Samstaða um Evrópu
Skúli Helgason
Samfylkingin hefur sem kunnugt er fram til þessa verið eini stjórnmálaflokkur landsins, sem hefur haft á stefnuskránni að Íslendingar eigi að sækja um aðild að Evrópusambandinu. Sú afstaða hefur verið staðfest á þremur landsfundum flokksins. Stefnan byggir á allsherjaratkvæðagreiðslu í flokknum sem fram fór á árinu 2002 og leiddi til afgerandi stuðnings við aðildarumsókn á grundvelli skilgreindra samningsmarkmiða, eða ríflega 81% af þeim sem greiddu atkvæði. Atkvæðagreiðslan var haldin í kjölfar mikillar umræðu um Evrópumál í flokknum, sem m.a. byggði á sérstakri Evrópuúttekt flokksins sem gefin var út á bók í nóvember 2001 undir heitinu Ísland í Evrópu, greining á samningsmarkmiðum Íslands við hugsanlega aðildarumsókn að ESB. Í bókinni fjölluðu sérfróðir aðilar um álitamál sem snerta margvísleg svið Evrópusambandsins, svo sem fullveldi, sjávarútvegsmál, byggðamál, neytendamál, jafnréttismál, menntamál, efnahags- og peningamál, utanríkismál og stjórnsýslumál.
Landsfundur Samfylkingarinnar 2003 fól níu manna hópi flokksmanna að þróa áfram þessa vinnu m.a. við mótun samningsmarkmiða en sá hópur skilaði ekki af sér neinum tillögum. Á næsta landsfundi vorið 2005 var lagt til nýtt vinnulag við mótun hugsanlegra samningsmarkmiða Íslands. Þar sagði í landsfundarályktun að leggja ætti áherslu á breiða samstöðu meðal þjóðarinnar sem látið verði reyna á í aðildarviðræðum við Evrópusambandið. Með þessari afstöðu var undirstrikað að mótun samningsmarkmiða sé verkefni sem ekki verði leitt til lykta á vettvangi einstakra flokka heldur kalli á samráð og samkomulag við aðra stjórnmálaflokka. Rökin eru þau að aðild að Evrópusambandinu er verkefni af þeirri stærðargráðu, þar sem það lítur m.a. að fullveldi þjóðarinnar og brýnustu framtíðarhagsmunum að það upphefji hefðbundin átök stjórnmálaflokka um stefnu og áherslur. Þessi stefna Samfylkingarinnar var áréttuð á síðasta landsfundi hennar vorið 2007 þar sem kjarni Evrópustefnunnar birtist í eftirtöldum greinum:
1. Að Ísland sæki um aðild að Evrópusambandinu og hefji aðildarviðræður.
2. Unnið verði að víðtækri samstöðu um samningsmarkmið.
3. Að niðurstöður samninga verði bornar undir þjóðaratkvæði.
Á þessari stefnu hvílir umboð Samfylkingarinnar til að hefja viðræður um aðild að Evrópusambandinu.
Þó Samfylkingin leggir áherslu á víðtæka samstöðu flokka og þjóðar um samningsmarkmið leysir það hana vitanlega ekki undan því verki að leggja þar gott til málanna. Núverandi formaður Samfylkingarinnar setti fyrir nokkru af stað vinnu innan flokksins við að móta almennar áherslur um samningsmarkmið sem verði innlegg Samfylkingarinnar í viðræður við aðra flokka. Þær áherslur eru nú til endurmats og munu líta dagsins ljós fljótlega á nýju ári og fara í almenna umræðu meðal flokksmanna áður en þær verða lagðar til grundvallar í viðræðum við aðra flokka.
Það er eðli pólitískra deilumála að fylgjendur tiltekinnar skoðunar reyna að draga fram kosti hennar en gera lítið úr göllunum. Evrópumálin eru þar engin undantekning. Samfylkingin vill leggja sitt af mörkum til að forða því að landsmenn klofni í andstæðar fylkingar í Evrópumálum. Flokkurinn fagnar málefnalegri umræðu þar sem kostir og gallar fullrar aðildar að Evrópusambandinu eru vegnir og metnir til skynsamlegrar niðurstöðu. Þess vegna er lykilatriði að fulltrúar allra stjórnmálaflokka, jafnt þeirra sem eru hlynntir aðild og mótfallnir komi að mótun samningsmarkmiðanna.
Það er fagnaðarefni að aðrir stjórnmálaflokkar, svo sem Sjálfstæðisflokkur og Framsóknarflokkur hafa tekið stefnu sína í Evrópumálum til endurmats. Eftir áralanga baráttu jafnaðarmanna fyrir aðild að Evrópusambandinu eru í fyrsta sinn nokkrar líkur á að pólitískur meirihluti kunni að vera að myndast í landinu fyrir því að Ísland sæki um aðild að ESB og leggi síðan aðildarsamning í dóm kjósenda. Það er framtíðarsýn sem kveikir von um betri tíð á Íslandi, með mannsæmandi verðlagi og vaxtakjörum fyrir almenning sem alltof lengi hefur mátt þola ofurverð og okurlán sem ekki síst má rekja til veikburða gjaldmiðils, krónunnar og fylgifisks hennar verðtryggingarinnar. Þær stöllur eiga best heima á minjasafni um furðuverk hagfræðinnar og vonandi verður 2009 upphafið að endalokum hins kæfandi faðmlags krónunnar og íslenskrar alþýðu.
