Telur stöðugleikanum ólíklega ógnað

„Ljóst er að gjaldþrot WOW air mun valda einhverju tjóni í bankakerfinu en fyrir lá að beinu áhrifin á innlenda kerfislega mikilvæga banka yrðu takmörkuð. Hver afleiddu áhrifin verða, og þá einnig af loðnubresti og öðrum mögulegum áföllum, er hins vegar erfiðara að leggja beint mat á á þessu stigi máls. Þau fara m.a. eftir því í hvaða mæli og hversu hratt önnur flugfélög fylla í skarðið sem WOW air skilur eftir.“

Frétt af mbl.is

Fall WOW hafi neikvæð áhrif á hagvöxt

Þetta segir Már Guðmundsson seðlabankastjóri í formála að riti Seðlabanka Íslands „Fjármálastöðugleiki 2019/1“ sem gefið var út í dag. Rifjar Már upp að á síðustu misserum hafi áhætta í fjármálakerfinu verið talin tiltölulega hófleg en að efnahagsleg áföll sem kynnu að verða gætu breytt því. Slík áhætta hafi nú raungerst með loðnubresti og gjaldþroti WOW air. Þar með sé ljóst að útflutningstekjur og hagvöxtur muni verða minni en reiknað hafi verið með í spá Seðlabankans í febrúar. Enn sé til staðar áhætta sem hafi ekki raungerst en gæti gert það á næstunni.

Litlar líkur á að stöðugleika fjármálakerfisins verði ógnað

Fleira spilar inn í þegar kemur að þeim áhrifum sem fall WOW air kann að hafa að sögn Más. Til að mynda í hvaða mæli hagstjórn og aðrar aðgerðir mildi áhrif áfallsins. Einnig skipti máli hvernig samdráttur í ferðaþjónustu spili á næstu mánuðum saman við breytingar á fasteignamarkaði. „Mikill vöxtur í ferðaþjónustu stuðlaði að háu íbúðaverði á sínum tíma í gegnum útleigu íbúða til ferðamanna. Nú dregur úr hækkun íbúðaverðs og sú  þróun gæti haldið áfram. Verðhækkun atvinnuhúsnæðis hefur hins vegar verið kröftug að undanförnu og verð orðið hátt á flesta mælikvarða.“

mbl.is/Ómar Óskarsson

Þrátt fyrir óvissu um bein og afleidd áhrif séu við núverandi aðstæður litlar líkur á því að þau áföll sem þegar hafi riðið yfir muni ógna stöðugleika fjármálakerfisins. „Þau eru einfaldlega ekki nægjanlega stór til þess í ljósi þess mikla viðnámsþróttar sem þjóðarbúið og fjármálakerfið búa nú við. Þessi viðnámsþróttur birtist í hreinni eignastöðu þjóðarbúsins gagnvart útlöndum, stórum gjaldeyrisforða, á heildina litið tiltölulega góðri eiginfjárstöðu heimila og fyrirtækja og háum eiginfjárhlutföllum og góðri lausafjárstöðu bankanna.“

Svigrúm til lækkunar vaxta mikið kalli aðstæður á það

Þá sé svigrúm hagstjórnar til að bregðast við töluvert og mun meira en víða um heim. Afgangur sé á ríkissjóði og skuldir hins opinbera litlar í sögulegu og alþjóðlegu samhengi. Svigrúm til lækkunar vaxta sé hér mikið ef aðstæður kalla á það ólíkt mörgum viðskiptalöndum Íslands þar sem þeir séu töluvert fyrir ofan núll hér á landi.

„Seðlabankinn fylgist grannt með þróuninni í þjóðarbúinu og í fjármálakerfinu. Hann mun leggja  mat á hvernig nýjasta þróun breytir  myndinni og greina afleiðingar hennar fyrir hagstjórn og varúðarstefnu. Það rit sem hér birtist er mikilvægur bakgrunnur varðandi slíka vinnu enda gefur það glöggva mynd af nýjustu upplýsingum varðandi stöðu fjármálakerfisins og viðskiptavina þess.“

• 1 blogg um fréttina

Bloggað um fréttina

• Geir Ágústsson: Getur þú matað ungabarn með gröfu?