóttina eða a.m.k. 75% þess tíma sem við sofum, um sex klukkustundir á sólarhring. Jafnvel þó við lítum ekki á drauma sem neitt annað en skemmtun þá er synd að afgreiða þá sem einskis nýta því í þeim eru fólgin svo mikill vísdómur og sköpun. Mér finnst það vera sóun á verðmætum að gera ekkert við þá,“ segir félagsráðgjafinn Valgerður H. Bjarnadóttir sem í vetur stendur fyrir vetrarlöngu námi í draumfræðum ásamt Elísabetu Lorange listmeðferðarfræðingi. Þær stöllur hafa undanfarin ár boðið upp á bæði styttri og lengri námskeið í draumfræðum undir heitinu Draumsaga þar sem þátttakendur nota drauma til að skoða eigin sögu bæði í nútíð, fortíð og til framtíðar.

„Við kennum þátttakendum aðferðir til þess að muna draumana sína og rýna í þá. Við höfum þróað ákveðna nálgun sem hjálpar fólki til að skoða draumsögu sína, það er að segja, að fylgjast með draumunum yfir ákveðið tímabil og sjá hvort þeir breytast og hvernig samspilið er á milli vökunnar og draumsins. Við nýtum okkur allskyns aðferðir og nálganir, til að mynda kenningar sem hafa verið þróaðar út frá Carl Gustav Jung, konungi draumasálfræðinnar, sjamanísk fræði og fleira“ segir Valgerður.

Hugurinn frjór í draumi

Valgerður og Elísabet hafa lengi verið uppteknar af draumum og nýtt þá í eigin lífi sem og markvisst í öllu sínu starfi, enda segir Valgerður það margsannað að drauma megi nýta á ýmsan hátt, ekki síst til þess að leysa úr erfiðleikum. „Vísindamenn og listafólk hafa lengi nýtt drauma til þess að fá hugmyndir og leysa þrautir. Saumavélin var til dæmis fundin upp í draumi. Skáld, rithöfundar og myndlistarfólk hafa nýtt draumana sem efnivið í verk sín og tónskáld sem hafa hreinlega vaknað upp með tónverk í huganum. Hugurinn er mjög frjór í þessu ástandi og við virðumst geta náð öðrum tengingum þegar okkur dreymir en í vöku. Við segjum til dæmis gjarnan; „Ég ætla að sofa á þessu“. Og þó við munum ekki drauminn að morgni þá höfum við leyst verkefnið í svefni og vöknum með lausnina.“

Dreymir líka í vöku

Draumar hafa fylgt manninum frá ómuna tíð og koma fyrir í öllum helstu sögnum og trúarritum heimsins en þrátt fyrir það er enn margt á huldu um fyrirbærið. „Við vitum ekki með fullri vissu hversvegna okkur dreymir en við vitum heilmikið um það hvað gerist í líkamanum þegar okkur dreymir því það hefur verið mælt með nútímavísindum. Okkur dreymir öll í hvert einasta skipti sem við sofum og okkur dreymir líka stundum í vöku í ákveðnu ástandi. Líffræðilega er hægt að segja að draumar verði til við ákveðnar breytingar á heilabylgjum en ekki bara við eina breytingu heldur við ólíkar breytingar og við það verða til ólíkir draumar. Það sem venjulega er tengt við drauma er svokallað REM ástand (rapid eye movements) sem varir bara í stuttan tíma í senn, 5 mínútur eða svo, nokkrum sinnum yfir nóttina. Í REM svefni dreymir okkur drauma þar sem mikið er að gerast. Þessir draumar geta verið líkir raunveruleikanum en líka skrýtnir eins og að barnið sem ég held á er allt í einu orðið að hesti eða þegar ég er að tala við Gunnu en það er í raun Sigga. Í REM draumum eru heilabylgjurnar hraðar og tengjast mörgum ólíkum hlutum heilans. Okkur dreymir líka í djúpsvefni en það eru meira pælingadraumar,“ útskýrir Valgerður.

Ýmsar kenningar um tilgang drauma

Valgerður segir að manneskjan hafi lengi reynt að skilja þetta merkilega fyrirbæri sem draumurinn sé og til séu ýmsar draumakenningar. Þær helstu verði kynntar á námskeiðinu.