Skúli Helgason
framkvæmdastjóri Samfylkingarinnar.
Höfundur er framkvæmdastjóri Samfylkingarinnar.
Ísland og Evrópusambandið
- Evrópusambandið - almennt
- Evrópusambandið
4. jan. - EES samningurinn
5. jan. - Landbúnaður
6. jan. - Gjaldmiðillinn
7. jan. - Finnland
8. jan. - Stjórnkerfi og stofnanir
9. jan.
- Orka og auðlindir
10. jan. - Sjávarútvegur
11. jan. - Umhverfismál
12. jan. - Utanríkis- og öryggismál
13. jan. - Umsóknarferlið
14. jan. - Mannréttindi
15. jan. - Danmörk og evran
18. apr.
Sjónvarp
-
Telur að um misskilning sé að ræða
Steingrímur J Horfa
-
Össur: „Diplómatískur sigur“
„Ég er auðvitað ákaflega glaður og hamingjusamur með það að utanríkisráðherrarnir skuli hafa afgreitt þetta í dag. Það er diplómatískur sigur fyrir okkur Íslendinga Horfa
-
Leyfir mönnum að kæla sig
Össur Skarphéðinsson utanríkisráðherra telur að málin hafi þróast Íslendingum í vil innan Evrópusambandsins og hann segist vera bjartsýnn á að við fáum að halda okkar hlut hvað auð Horfa
-
Fjölþætt sannfæring
Svandís Svavarsdóttir þingmaður VG segist hafa kosið samkvæmt sannfæringu sinni í kosningunni um aðildarumsókn að Evrópusambandinu í dag og vísar á bug ásökunum um svipuhögg og fle Horfa
-
Blendnar tilfinningar
Steingrímur J. Sigfússon sagði að það bærðust blendnar tilfinningar í hans brjósti að lokinni kosningu þar sem hann studdi þá tillögu að farið yrði í aðildarviðræður við ESB Horfa
Ekkert svar barst frá ytri þjóni. Vinsamlegast reynið aftur síðar. (500 Can't connect to mas:82)
Skoðanir annarra
Hvers vegna sögðu Norðmenn NEI?
Frændur okkar Norðmenn hafa tvívegis efnt til þjóðaratkvæðagreiðslu um aðild að Evrópusambandinu, ESB, (áður Evrópubandalaginu), árin 1972 og 1992 Meira
Kæru landsfundarmenn
Aðildarumsókn í ESB er draumur samfylkingar. Sjálfstæðismenn hafa fram að þessu ekki deilt þessum draumi. Meira
Evrópusamstarf sparar vinnu og peninga
Þátttaka í Evrópusamstarfi hefur sparað íslensku stjórnsýsluna umtalsverða vinnu og fjármuni við mótun löggjafar, t.d. á sviði umhverfismála. Meira
“Kreppan” og ESB
BANKAHRUNIÐ og stöðvun útlána hefur sett stórt strik í fjárfestingarfyllirí landsmanna. Óraunhæft og brjálæðislegt húsnæðisverð hefur sigið á höfuðborgarsvæðinu og á eftir að síga enn Meira
Athugasemd við grein 32 hagfræðinga
Á ÍSLANDI fara nú fram mikilvægar umræður um framtíðarskipan gjaldeyrismála. Ég hef fengið tækifæri til að fylgjast lítillega með því sem rætt hefur verið og ritað Meira
Örlög Íslands öruggust í höndum Íslendinga
Íslenskar tilfinningar munu aldrei þola forsjá annarra þjóða Meira
Efnahagsleg- og pólitísk staða Íslands
Ísland og íslendingar hafa fundið á eigin skinni hvernig það er að vera einir og hálf umkomulausir í samfélagi þjóðanna síðast liðna mánuði Meira
Hvert yrði vægi Íslands innan ESB?
Því er gjarnan haldið fram af þeim sem vilja ganga í Evrópusambandið að innlimun í sambandið sé nauðsynleg til þess að við getum haft áhrif innan þess Meira
Einhliða upptaka er lausn á gjaldeyrisvanda
Upptaka evru með inngöngu í ESB tæki of langan tíma, a.m.k. fimm ár. Því ber að íhuga vandlega einhliða upptöku gjaldmiðilsins. Meira
Eru aðildarviðræður nauðsynlegar til að kanna hvað ESB hefur upp á að bjóða?
Staðreyndin er sú að allir sem vilja geta séð hvað ESB hefur upp á að bjóða. Til þess þarf ekki aðildarviðræður. Meira
Á evrusvæðið framtíðina fyrir sér?
