Forréttindi karlaðalsins

Sérréttindi sænskra aðalsmanna til utanlandsferða, til þess að hafa iðnaðarmenn í þjónustu sinni og til þess að eiga eigin myllu, hafa nú verið afnumin. Á hinn bóginn halda þeir í réttinn til þess að mismuna kynjunum.

Sænskir aðalsmenn koma enn saman á sérstöku þingi, Riddarhuset, í miðborg Stokkhólms, en það hefur verið svo til valdalaust frá árinu 1866. Aðalsmennirnir hafa þó haldið í ýmis réttindi sem þóttu mikils virði á fyrri tímum, meðal annars réttinn til þess að reka eigin myllu. Þessi réttindi voru afnumin þriðjudaginn 1. júlí 2003, og öll bönd Riddarhuset við ríkið hafa verið slitin.

Enn er það þó nokkurs virði að tilheyra sænska aðlinum. Riddarhuset situr á digrum styrktarsjóðum sem á hverju ári útdeila 2.030 milljónum sænskra króna, eða hátt í tuttugu milljörðum íslenskra króna. Styrkhæfir eru þeir einir sem eru beinir afkomendur aðalsmanna í karllegg.

Sjóðirnir eru flestir frá 17. eða 18. öld, og úthlutunarreglurnar endurspegla tíðarandann. Óánægð aðalskona hefur kvartað við Riddarhuset, og bendir á að ekki sé langt síðan erfðareglum sænsku konungsfjölskyldunnar var breytt þannig að konur voru gerðar jafnréttháar körlum. Í Riddarhuset eru menn tregir til breytinga, en hugsanlega verður málið tekið fyrir á fundi í febrúar. Þar verða að sjálfsögðu aðeins fullgildir fulltrúar aðalsættanna: Karlmenn.

Frá þessu segir í sænska dagblaðinu Dagens Nyheter.

• Blogga um frétt