„Þessar kenningar eru allt frá því að segja að draumar séu bara eitthvað rugl sem gerist þegar heilinn er að endurstilla sig í það að draumar séu annar veruleiki, engu minni en veruleikinn sjálfur. Síðan eru kenningar þess efnis að draumar séu sendingar frá guðunum eða skilaboð frá látnu fólki. Þær kenningar sem eru hvað viðurkenndastar í dag eru að draumar séu skilaboð undirvitundarinnar til meðvitundarinnar. Carl Jung var líka með þá kenningu að draumar væru tenging við samvitundina sem er vitund allra manna. Það eru líka til kenningar sem ganga enn lengra og segja að samvitundin sé ekki bara vitund allra manneskja heldur alls. Þannig hefur fjallið vitund og getur sent skilaboð um að það sé að fara að gjósa eða veðrið sem getur látið vita að von sé á óveðri. Þannig sé komin skýring á því að fólki geti dreymt fyrir gosi og öðrum ókomnum hlutum. Við Elísabet tökum í raun enga afstöðu til þessara kenninga en kennum fólki fyrst og fremst að nýta drauma sína sem sjálfsskilningstæki enda er það okkar bjargfasta skoðun og reynsla að það eru í rauninni fáar leiðir sem virka eins vel til þess að átta sig á eigin tilfinningum, stöðu og sögu eins og draumarnir þegar við förum að vinna markvisst með þá. Draumar eru í raun frábært sjálfskoðunartæki.“

Draumtákn persónubundin

Uppbygging draumsögunámsins er á þá leið að kennt er í tveimur hópum, bæði á Akureyri og í Reykjavík. Hóparnir tveir byrja og enda á því að eyða heilli helgi saman. Í upphafi kynnast þátttakendur ólíkum nálgunum á draumavinnu og fá heim með sér tól og tæki til þess að muna draumana sína og skrásetja þá. Síðan eru hittingar hálfsmánaðarlega í 3-6 klst í senn, þar sem unnið er með draumana sem fólk er búið að skrá niður. „Við notum líka draumferðir í vöku, leiddar hugleiðslur og ferðir inn á við. Við skoðum drauma svefnsins en líka drauma sem birtast í vökuástandi, áttum okkur á táknum þeirra og samspili svefns og vöku.“ Valgerður segir að lögð sé áhersla á að hver manneskja finni sitt eigið draumtáknmál því þó að mörg tákn hafi víðast hvar í veröldinni svipaða merkingu þá eru önnur tákn menningarbundin og einnig persónubundin. „Litir geta til dæmis haft misunandi merkingu á milli fólks. Eins ef viðkomandi dreymir ákveðna manneskju þá þýðir það eitthvað ákveðið í hans huga, til dæmis að hann eða hún þurfti að fara varlega eða undirbúa sig undir eitthvað. Viðkomandi hefur þá komið sér upp þessu tákni sem varnartæki.“

Valgerður segir að ekki sé nauðsynlegt að hafa neinn ákveðinn bakgrunn til þess að skrá sig í draumsögunámið. „Viðkomandi þarf einungis að hafa löngun til þess að skilja þennan þátt lífsins betur.“ Nánari upplýsingar um námið má finna á heimasíðunni vanadis.is en þar er líka að finna upplýsingar um önnur spennandi námskeið sem Valgerður er með í vetur. Til að mynda níu mánaða nám sem kallast „Gullveig – forn kvennafræði fyrir nýja tíma“ þar sem kenndar eru leiðir til að viðhalda jafnvægi við eigið líf og umhverfi. Eins býður hún upp á vetrarlangt nám sem kallast „Brísingamen - þráðurinn frá miklugyðju til mín“ en þar er sagan skoðuð frá gyðjumenningu fornaldar í gegnum feðraveldi síðustu árþúsunda og til dagsins í dag.

Nánar um málið
í Morgunblaðinu
Áskrifendur:
Nánar um málið
í Morgunblaðinu
Áskrifendur:
Fleira áhugavert
Fleira áhugavert

Spurt og svarað

húðlæknir á Húðlæknastöðinni svarar spurningum lesenda

sálfræðingur á Sálfræðistofunni Sálarlíf svarar spurningum lesenda

einstaklings- og fjölskylduráðgjafi svarar spurningum lesenda

Klínískur félagsráðgjafi hjá Lausninni

hjúkrunar- og kynfræðingur svarar spurningum lesenda

svarar spurningum um lögfræðileg mál