Húseigendur sem eru að leita að ódýru gólfefni en hugnast ekki hefðbundið plastparket ættu að íhuga að líma OSB-plötur á gólfið og endurvekja þannig gömlu góðu spónaparketsstemminguna. Margir muna vel eftir íslenska spónaparketinu sem framleitt var hér á landi á níunda og tíunda áratug síðustu aldar en víða í eldri sumarhúsum má enn sjá það á gólfum. Spónaparketið hafði skemmtilegan karakter því útlit þess var mjög lifandi og óhreinindi og skemmdist sáust ekki vel á því. Með því að nota lakkaðar OSB-plötur á gólfið má ná fram svipuðum áhrifum.

Samanborið við plastparket þá er kostnaðurinn líklega svipaður þegar allt er talið með. OSB-plöturnar hafa þó ýmsa kosti fram yfir fljótandi parket. Vinnan við undirlagið er til að mynda minni, það er hægt að leggja efnið á gólf sem ekki er rétt af, gólflistar eru ekki nauðsynlegir og auðvelt er að fella efnið að óreglulegum línum. Fyrir hóflega upphæð er útkoman heiðarlegt gólfefni sem ekki er að þykjast vera neitt annað en það er. Gólfefni með karakter úr hlýlegum ekta við sem hægt er að pússa upp þegar það er orðið tuskulegt.

Hvað er OSB?

OSB (Oriented Strand Board) er byggingarefni sem minnir á eitthvað á milli spónaplötu og krossviðar. Það er búið til úr grófum tréspæni sem pressaður er saman í plötur. Oftast eru mismunandi gerðir af spæni notaðar í plöturnar sem gefur skemmtilegt útlit því spónræmur í mismunandi litatónum liggja þvers og kruss í efninu. Plöturnar eru til í mismunandi þykktum en 9 og 12 millimetra plötur eru algengastar og algengasta plötustærðin er 120x250 eða þar um kring. Efnið er til að mynda notað í klæðningar, sem innra lag í tvöfaldri klæðningu á millivegg eða í burðarvirki gólfs og þaks. Fyrir áhugasama má benda á að á vef Nýsköpunarmiðstöðvar Íslands er að finna ágætis upplýsingarrit um efnið skrifað af Jóni Sigurjónssyni en hægt er að hlaða því rafrænt niður gegn greiðslu.

OSB-gólf í þremur skrefum

Það fer eftir því hversu stórt rýmið er og hvernig undirlagið er hvort hægt er að leggja plötunar niður í heilu lagi eða hvort hentugra er að búta þær niður í smærri einingar. Undirlagið í stóru rými þarf að vera tiltölulega slétt ef leggja á plöturnar niður heilar, annars er hætta á því að þær séu á lofti. Ef gólfið er ekki alveg jafnt er betra að skera plöturnar niður í renninga í nokkrum stærðum, til dæmis í 60 og 40 cm breiddir.

Hreinsa þarf gólfið áður en hafist er handa og gott er að rykbinda með umferð af akrýlgrunni. Dregin er lína í rýminu og unnið út frá henni. Hægt er að byrja að leggja hvar sem er út frá línunni. Parketlím er dregið á lítinn flöt í einu með tenntum spaða og renningarnir lagðir niður. Notið flísaklossa til að mynda fallega fúgurönd á milli renninga. Ef sleppa á við gólflista þarf að fella efnið alveg að veggjum.

Þar sem gólfið hallar sitt á hvað er nauðsynlegt að setja eitthvað þungt ofan á renningana til þess að þeir límist örugglega niður. Betra er að nota 9mm þykkar plötur heldur en 12 mm ef gólfið er ójafnt því það er auðveldara að móta þynnra efni. Ef undirlagið er gróft þá fer meira af lími. Þegar plöturnar eru komnar á allt gólfið er fúgað með akrýlkítti. Gott er að nota málningarlímband til þess að fá góðar línur, ekki nema viðkomandi sé þeim mun vanari með kíttissprautuna. Þegar kíttið er þornað er endað á að lakka yfir. Pólíúritan-lakk er slitsterkara en akrýllakk en það er líka dýrara. Þar sem yfirborðð er gljúpt þarf gott magn af lakki í fyrstu umferð en minna í þá seinni. Áður en byrjað er að lakka þarf að strjúka létt yfir með sandpappír nr. 120 til að tryggja viðloðun.