Smartland Mörtu Maríu | Frægð | Morgunblaðið | 21.3.2021 | 19:03

Fermdist til að fara í taugarnar á heiðnum foreldrunum

Kamilla Einarsdóttir.

Kamilla Einarsdóttir, rithöfundur og bókavörður, segir þörfina fyrir að angra foreldra sína hafa haft mest áhrif á það að hún lét ferma sig á sínum tíma.

Eins og mörgum menningarunnendum er kunnugt þá er hún dóttir Einars Kárasonar rithöfundar og Hildar Baldursdóttur bókasafnsfræðings en svo langt eru þau bæði frá Lúther, og öðrum sendiboðum almættisins, að þau létu hvorki skíra né ferma dætur sínar og Hildur, mamma Kamillu, er hvorki skírð né fermd sjálf.

„Þess vegna ákvað ég sem krakki að fara í unglingauppreisn, sem svona eftir á að hyggja, var ekkert sérstaklega beitt. Ég sótti messur oft í viku og allt unglingastarfið í Háteigskirkju,“ útskýrir Kamilla og brosir.

„Ég lýsti því oft yfir, svakalega hvöss, að ég ætlaði sko ekki að láta heiðingja eins og foreldra mína stöðva mig frá því að fylgja frelsaranum og kom reglulega með aðrar álíka hallærislegar yfirlýsingar. Þau svona, til að gleðja mig, tuðuðu smá í mér en innst inni voru þau pottþétt í hláturskasti yfir því hvað ég var léleg í að finna upp á einhverju góðu til að pirra þau með ... ég meina, á meðan aðrir foreldrar höfðu áhyggjur af því að unglingarnir væru úti að drekka landa og slást þá var ég bara að kyrja eitthvað á latínu til að sýna þeim að ég ætti mig sjálf eða eitthvað í þá áttina,“ hlær Kamilla og bætir við að hún hafi enn ekki gert það upp við sig hvað henni finnist um þetta athæfi sitt á unglingsárum, en að líklega verði hún að fyrirgefa sjálfri sér þetta á endanum.

Spurð að því hvað hafi skipt hana mestu máli í sambandi við ferminguna og veisluna segir hún það hafa verið algjörlega númer eitt, tvö og þrjú að ganga fram af foreldrum sínum.

„Ég tók því svakalega alvarlega. Planaði meira að segja að nota allan fermingarpeninginn minn til að heimsækja eitthvert svaka sætt klaustur í Frakklandi. Messurnar þar voru víst alveg „to die for“,“ segir hún og brosir út í annað en aldrei varð þó úr þeirri ferð.

Feðginin Kamilla Einarsdóttir og Einar Kárason. mbl.is/Ásdís Ásgeirsdóttir

Villtist fljótlega af leið

Hún segir að fermingarveislan hafi verið með hefðbundnu íslensku sniði. Klassískar tertur og svo kransakaka með styttu af fermingarbarni ofan á. „Það er að sjálfsögðu ekki hægt að fagna mikilvægum tímamótum í lífinu án þess að vera með styttu ofan á einhverjum matvælum. Það er meikar ekki sens,“ segir hún og bætir við að klippingin hennar hafi verið svo furðuleg að það hefði verið martröð fyrir hárgreiðslufólk að reyna að gera eitthvað fallegt úr hárinu á henni svo hún fékk ekki sérstaka fermingargreiðslu. Fermingarfötin hafi svo aftur verið skósítt hvítt pils og hvít mussa. „Enda vildi ég klæðast einhverju sem væri jafn tært og fallegt og syndlausa lífið sem ég sá fyrir mér að ég myndi lifa upp frá því að ég væri fermd. Nokkrum árum seinna var ég reyndar orðin lausgirtur starfsmaður á strípibúllu svo það má segja að ég hafi fljótlega villst af leið.

Enginn veit hver Snorri er

Þar sem trúarhiti Kamillu stafaði fyrst og fremst af þörf hennar til að ögra foreldrum sínum segist hún minna muna eftir fermingargjöfunum sínum. Hana minnir þó að hún hafi fengið svefnpoka sem varð síðar mikið notaður og nokkrar orðabækur sem komu sér vel þótt henni hafi þótt þær óspennandi fyrst.

„Svo fékk ég reyndar einn mjög fallegan hring frá og svo einn mjög fallegan bláan hring frá guðforeldrum mínum þeim Sigurlaugu Magnúsdóttur hjúkrunarfræðingi og Guðmundi J. Guðmundssyni, sagnfræðingi og kennara. „Sá hringur er eftirminnilegur því inni í honum stóð Snorri. Hver þessi Snorri er veit þó enginn, sem er mjög skemmtilegt.“

Fermingarbörn eiga skilið allar bestu gjafir heims

Spurð hvort hún hafi fylgt hefð margra unglinga og farið að djamma eftir ferminguna segir hún að svo hafi ekki verið. Líklegast hafi hún bara setið og gluggað í ritningarnar og hvort henni hafi þótt hún fullorðnari eftir fermingu? „Nja...ég held ég hafi staðnað í þroska svona ellefu ára og hefur síðan bara farið aftur ef eitthvað er.“

En hvað skyldi Kamillu þykja um þá gjafahefð sem nú ríkir í kringum fermingar? „Ég er bara ekki viss um hvað fermingarbörn eru að fá í dag en mér finnst ég sjá á öllu ungu fólki og unglingum í kringum mig, að þau eru svo miklu heilli og betri en margar kynslóðir á undan. Sumpart vegna þess að við erum búin að vera að tortíma jörðinni og þau sitja uppi með að reyna að redda því sem reddað verður og leggja sig því öll fram um að vera skárri. Þau eiga því skilið allar bestu gjafir heimsins.“

Íhugar að halda sataníska veislu

Nú mætti segja að fermingar séu leifar af einhvers konar manndómsvígslu. Mætti bjóða upp á annars konar manndómsvígslu fyrir unglingana? „Eru ekki alls konar leiðir í boði í dag? Mér finnst um að gera að halda sem flestar veislur. Fagna því hvað krakkarnir okkar eru frábærir. Ég elska fermingaveislur. Veit ekkert skemmtilegra en að hitta vini mína og fá mér heita brauðrétti og svona pumpukaffi með. Allir halda alltaf að ég sé að vera kaldhæðin en mér er 100% alvara.“

Hvað ef þú gætir svo fermst aftur? Myndirðu hafa veisluna eitthvað öðruvísi, búa til gjafalista eða bjóða öðrum gestum? „Nei! Ég myndi aldrei gera þetta aftur ... held ég. Ég hef stundum grínast með það við vini mína að ég væri til í að halda sataníska veislu svona til að fagna því að ég sé sannarlega hætt að vera kristin. Kannski læt ég verða af því og þá ætla ég að bjóða öllum skemmtilegu vinum mínum og bara skreyta með öllu hrekkavökudótinu mínu og hafa gaman. En það verður enginn guð og ég þarf enga pakka. Ég á nóg af drasli.“