„Það hafa verið smá hlaup í Múlakvísl undanfarnar vikur en það er orðið árvisst að það hleypur úr jarðhitakötlunum í Kötlu. Það er samt ástæða til að fylgjast með því,“ segir Páll Einarsson, jarðeðlisfræðingur en jarðskjálftavirkni í Kötluöskjunni hefur aukist nú í júlí og vatnshæð og rafleiðni aukist í Múlakvísl.
Nokkuð langt er liðið frá stóru Kötlugosi. „Síðasta stóra gos varð 1918 en í millitíðinni hafa orðið þrír atburðir sem benda til þess að gos hafi orðið undir jöklinum. Fyrst 1955, síðan 1999 og síðast 2011 þegar hlaup kom í Múlakvísl og tók niður brúna. Allir þessir atburðir eru svipaðir. Það fylgdi þeim skjálftavirkni, órói og hlaup niður árnar. Það eru vísbendingar um að í þessum tilvikum hafi orðið smá gos undir jöklinum sem náðu ekki í gegnum jökulinn enda er hann víða býsna þykkur og það þarf stór gos til að ná upp í gegn,“ segir Páll.
Hann segir óvenjulegt að eldstöðvar gjósi með reglulegu millibili og því sé ekki rétt að tala um að Katla sé komin á tíma.
„Katla sýndi reglusemi síðustu þrjú hundruð ár en þá komu stærri gos um 20. og 60. ár hverrar aldar,“ segir Páll en stór gos urðu í Kötlu 1625, 1660, 1721, 1755, 1823, 1860 og 1918. „Þessi reglusemi varð til þess að í kringum 1960 áttu menn von á stóru Kötlugosi en það gos er ekki ennþá komið. Eldstöðvar eru ólíkindatól,“ segir Páll.
Páll segir rafleiðni vatnsins gefa góða vísbendingu um það hversu mikið af jarðhitavatni sé í Múlakvísl. „Með rafleiðnimælingum er verið að finna hversu mikið af uppleystum jónum er í vatninu og ef það er mikið af þeim er það vísbending um að jarðhitavatn sé í ánni. Venjulegt vatn í jökulám er tilkomið vegna bráðnunar á yfirborðinu en þar að auki er bráðnun vegna jarðhitans undir jöklinum og það vatn er oft meira leiðandi þar sem meira er af uppleystum efnum í jarðhitavatninu,“ segir Páll en sjálfvirk mælitæki mæla rafleiðni vatns í Múlakvísl.