Tilkoma evrunnar var fyrst og fremst hugsuð sem stórt samrunaskref innan Evrópusambandsins. Tilgangurinn var öðru fremur pólitískur en ekki efnahagslegur, þ.e Meira
Einhliða upptaka evru er engin töfralausn
Íslendingar glíma nú við afleiðingar gjaldeyris- og fjármálakreppu. Gjaldeyriskreppan er í raun enn óleyst en úrlausn hennar slegið á frest með upptöku hafta á fjármagnsviðskiptum Meira
Er EES-samningurinn orðinn úreltur?
Ekkert bendir til þess að samningurinn um Evrópska efnahagssvæðið (EES) sé orðinn úreltur þó ýmsir hafi vissulega orðið til þess í gegnum tíðina að halda því fram Meira
EES felur ekki í sér hefðbundið neitunarvald
EES-samningurinn felur ekki í sér neiturnarvald miðað við hefðbundnar skilgreiningar á neitunarvaldi ríkja innan alþjóðastofnanna. Meira
Fullveldi og framsal valdheimilda: Samanburður á ESB og EES
Hér verður leitast við að skýra hvernig álitaefni um framsal ríkisvalds (fullveldis) og þörf fyrir breytingu á stjórnarskrá horfa við með ólíkum hætti gagnvart Evrópusambandinu (ESB) og Evrópska efnah Meira
Getum við rekið þá?
Getum við rekið þá sem stjórna landinu okkar? Þetta er alger grundvallarspurning þegar rætt er um lýðræðið. Meira
ESB-aðild, evra og atvinnuleysi
Þrautalendingin til að fullnægja evru-skilyrðum yrði aukið atvinnuleysi langt yfir þau mörk sem hér hafa ríkt eða talist ásættanleg undanfarna áratugi Meira
Samstaða um Evrópu
Þess vegna er lykilatriði að fulltrúar allra stjórnmálaflokka, jafnt þeirra sem eru hlynntir aðild og mótfallnir komi að mótun samningsmarkmiðanna. Meira
Erum við skák og mát ? Átt þú ekki næsta leik?
Á NÝBYRJUÐU ári velta margir því fyrir sér, hverra kosta er völ fyrir lýðveldið Ísland í kjölfar bankahrunsins mikla. Hverjum er um að kenna? Meira
Fagna liðsinni formanns LÍÚ
Evrópusambandsaðild og upptaka evru er raunhæf leið sem getur aðstoðað okkur að halda uppi samkeppnishæfi þjóðarinnar. Meira
Gegn umsókn í ESB á Landsfundi Sjálfstæðisflokksins
Fulltrúar á Landsfundi eiga ekki, nauðbeygðir af áróðri ESB-trúarspekinga, að samþykkja umsókn í Evrópusambandið. Meira
Áskorun til Íslendinga
Innganga í ESB fæli í sér algera örvæntingu, rétt eins og raunin var í tilfelli okkar Breta. Meira
Góðir íslendingar, er EBS lausn?
SKÚLI Thoroddsen ritar athyglisverða grein í Morgunblaðið þann 14. des sl. Lokaorð greinarinnar eru; „að ekkert sé að óttast þó að af aðild Íslands verði….“ Hvar er þá fullveldi Íslands komið? Meira
Tengt efni
Stofnanir ESB og Lissabon-sáttmálinn
- Í skýrslu evrópunefndar forsætisráðherra frá 2007 er samantekt um stofnanir og ákvarðanatökuferli ESB á bls. 21-25.
- Umfjöllun um Lissabon-sáttmálann á vef fastanefndar ESB gagnvart Íslandi og Noregi
- Umfjöllun á vef Evrópunefndar Sjálfstæðisflokksins um Lissabon-sáttmálann
- Spurningar og svör um Lissabon-sáttmálann á vef BBC (á ensku)
- Vefur stjórnvalda á Írlandi um Lissabon-sáttmálann (á ensku)
- Sósíalíski verkamannaflokkurinn á Írlandi var meðal þeirra sem barðist gegn Lissabon-sáttmálanum (á ensku)
- Á vef BBC er ítarleg umfjöllun um flest sem snertir ESB (á ensku)
- Umfjöllun um stofnanakerfi ESB á vef ESB (á ensku)
- Fjöldi starfsmanna ESB (á ensku)
Utanríkis- og öryggismál
- Greinargerð sérfræðings hjá utanríkisráðuneytinu um utanríkis- og öryggismálastefnu ESB
- Skýrsla utanríkisráðherra frá 2007 um Evrópumál. Á bls. 31 er umfjöllun um utanríkismál
- Vefur fulltrúadeildar Bandaríkjaþings um kosningar hjá Sameinuðu þjóðunum. Upplýsingar um Ísland eru undir Country voting pracices. (á ensku)
EES og ESB
- EES-vefur utanríkisráðuneytisins
- Vefur EFTA (Fríverslunarsamtaka Evrópu) um Evrópska efnahagssvæðið (á ensku)
- Hvað breytist raunverulega við aðild að ESB, spyr og svarar Eiríkur Bergmann Einarsson, dósent við Háskólann á Bifröst
- Guðmundur Hálfdanarson, sagnfræðiprófessor við HÍ, skrifar um hvort fullveldið glatist við inngöngu í ESB.