Landsbyggðin ber uppi skattsporið

Skattspor íslensks sjávarútvegs nam 86,3 milljörðum króna árið 2023, samkvæmt nýrri greiningu KPMG fyrir Samtök fyrirtækja í sjávarútvegi (SFS). Þar er skattspor skilgreint sem allar greiðslur fyrirtækja til ríkis, sveitarfélaga og lífeyrissjóða, auk innheimtra skatta fyrir hönd yfirvalda.

Fiskveiðar og fiskvinnsla standa undir um 7.500 beinum störfum, sem jafngildir um 3,6% af heildarvinnuafli þjóðarinnar. Þá bætast við fjölmörg afleidd störf í tengdum greinum.

Greiningin leiðir í ljós að 81% skattsporsins fellur til utan höfuðborgarsvæðisins. Í tíu sveitarfélögum stafa 30-50% af launagreiðslum frá sjávarútvegi. Þetta undirstrikar hversu mikilvæg greinin er fyrir byggðir landsins.

Sé tekið mið af áætlaðri hækkun veiðigjalds nam samanlögð skattbyrði greinarinnar – tekjuskattur og veiðigjald – allt að 45% af hagnaði árið 2023. Almennt tekjuskattshlutfall fyrirtækja er 20%. Sérstakir skattar, á borð við veiðigjald, aflagjald og kolefnisgjald, námu 18% af heildarskattspori.

Í skýrslunni eru dregnar upp spurningar um lögmæti nýrra viðmiða við ákvörðun veiðigjalds, m.a. notkun utanaðkomandi verðviðmiða sem kunna ekki að endurspegla raunveruleg viðskipti eða markaðsaðstæður á Íslandi.

ViðskiptaMogginn leitaði til Heiðrúnar Lindar Marteinsdóttur framkvæmdastjóra SFS:

„Það er hafið yfir allan skynsamlegan vafa að aukin skattheimta í sjávarútvegi kemur þyngst niður á fyrirtækjum á landsbyggðinni. Mörg þeirra eru hornsteinn byggðafestu. Við höfum ítrekað bent á þau neikvæðu áhrif sem slík skattheimta hefur í för með sér, en mér vitanlega hafa stjórnvöld ekki haft fyrir því að leggja mat á þau. Það er alvarlegt – ekki síst þegar skattstofn byggist á tekjum sem útilokað er að ná við íslenskar aðstæður. Í þessu efni er betra að vita en vona. Þess vegna, meðal annars, réðumst við í mikla vinnu áður en við skiluðum athugasemdum við frumvarpsdrögin.“
mj@mbl.is