Leyniþjónusta safnaði bröndurum

Leyniþjónusta Vestur-Þýskalands safnaði skrítlum frá Austur-Þýskalandi á þeim árum þegar járntjaldið aðskildi löndin. Skrítlurnar þóttu vera góð vísbending um óánægju Austur-Þjóðverja, en þar gat verið saknæmt að segja brandara.

Í þessari viku var flett hulu af skjölum sem sýndu að skrítlunum var safnað af útsendurum vestur-þýsku leyniþjónustunnar, úr bréfum sem útsendarar opnuðu og með því að hlera símtöl, að því er fram kemur í Daily Telegraph.

Brandararnir voru samviskusamlega skráðir og flokkaðir áður en þeir voru sendir til Bonn, embættismönnum þar til upplýsingar og ánægjuauka. 

„Þetta sló alveg í gegn hjá yfirmönnum okkar,“ sagði ónefndur njósnari BND-leyniþjónustu Vestur-Þýskalands. „Kanslaraembættið og ráðuneytin biðu í ofvæni eftir skýrslunum til að geta hlegið að nágrönnum okkar hinum megin.“

Yfirmenn BND sögðu að skrítlurnar hafi gefið mikilvægar upplýsingar um hvernig Austur-Þjóðverjar hugsuðu til stjórnvalda í landinu. Brandaraskýrslunum fylgdu enda lærðar útleggingar og greining á ástandinu austan járntjaldsins. Í einni skýrslunni sagði m.a.:

„Stjórnvöld í Austur-þýska alþýðulýðveldinu  telja að þjóðin sé sveigjanleg og viljug til að færa fórnir, en eru tilbúin að grípa til harðra aðgerða til að koma í veg fyrir „pólskt ástand“.“

Það gat verið hættulegt fyrir Austur-Þjóðverja að segja skrítlur. Leynilögreglan Stasi var með þriðjung þjóðarinnar á sínum snærum sem uppljóstrara. Þúsundir borgara misstu vinnuna, fjölskyldur sínar og jafnvel frelsi fyrir að gera grín að paradís verkalýðsins.

Meðal brandara sem lesa má í skýrslunum eru þessir:

„-Eru Austur-Þjóðverjar komnir af öpum?

-Nei, það er ómögulegt. Apar gætu ekki lifað á bara tveimur banönum á ári.“

„-Hvað myndi gerast ef eyðimörkin yrði kommúnísk?

-Fyrst gerðist ekki neitt - svo yrði sandskortur!“

„-Hvernig tvöfaldar þú verðgildi Trabants?

-Með því að fylla tankinn af bensíni.“

„Nýjasta gerðin af Trabant verður með tveimur púströrum. Þá verður hægt að nota hann sem hjólbörur!“

• 1 blogg um fréttina

Bloggað um fréttina

• Jakob Falur Kristinsson: Austur -Þýskaland