Reiknað er með að ný lög um veiðigjöld verði samþykkt á grænlenska þinginu í næstu viku. Þau eiga að leysa af hólmi fimm eldri lög um veiðar úr einstökum fiskstofnum. Vonir standa til að með nýju lögunum aukist fyrirsjáanleiki í rekstri til frambúðar í fiskveiðum Grænlendinga, en á síðustu árum hefur kerfinu oftsinnis verið breytt til að afla aukins fjár í ríkiskassann.
Áætlað er að veiðigjöld geti skilað rúmum sex milljörðum króna í ríkissjóð Grænlands á næsta ári. Það er talsverð hækkun frá því sem verið hefur, og er m.a. til komin vegna aukins rækjukvóta.
Mörg sjónarmið í starfshópi
Fyrir tveimur árum settu stjórnvöld í Grænlandi á laggirnar vinnuhóp til að reikna út auðlindarentu í fiskveiðum og reyna að þróa veiðigjaldakerfi sem væri hægt að nota fyrir allra tegundir.
Hilmar Ögmundsson, sérfræðingur í grænlenska fjármálaráðuneytinu og ráðgjafi ráðherra.
Formaður starfshópsins var Hilmar Ögmundsson, sem starfar sem sérfræðingur í grænlenska fjármálaráðuneytinu og sem ráðgjafi ráðherra. Hann hefur jafnframt leitt starfshópa sem vinna að umbótum í lífeyris-, skatta- og velferðarmálum. Lög um veiðigjöld og innheimta þeirra heyra undir fjármálaráðuneyti Grænlands, en fiskveiðistjórn og löggjöf þar að lútandi undir sjávarútvegsráðuneytið.
Veiðigjöldin veltutengd
Í samtali við Morgunblaðið segir Hilmar að ólíkum hagsmunahópum hafi verið boðið að vinna með starfshópnum um breytingar á veiðigjöldum. Fulltrúar útgerða stærri og smærri skipa, sjómanna, banka, verkalýðsfélaga og sveitarstjórna hafi komið að vinnunni, sem lauk með skýrslu til ríkisstjórnarinnar í apríl sl. Þar hafi sex tillögur verið reifaðar og hafi verið ákveðið að vinna lagafrumvarp út frá einni þeirra, sem var lagt fram á þingi í haust
Samkvæmt nýju lögunum verða veiðigjöld veltutengd og gengur kerfið út á að innheimta hlutfall af löndunarverðmæti. Í stað þess að vera með fimm mismunandi lög eða módel eftir fisktegundum taka nýju lögin, væntanlega frá áramótum, til allra fisktegunda nema uppsjávartegunda. Þar lágu fullnægjandi upplýsingar ekki fyrir og verða veiðigjöld á uppsjávartegundir áfram fast kílógjald eins og er í núverandi lögum.
Mun ítarlegar er fjallað um ný lög Grænlands um veiðigjöld í Morgunblaðinu í dag.